Την ίδια ημέρα που ανακοινώθηκαν στην Ελλάδα τα αποτελέσματα εισαγωγής των υποψηφίων στα πανεπιστήμια, στις ΗΠΑ ο ιδρυτής της TESLA Ίλον Μασκ παρουσίασε το ΤESLA BOT, το πρώτο ανθρωποειδές ρομπότ που σύμφωνα με την ανακοίνωση φιλοδοξεί να αντικαταστήσει μεγάλο μέρος του φθηνού εργατικού δυναμικού και στο πολύ άμεσο μέλλον να καταστήσει τις συζητήσεις γύρω από την ανάγκη ύπαρξης κατώτατου μισθού άνευ αντικειμένου καθώς η ανειδίκευτη εργασία θα πραγματοποιείται από ρομπότ με πολύ χαμηλό κόστος.

Η υποτιμητική φράση «μισθοί Βουλγαρίας» θα αντικατασταθεί πιθανότατα από την καθόλου υποτιμητική φράση «δωρεάν εργασία από έξυπνα ρομπότ».

Οι δύο ειδήσεις είναι εκ πρώτης αναγνώσεως άσχετες μεταξύ τους. Στον βαθμό όμως που οι νέοι και οι γονείς τους ζητούν απάντηση στο ερώτημα: «κατά πόσο η επιλογή μιας σχολής επηρεάζει το επαγγελματικό μέλλον των νέων;» οι δύο ειδήσεις αρχίζουν να αποκτούν κάποιο κοινό ενδιαφέρον. Θα μπορούσαμε να επαναδιατυπώσουμε το ερώτημα ελαφρώς παραλλαγμένο: «τι να σπουδάσω σήμερα όταν στο άμεσο μέλλον η τεχνητή νοημοσύνη θα επιδρά όλο και περισσότερο στην αγορά εργασίας;».

Ήδη οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και τα ρομπότ έχουν αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τους ανθρώπους σε μια σειρά από επαγγέλματα ή δραστηριότητες (βιομηχανικοί εργάτες, αποθηκάριοι, ταμίες κ.ο.κ.) και η εξέλιξη της τεχνολογίας προεξοφλεί ότι αυτό θα συμβεί σε πολύ περισσότερα (διαχειριστές κεφαλαίων, οδηγοί επαγγελματικών οχημάτων, στρατιώτες, πιλότοι, μεσίτες, τηλεπωλητές, χρηματοοικονομικοί αναλυτές, λογιστές κ.ά.), αλλά και όσα επαγγέλματα δεν κινδυνεύουν άμεσα με εξαφάνιση θα αυτοματοποιηθούν σε τόσο μεγάλο βαθμό που η άσκησή τους θα γίνεται από διαρκώς λιγότερους ανθρώπους, ενώ κάποιες επιμέρους ειδικότητες αυτών θα εξαφανιστούν.

Εάν, για παράδειγμα, ένας νέος εισάγεται σήμερα στην ιατρική σχολή, δεν θα ήταν καθόλου φρόνιμο εκ μέρους του να θέλει να γίνει χειρουργός ή ακτινολόγος. Τέτοιες ειδικότητες στο εγγύς μέλλον απλά δεν θα υπάρχουν. Περισσότερο από το 60% των δραστηριοτήτων των δικηγορικών γραφείων θα αυτοματοποιηθούν περαιτέρω σε λιγότερο από μια δεκαετία και ακούγονται ήδη φωνές που υποστηρίζουν με σοβαρά επιχειρήματα ότι η επιτάχυνση, η αμεροληψία, η διαφάνεια και η ποιοτικότερη απονομή της δικαιοσύνης μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη χρήση δικαστών-ρομπότ μέσω συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης.

Δεν είναι λίγοι επίσης όσοι υποστηρίζουν ότι, κάποια στιγμή, στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον όλα τα επαγγέλματα θα ασκούνται από ρομπότ και υπολογιστικές μηχανές. Εφιαλτική προοπτική; Μπορεί και όχι. Είναι αρκετά πιθανό να οδηγηθούμε προς μια «Ψηφιακή Αθήνα», όπως εξηγεί ο καθηγητής ψηφιακής οικονομίας στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ Έρικ Μπρίνγιολφσον (Erik Brynjolfsson), όπου οι άνθρωποι δεν θα είναι υποχρεωμένοι να εργάζονται για να έχουν εισόδημα, όπως στην Αρχαία Αθήνα δεν εργάζονταν οι πολίτες αλλά οι δούλοι καλλιεργούσαν τα κτήματά τους. Στην περίπτωσή μας, τα ρομπότ και οι μηχανές τεχνητής νοημοσύνης θα έχουν αντικαταστήσει τους δούλους και οι άνθρωποι θα ζουν άνετα απολαμβάνοντας τα οφέλη της δημοκρατίας, του πολιτισμού και της ψηφιακής τεχνολογίας.

Ωστόσο μέχρι να γίνει πράξη το όραμα της «Ψηφιακής Αθήνας» και τα ρομπότ να ασκούν αποκλειστικά τα περισσότερα σχεδόν επαγγέλματα, η επαγγελματική αποκατάσταση και το μέλλον των νέων ανθρώπων εξαρτάται από το εκπαιδευτικό σύστημα. Όσο το σύστημα της ανώτατης και επαγγελματικής εκπαίδευσης εξυπηρετεί τοπικά πελατειακά συμφέροντα ή συντεχνιακά συμφέροντα διαφόρων ακαδημαϊκών κύκλων, είναι αποξενωμένο από τις ανάγκες της αγοράς εργασίας και δεν διατηρεί διαύλους επικοινωνίας με τις δυνάμεις της πραγματικής οικονομίας τόσο οι απόφοιτοι των σχολών μας θα οδηγούνται σε μακροχρόνια ανεργία και επαγγελματικό αδιέξοδο.

Για τη συνέχεια Liberal