του Γαβριήλ Χαρίτου*

Η επίσκεψη του Ισραηλινού Προέδρου, Ιτσχάκ Χέρτσογκ, στην Τουρκία το επόμενο διάστημα εμφανίζεται ως σχεδόν δεδομένη, παρότι δεν ανακοινώνεται κάτι το συγκεκριμένο από ισραηλινής πλευράς. Ενδεικτική του κλίματος είναι χθεσινοβραδινή δήλωση (7/2) του Ισραηλινού Πρωθυπουργού, Ναφτάλι Μπένετ, με δημοσιογράφους, με την ευκαιρία τηλεφωνικής του συνομιλίας με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, αλλά και με την χθεσινή μετάβαση στην Ουάσιγκτον του ειδικού συμβούλου εθνικής ασφαλείας, Εϊάλ Χούλτα, όπου θα συναντηθεί με τον Αμερικανό ομόλογό του, Τζέικ Σάλιβαν.

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο αναθέρμανσης των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας, ο κ. Μπένετ ανέφερε μεταξύ άλλων ότι “όλα γίνονται σιγά σιγά και σταδιακά”, ενώ προτίμησε να επεκταθεί στο ρόλο του Προέδρου Χέρτσογκ, τον οποίον και εξήρε λέγοντας ότι “ο Πρόεδρος είναι εθνικό κεφάλαιο για την επίλυση προβλημάτων” , ότι “κάθε του ενέργεια εφαρμόζεται κατόπιν συνεννόησης και με απόλυτο συντονισμό με την κυβέρνηση” τονίζοντας ότι “μία τόσο στενή συνεργασία κυβέρνησης και Προέδρου δεν έχει προηγούμενο”.

Υπενθυμίζεται ότι τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, ο Τούρκος Πρόεδρος Ερντογάν με δημόσιες δηλώσεις του, αποκάλυψε ότι ο Ισραηλινός ομόλογός του, Ιτσχάκ Χέρτσογκ, πρόκειται να επισκεφθεί την Τουρκία στις αρχές Φεβρουαρίου. Από πλευράς Χέρτσογκ δεν σχολιάστηκαν οι δηλώσεις Ερντογάν, παρότι επαναλήφθηκαν άλλες δυο φορές με διαφορά λίγο ημερών με το ίδιο περιεχόμενο, προσθέτοντας την πληροφορία ότι η Τουρκία προτείνει εκ νέου τη λύση μεταφοράς του ισραηλινού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω τουρκικών αγωγών.

Την περασμένη εβδομάδα εντάθηκε η φημολογία ως προς ποια τουρκική πόλη τελικά θα επισκεφθεί ο κ. Χέρτσογκ, με επικρατέστερες την Άγκυρα, την Κωνσταντινούπολη ή την Αττάλεια. Τελικά, το περασμένο Σάββατο (5/2) ο Τούρκος Πρόεδρος ανακοίνωσε μέσω twitter ότι έχει προσβληθεί από κορωνοϊό και ότι χάρη στον εμβολιασμό του, παρουσιάζει ήπια συμπτώματα. Αυτή η είδηση είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί περαιτέρω φημολογία περί της επικείμενης επίσκεψης του κ. Χέρτσογκ στην Τουρκία τον Μάρτιο – και όχι τον Φεβρουάριο, όπως αρχικά είχε αναφερθεί.

Ωστόσο, η βασική προϋπόθεση που τίθεται στην Τουρκία από ισραηλινής πλευράς – και κυρίως από τις ισραηλινές αρχές εθνικής ασφαλείας – είναι η ειδική σχέση που διατηρεί η διακυβέρνηση Ερντογάν με την οργάνωση Χαμάς. Δημιουργείται, μάλιστα, η αίσθηση ότι η καθυστέρηση της -καθ’ όπως φαίνεται – επικείμενης επίσκεψης Χέρτσογκ στην Τουρκία, οφείλεται πρωτίστως στις αντιδράσεις των ισραηλινών υπηρεσιών ασφαλείας.

