Η ΓΝΩΜΗ ΤΗΣ WALL STREET JOURNAL
Τον περασμένο μήνα η Ε.Ε. εμφανίστηκε ενωμένη στην απόφασή της να παράσχει κίνητρα για την κατασκευή του αγωγού Ναμπούκο, που θα μεταφέρει φυσικό αέριο στη γηραιά ήπειρο μέσω Τουρκίας και θα λειτουργήσει έτσι ως εναλλακτική στις ελεγχόμενες από τη Ρωσία εισαγωγές. Ίσως όμως η ενότητα και η πρόοδος αυτή να ήρθε τελικά πολύ αργά.
Ο αγωγός έχει σχεδιαστεί κατά τρόπο, ώστε σε πρώτη φάση να λαμβάνει φυσικό αέριο από τα κοιτάσμα του Αζερμπαϊτζάν Σαχ Ντενίζ και Αζέρι – Σιράγκ – Γκουνεσλί στην Κασπία. Σε δεύτερη φάση το φυσικό αέριο θα έρθει από το Τουρκμενιστάν, το Ιράν, το Ιράκ ή τα κράτη του Κόλπου. Το φυσικό αέριο του Αζερμπαϊτζάν όμως είναι το «κλειδί» της επιτυχίας του έργου. Το πρόβλημα είναι ότι πιθανότατα να το πρόλαβαν οι Ρώσοι.
Ο επικεφαλής της κρατικής επιχείρησης ενέργειας του Αζερμπαϊτζάν επισκέφθηκε στις 27 Μαρτίου τη Μόσχα. Εκεί σε μία χαμηλών τόνων τελετή στα κεντρικά γραφεία της Gazprom υπέγραψε μνημόνιο κατανόησης, το οποίο δεσμεύει φυσικό αέριο από τα δύο νέα κοιτάσματα του Αζερμπαϊτζάν για ρωσική κατανάλωση και ενδεχομένως για εξαγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν και η συμφωνία δεν είναι προς το παρόν νομικά δεσμευτική, θα μπορούσε να υπονομεύσει σημαντικά τη βιωσιμότητα του σχεδίου Ναμπούκο.
Οι Ευρωπαίοι καταναλωτές, όπως αυτοί στη Βουλγαρία που πάγωσαν τον περασμένο Ιανουάριο όταν η Μόσχα διέκοψε την παροχή αερίου για τρεις εβδομάδες, κινδυνεύουν να χάσουν μία εναλλακτική στο φυσικό αέριο. Ή μάλλον δύο εναλλακτικές, καθώς το Αζερμπαϊτζάν είναι παράλληλα η μόνη δίοδος από την οποία μπορεί να φτάσει το φυσικό αέριο του Τουρκμενιστάν στην Ευρώπη, χωρίς να περάσει από τη Ρωσία.
Συνιστά ίσως ειρωνεία το γεγονός ότι η Ε.Ε. εμφανίστηκε ενωμένη στο ζήτημα του αγωγού Ναμπούκο ενάμιση μόλις μήνα μετά την άρνηση του Τούρκου πρωθυπουργού, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να συμμετάσχει σε συνέδριο για την κατασκευή του. Και αυτό γιατί το ενεργειακό είναι ένα από τα κεφάλαια που παραμένουν κλειστά στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας. Οι διαφωνίες στο εσωτερικό της Ε.Ε. ως προς την ένταξη της Τουρκίας, τη μετανάστευση ή θρησκευτικά ζητήματα θέτουν όπως φαίνεται εμπόδιο και στην ενεργειακή της απεξάρτηση από τη Ρωσία.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΕΤΕΡΣΕΝ, συνεργάτης του τμήματος Διατλαντικής Ενεργειακής Ασφάλειας στο Ατλαντικό Συμβούλιο των ΗΠΑ