Η δήλωση του ΟΗΕ βγάζει από το κάδρο την Τουρκία

Κώστας Βενιζέλος

Η πρώτη, εκτός Κύπρου, προσπάθεια αποτροπής των τουρκικών μεθοδεύσεων στη νεκρή ζώνη, έγινε στη Νέα Υόρκη, στα Ηνωμένα Έθνη. Οι δηλώσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, όπως και τα ψηφίσματα, είναι αποτέλεσμα πολλών συζητήσεων, συμβιβασμών, σκοπιμοτήτων, γεωπολιτικών σχεδιασμών και συμφερόντων. Είναι αποτέλεσμα ισορροπιών, που πάντα επηρεάζονται από την πολιτική συγκυρία.

Η δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τις παράνομες ενέργειες της κατοχικής δύναμης στην περιοχή Άρσους- Πύλας, καταδικάζει τις παραβιάσεις από την κατοχική πλευρά, ενώ δεν αποφεύγει τη γνωστή διαχρονική προσέγγιση, με την οποία «εξαφανίζεται» από το κάδρο η Τουρκία. Αυτό εντάσσεται στην προσπάθεια, που έκπαλαι γίνεται, για συγκάλυψη της κατοχικής δύναμης και βιασμού της ουσίας του Κυπριακού, που είναι θέμα εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής κι όχι διακοινοτική διαφορά. Η δήλωση, ενώ στην αρχή ονοματίζει και σωστά την ταραχοποιό πλευρά, την τουρκική, στο τέλος του κειμένου, «απαγγέλλεται» το γνωστό ποιηματάκι, σύμφωνα με το οποίο καλούνται και οι «δυο πλευρές» να κάνουν ουσιαστικά βήματα… για τη δημιουργία ευνοϊκού κλίματος. Συνεπώς δεν απέφυγε το Συμβούλιο Ασφαλείας να αναδείξει, για μια ακόμη φορά, την λογική ότι στις δυο πλευρές βρίσκεται η… μπάλα για να προχωρήσει η όποια προσπάθεια. Πώς, όμως, να προχωρήσει με αυτά τα δεδομένα, όταν η κατοχική δύναμη επιχειρεί να επιβάλλει διά της ισχύος τετελεσμένα; Μπορεί να γίνει τούτο όταν η τουρκική πλευρά συνεχίζει τις προκλήσεις; Ή θα μπουν στην ατζέντα και τα «νέα δεδομένα»; Είναι προφανές πως για να εκδοθεί μια ανακοίνωση περνά από χίλια κύματα. Η Λευκωσία έδωσε σε όλα τα επίπεδα μάχη για το περιεχόμενο και κατάφερε διαφοροποιήσεις, επέφερε διορθώσεις ενώ είχε να αντιμετωπίσει και κάποια νέα δεδομένα. Κι αυτά αφορούν τη ρωσική στάση, η οποία αρχικά μπλόκαρε την έκδοση της δήλωσης, την περασμένη Παρασκευή, όταν ήταν «βραστό το σίδερο» και συναίνεσε τη Δευτέρα. Η καθυστέρηση αυτή δεν ήταν τυχαία. Ο χειρισμός της Μόσχας στέλνει ένα μήνυμα, που δεν μπορεί να υποβαθμιστεί, εάν συνδεθεί και με άλλες κινήσεις. Όπως το άνοιγμα γραφείου στα κατεχόμενα για προξενικές υποθέσεις. Μπορεί να ισχύει το επιχείρημα ότι «και οι άλλοι έχουν»( και κακώς έχουν), αλλά πρέπει να καταγραφεί η στροφή.

Θα πρέπει, περαιτέρω να σημειωθεί ότι τα Ηνωμένα Έθνη χαιρέτισαν «τη διακοπή των μη εξουσιοδοτημένων κατασκευαστικών έργων από την τουρκοκυπριακή πλευρά και την απομάκρυνση του εξοπλισμού και του προσωπικού». Από πού προκύπτει αυτό; Από τις επαφές του ειδικού αντιπρόσωπου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Κόλιν Στιούαρτ στα κατεχόμενα ( είδε τον λεγόμενο υπουργό Εξωτερικών της αποσχιστικής οντότητας, Ταχσίν Ερτογρούλογλου); Από τις παρεμβάσεις που έγιναν στην Άγκυρα; Οι ανακοινώσεις του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών αλλά και της αποσχιστικής οντότητας, δεν αναφέρονται στην εγκατάλειψη του έργου, αλλά επιχειρηματολογούν υπέρ της κατασκευής του… ανθρωπιστικού δρόμου. Κι εάν μετά τη δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας, επανέλθουν και ξεκινήσουν οι Τούρκοι τα έργα για την κατασκευή του δρόμου εντός της νεκρής ζώνης τι θα γίνει; Πώς θα αντιμετωπιστεί; Θα είναι αναγκασμένο το Συμβούλιο Ασφαλείας να συγκληθεί εκ νέου και να είναι πιο αυστηρό και να διαμορφώσουν ένα πιο συγκεκριμένο κείμενο. Αυτό θα μπορούσε να γίνει και τη Δευτέρα, πλην όμως φαίνεται να προσέκρουσε σε ενστάσεις που φαίνεται να είχαν οι Βρετανοί. Εάν επανέλθει η κατοχική πλευρά με τα έργα θα πρέπει και η Λευκωσία να κινηθεί διαφορετικά. Να απευθυνθεί προς το Συμβούλιο Ασφαλείας, σενάριο το οποίο όπως φαίνεται ήδη τυγχάνει επεξεργασίας.

Πρέπει, επίσης, να σημειωθεί πως οι τουρκικές ανακοινώσεις επιμένουν στη λογική των δυο κρατών. Επιδίωξη, που περνά μέσα κι από την επιβολή τετελεσμένων στη νεκρή ζώνη, την ώρα που ο Ερντογάν κάνει λόγο για έδαφος της «ΤΔΒΚ».

Υ.Γ. Ο παρατηρητής μπορεί να διαπιστώσει τη διαφορά στον πολιτικό χειρισμό, που έγινε στην περίπτωση του γηπέδου, κοντά στο Λήδρα Πάλας και ο τωρινός. Τα σχόλια περιττεύουν.

Φιλελεύθερος