The Observer
Το κόκκινο είναι το χρώμα της, αλλά οι άνθρωποι της Coca-Cola στο δυτικό Καράκας δεν ένιωθαν καθόλου άνετα, τελευταία, στη θέα των κόκκινων λαβάρων, έξω από το εργοστάσιο διανομής της, επειδή αυτό το κόκκινο ήταν της σοσιαλιστικής επανάστασης του Ούγκο Τσάβες.
Η γιγαντιαία εταιρεία αναψυκτικών, σύμβολο της Αμερικής και της παγκοσμιοποίησης, έγινε μάρτυρας αυτού που ο Τσάβες αποκαλεί «σοσιαλισμό του 21ου αιώνα»: εκτεταμένο κρατικό έλεγχο της οικονομίας και έλεγχο των ιδιωτικών εταιρειών. Ο πρόεδρος απείλησε ότι θα διώξει τα φορτηγά της Coca-Cola από αυτή την περιοχή, μια παραγκούπολη στην πρωτεύουσα, προκειμένου να κατασκευάσει κατοικίες για τους φτωχούς. «Πρέπει να επιταχύνουμε τη μετάβαση στον σοσιαλισμό», είπε.
Η εταιρεία συμφώνησε εν τέλει να παραχωρήσει τις εγκαταστάσεις της και να μετακομίσει σε άλλη περιοχή. Επρόκειτο για την τελευταία πράξη μιας σειράς από εκδιώξεις, απαλλοτριώσεις και εθνικοποιήσεις, που άρχισαν μετά τη νίκη του Τσάβες στο δημοψήφισμα του περασμένου μήνα, με το οποίο καταργήθηκαν τα όρια της προεδρικής θητείας. Ο πρώην διοικητής Αρμάτων έχει θέσει σε εφαρμογή μια νέα φάση της δεκαετούς προσπάθειάς του για τον μετασχηματισμό του νοτιο-αμερικανικού κράτους σε φάρο της Αριστεράς και αντίπαλο της καπιταλιστικής ηγεμονίας υπό αμερικανική καθοδήγηση.
«Καταδιώκοντας σύμβολα όπως η Coca-Cola στέλνει το μήνυμα ότι μπορεί να στραφεί εναντίον οποιουδήποτε», παρατηρεί ο Λουίς Βισέντε Λεόν, επικεφαλής της εταιρείας δημοσκοπήσεων Datanalisis. Παράλληλα, με την εδραίωση της εξουσίας του, ο πρόεδρος κατηγορεί τον ιδιωτικό τομέα για τη δυσπραγία της οικονομίας τής Βενεζουέλας, προσθέτει ο ίδιος.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η κυβέρνηση κατάσχεσε ένα εργοστάσιο ρυζιού ιδιοκτησίας Cargill, της αμερικανικής πολυεθνικής εταιρείας τροφίμων, δύο εργοστάσια της Empresas Polar, της μεγαλύτερης ιδιωτικής εταιρείας της Βενεζουέλας, κι ένα εργοστάσιο της ιρλανδικής εταιρείας χάρτου Smurfit Kappa.
Στρατιώτες και οπαδοί της πολιτικής κυβέρνησης έχουν αναλάβει επίσης τον έλεγχο πολλών μεγάλων ιδιωτικών αγροκτημάτων. Η κυβέρνηση ελπίζει να αυξήσει την παραγωγή σπάνιων ειδών, όπως το λευκό ρύζι, και να τιθασεύσει τον πληθωρισμό με τον έλεγχο των τιμών. Προηγούμενες απόπειρες εθνικοποίησης επικεντρώθηκαν σε άλλους «στρατηγικούς» τομείς, όπως το πετρέλαιο, τα μέταλλα και οι τηλεπικοινωνίες.
Ο Στιβ Ελνερ, συγγραφέας του «Rethinking Venezuelan Politics: Class, Conflict and the Chavez Phenomenon» θεωρεί ότι δεν είναι στις προθέσεις του προέδρου Τσάβες να εξουδετερώσει κάθε καπιταλιστική επιχείρηση: «Αν η κυβέρνηση πετύχει ένα modus vivendi, κατά το οποίο θα επιβάλλει εθνικά και λαϊκά μέτρα, αλλά την ίδια στιγμή θα εξασφαλίσει τη συνεργασία του ιδιωτικού τομέα, μπορεί κάλλιστα να ανεχθεί μεγάλης κλίμακας ιδιωτική ιδιοκτησία».
Ωστόσο, άλλοι αναλυτές προειδοποιούν για το ενδεχόμενο κατάρρευσης ως αποτέλεσμα της συρρίκνωσης των εσόδων από το πετρέλαιο. Τον περασμένο χρόνο, το πετρέλαιο αποτέλεσε το 93% των κυβερνητικών εσόδων από εξαγωγές και το ήμισυ του συνόλου των εσόδων. Η λιτότητα ως εκ τούτου είναι αναπόφευκτη.
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