Ο υβριδικός πόλεμος (Hybrid Warfare) αποτελεί μια νέα μορφή συγκρούσεων, που συνδυάζει πολιτικά, οικονομικά, πληροφοριακά και στρατιωτικά μέσα για την επίτευξη στρατηγικών στόχων. Η στρατιωτική συνεργασία είναι εξαιρετικά σημαντική στο πλαίσιο του υβριδικού πολέμου. Οι εχθρικές δυνάμεις χρησιμοποιούν μη-γραμικές επιθέσεις, προκειμένου να προκαλέσουν «αστάθεια και αναταραχή».

Γράφει ο Κωνσταντίνος Πογιατζής, Διεθνολόγος

Η αποτελεσματική αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών, όπως το μεταναστευτικό και η εσκεμμένη πληθυσμιακή και εθνολογική αλλοίωση, οι αναθεωρητικές αλυτρωτικές προσεγγίσεις, η τρομοκρατία και το οργανωμένο έγκλημα, όπως επίσης η συμμετοχή σε συγκρούσεις, η χρήση κατασκοπευτικών δραστηριοτήτων και κυβερνοεπιθέσεων απαιτούν τη συνεργασία και συντονισμένη δράση. Πιο συγκεκριμένα, η στρατιωτική αυτή συνεργασία μπορεί να περιλαμβάνει τον συντονισμό των κρατών στην κοινή εκπαίδευση και στον αμοιβαίο συντονισμό των επιχειρήσεων, όπως επίσης και την ενίσχυση των στρατηγικών τους ικανοτήτων για την αντιμετώπιση του υβριδικού πολέμου. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την ανάπτυξη κυβερνοασφάλειας, την ενίσχυση των συστημάτων προστασίας από επιθέσεις και την αναβάθμιση των στρατιωτικών τεχνολογιών, με τις Υπηρεσίες Πληροφοριών να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάλυση των υβριδικών απειλών και τη συλλογή πληροφοριών για τις εχθρικές δυνάμεις, με την συνεργασία μεταξύ τους να είναι κρίσιμη για την ανταλλαγή πληροφοριών και την ανάπτυξη αποτελεσματικών αντι-υβριδικών στρατηγικών. Οι στρατιωτικές δυνάμεις πρέπει να συνεργάζονται στενά με τους πολιτικούς φορείς για τον συντονισμό των δράσεων και τη λήψη αποφάσεων. Η επικοινωνία και η κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρών είναι
ουσιώδης για την αποφασιστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών. Η δημιουργία μηχανισμών για την ανταλλαγή πληροφοριών και η επικοινωνία μεταξύ των φορέων, συμπεριλαμβανομένων των πολιτικών και των στρατιωτικών αρχών, είναι επίσης απαραίτητη. Οι πληροφορίες αποτελούν ζωτικής σημασίας όπλο σε έναν υβριδικό πόλεμο και πρέπει να κοινοποιούνται αποτελεσματικά μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.

Η πολιτική ηγεσία πρέπει να έχει πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες για τις επιθέσεις και τις εχθρικές ενέργειες, ενώ οι στρατιωτικές δυνάμεις πρέπει να λαμβάνουν πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές για την αντιμετώπιση αυτών των απειλών. Επιπλέον, η ανταλλαγή πληροφοριών και η συνεργασία δεν πρέπει να περιορίζονται μόνο στο εσωτερικό ενός κράτους, αλλά πρέπει επίσης να υπάρχει συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ διαφορετικών κρατών και διεθνών οργανισμών. Η κοινή αντίληψη και η συνεργασία σε επίπεδο εθνικών και διεθνών φορέων (όπως η ΕΕ και το ΝΑΤΟ), που διαθέτουν τους μηχανισμούς και τις δομές για τον συντονισμό των προσπαθειών και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των συμμετεχόντων χωρών, είναι κρίσιμη για την αντιμετώπιση του υβριδικού πολέμου, καθώς οι εχθρικές δυνάμεις συχνά δρουν διασυνοριακά και εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες στα κράτη. Γι’ αυτόν τον λόγο, είναι απαραίτητο να δημιουργηθούν συμμαχίες και να ενισχυθούν οι μηχανισμοί συνεργασίας μεταξύ των χωρών για την αντιμετώπιση πολυπλοκότερων υβριδικών προκλήσεων.

Από πλευράς πολιτικής διάστασης είναι ζωτικής σημασίας, καθώς οι εχθρικές δυνάμεις προσπαθούν να επηρεάσουν την «κοινή γνώμη», να «υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη» στις κυβερνήσεις και να εκμεταλλευτούν ενδοπολιτικές παθογένειες. Οι πολιτικοί ηγέτες οφείλουν, πρέπει να έχουν επαρκή γνώση των τακτικών, τεχνικών και μεθόδων που χρησιμοποιούν οι εχθρικές δυνάμεις στον υβριδικό πόλεμο. Αυτό τους επιτρέπει να κατανοούν τις απειλές και να λαμβάνουν αποφάσεις που θα οδηγήσουν σε αποτελεσματική αντίδραση. Η πολιτική αποφασιστικότητα, η πληροφοριακή ανταλλαγή, η ενίσχυση της συνεργασίας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και η εκπαίδευση είναι κρίσιμοι παράγοντες για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών. Αποτελεί ζωτική πτυχή της συνολικής στρατηγικής για την ασφάλεια και τη σταθερότητα ενός κράτους ή μιας περιοχής αντιμετωπίζοντας τις πολλαπλές πτυχές και απειλές του υβριδικού πολέμου. Μόνο με συντονισμένη και ολοκληρωμένη δράση μπορούμε να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά τον υβριδικό πόλεμο και να προστατεύσουμε την εθνική κυριαρχία και ασφάλεια.

ΠΗΓΗ: Ελευθερία