Κατά τις ισραηλινές αιτιάσεις, οι οποίες στηρίζονται σε συγκεκριμένα γεγονότα που αφορούν συγκεκριμένες ένοπλες ενέργειες της Χαμάς στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και στην Δυτική Όχθη, στελέχη της επίσημης αντιπροσωπείας της οργάνωσης στην Κωνσταντινούπολη φέρονται να οργανώνουν, να προετοιμάζουν και να χρηματοδοτούν πυρήνες της Χαμάς, μερικοί από τους οποίους πραγματοποίησαν επιθέσεις αυτοκτονίας με θύματα ισραηλινούς πολίτες, ή έχουν συλληφθεί και κρατούνται σε φυλακές υψίστης ασφαλείας.

Ισραηλινές αρχές ασφαλείας υποστηρίζουν ότι έχουν στην διάθεσή τους αποδείξεις για την διασύνδεσή τους με τους αξιωματούχους της Χαμάς στην Κωνσταντινούπολη, ενόσω οι τουρκικές Αρχές τους αφήνουν ανενόχλητους να συνεχίζουν την δράση τους. Η τουρκική πλευρά φέρεται να μην αποδέχεται τις ισραηλινές αιτιάσεις, υποστηρίζοντας ότι το γραφείο εκπροσώπησης της Χαμάς στην Κωνσταντινούπολη δεν σχετίζεται με τις ένοπλες ενέργειες πυρήνων της Χαμάς στην Δυτική Όχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ. Από την άλλη όμως, φαίνεται ότι έχει τεθεί στο προσκήνιο και η πιθανότητα ο ισραηλινός Πρόεδρος Χέρτσογκ να επισκεφθεί και την Ελλάδα κατά το προσεχές διάστημα.

Ωστόσο, το κύριο ζήτημα που απασχόλησε την ενημέρωση που παρείχε ο Πρωθυπουργός Μπένετ σε ντόπιους δημοσιογράφους χθες στην Ιερουσαλήμ (7/2) ήταν η πρόοδος των συνομιλιών ΗΠΑ-Ιράν στην Βιέννη για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Ο κ. Μπένετ υποστήριξε ότι, κατά την πρόσφατη συνομιλία που είχε με τον Αμερικανό Πρόεδρο, “το Ισραήλ επιφυλάσσεται του δικαιώματός του να διατηρεί πλήρη ελευθερία κινήσεων έναντι του Ιράν, ανεξαρτήτως της έκβασης των διαπραγματεύσεων στη Βιέννη, είτε επιτευχθεί συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα, είτε όχι”, προσθέτοντας ότι “ο Πρόεδρος Μπάιντεν είναι πραγματικός φίλος του Ισραήλ”.

Ο κ. Μπένετ δεν παρέλειψε να δώσει συγχαρητήρια στην αμερικανική πολιτική ηγεσία για την εκτέλεση του ηγέτη του ISIS, Αμπντουλάχ Καρντάς, στη Συρία στις 3/2, λέγοντας ότι η αμερικανική αυτή επιχείρηση “αποστέλλει ένα ξεκάθαρο μήνυμα με ποιον τρόπο αντιμετωπίζεται η επιθετικότητα στην περιοχή”.

Στην φωτογραφία: Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, και ο ισραηλινός Πρωθυπουργός, Ναφτάλι Μπένετ, σε πρόσφατη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο.

Γαβριήλ Χαρίτος 8/2/2022

Διδάκτωρ διεθνών σχέσεων, ερευνητής του Ινστιτούτου Μπεν-Γκουριόν και διδάσκει Ιστορία Ελληνοϊσραηλινών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Μπεν-Γκουριόν, στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Κυκλοφορούν δύο βιβλία του : «Ο εκδημοκρατισμός των αραβικών χωρών ως προτεραιότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Η περίπτωση της Ιορδανίας και της Τυνησίας», (Νομικές Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα και Ίδρυμα Διεθνών Νομικών Μελετών του καθ. Ηλία Κρίσπη και Δρος Αναστασίας Σαμαρά-Κρίσπη, 2008) «Κύπρος, το Γειτονικό Νησί – Το Κυπριακό μέσα από τα Κρατικά Αρχεία του Ισραήλ, 1946-1960», (Εκδόσεις Παπαζήση, Β! Έκδοση 2020). Τα τελευταία χρόνια ζει στην Ιερουσαλήμ.

ΠΗΓΗ: anixneuseis.gr