Του Leonid Bershidsky

Είχα γράψει και είχα πει πολλές φορές τις τελευταίες εβδομάδες ότι δεν πίστευα ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα εξαπέλυε μια γενική εισβολή στην Ουκρανία. Έκανα φρικτό λάθος. Να γιατί.

Ακόμη και στην ομιλία του με την οποία ανακοίνωσε την εισβολή, ο Πούτιν αναφέρθηκε στην πολλάκις δεδηλωμένη πεποίθησή του ότι οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί είναι ένας και ο ίδιος λαός.

Αυτό, φυσικά, δεν ήταν ποτέ αλήθεια – ακόμα και όταν ζούσαν δίπλα-δίπλα την εποχή της Ρωσικής Αυτοκρατορίας και της Σοβιετικής Ένωσης. Οι δύο ταυτότητες και οι δύο πολιτισμοί είναι διακριτοί. Οι Ρώσοι και οι Ουκρανοί, ωστόσο, είναι οι πλέον κοντινοί συγγενείς. Ακόμη και όταν μιλούμε διαφορετικές γλώσσες, όπως κάναμε όλο και περισσότερο από τότε που ο Πούτιν προσάρτησε την Κριμαία το 2014, καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολόντιμιρ Ζελένσκι αξιοποίησε στο έπακρο την ομιλία του την παραμονή της εισβολής μιλώντας στα ρωσικά, απευθυνόμενος απευθείας στους Ρώσους πολίτες, με την ευκολία κάποιου ο οποίος μοιράζεται έναν πολιτιστικό κώδικα μαζί τους. Πρόκειται για μια πραγματικότητα που είναι εξαιρετικά ισχυρή και δεν έχει καμία σχέση με τις απλά ρητορικές επίσημες σοβιετικές δηλώσεις περί “αδελφοσύνης των λαών”.

Πολλά στοιχεία έδειχναν την πρόθεση του Πούτιν να εισβάλει. Συνέχιζα ωστόσο να ελπίζω ότι θα σταματήσει την τελευταία στιγμή, γιατί μια επίθεση πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία, η οποία καθιστά σίγουρο ότι θα χυθεί αίμα Ουκρανών αμάχων, είναι το χειρότερο έγκλημα πολέμου που μπορεί να διαπράξει ένας Ρώσος.

Ακόμη και οι αναπόφευκτοι παραλληλισμοί με το Anschluss της Αυστρίας από τη Γερμανία του Χίτλερ, το 1938, τους οποίους είχα χρησιμοποιήσει όταν ο Πούτιν κατέλαβε την Κριμαία και όταν δημοσίευσε την ιστορική του αναδρομή – άρθρο περί μιας Ουκρανίας που δεν αποτελεί ως χώρα παρά ένα “αντιρωσικό σχέδιο”, δεν φτάνουν για να αποδώσουν αυτό που συνέβη τις πρώτες πρωινές ώρες της 24ης Φεβρουαρίου 2022.

Κάιν

Το μόνο ταιριαστό κείμενο που μπορώ να σκεφτώ είναι το παρακάτω απόσπασμα από τη Γένεση.

“Τότε ο Κύριος είπε στον Κάιν: “Πού είναι ο αδελφός σου ο Άβελ;”

“Δεν ξέρω”, απάντησε. “Είμαι άραγε φύλακας του αδερφού μου;”

Ο Κύριος είπε: “Τι έκανες; Άκου! Το αίμα του αδελφού σου μού φωνάζει από τη γη. Τώρα είσαι καταραμένος να φύγεις από αυτή τη γη, που άνοιξε το στόμα της για να υποδεχθεί το αίμα του αδελφού σου, από το χέρι σου. Όταν δουλεύεις τη γη, δεν θα αποδίδει πλέον τη σοδειά σου. Θα είσαι πια ένας αέναα περιπλανώμενος σε όλο τον κόσμο”.

Η Ρωσία, φυσικά, έχει κι εκείνη το μερίδιό της σε αδελφοκτόνους πολέμους, ο τελευταίος από τους οποίους στις αρχές του 20ού αιώνα (σ.μ. Ρωσικός Εμφύλιος Πόλεμος 1917-1922). Τότε, ωστόσο, η μάχη του Κόκκινου Στρατού ήταν μια ταξική εξέγερση. Ο πόλεμος του Πούτιν είναι μια ιμπεριαλιστική επίθεση σε έναν λαό ο οποίος σχετίζεται πιο στενά με τους Ρώσους από οποιονδήποτε άλλο στη Γη.

Έχω γνωρίσει τον Πούτιν και τον παρακολουθώ ως δημοσιογράφος από την εποχή πριν γίνει πρόεδρος. Η ανάλυσή μου για τις πράξεις του βασιζόταν πάντα στην υπόθεση της ορθολογικότητάς του. Πάντα υπήρχε κάτι να κερδίσει ή ένας διαχειρίσιμος κίνδυνος ήττας. Ίσως να έκανα εξαρχής λάθος. Ίσως ο Πούτιν να έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, καθώς ο στενός του κύκλος περιοριζόταν και οι αποκλεισμοί εκ μέρους του έδιωχναν πρόσωπα με ευρύτερο όραμα από τις τάξεις των συμβούλων του.

Για τη συνέχεια  Capital