Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη εκλογική αναμέτρηση του 2013 στη Γηραιά
Ηπειρο (ακολουθούν οι γερμανικές ομοσπονδιακές εκλογές τον ερχόμενο
Σεπτέμβριο), για μια αναμέτρηση από την έκβαση της οποίας πρόκειται να
κριθεί σε μεγάλο βαθμό όχι μόνο το μέλλον της Ιταλίας, της τρίτης
μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης, αλλά και ευρύτερα το μέλλον του
ενοποιημένου ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Κι αυτό διότι εάν η Ιταλία
αποφασίσει να αποκλίνει σημαντικά από τον μεταρρυθμιστικό δρόμο που
χάραξε ο Μόντι (όπως ζητάει ο Νίκι Βέντολα, εταίρος του Μπερσάνι) ή
ακόμη και να συγκρουστεί με τις Βρυξέλλες (όπως κηρύττουν οι
Μπερλουσκόνι και Γκρίλο), τότε αυτομάτως θα τεθεί εν αμφιβόλω η
αξιοπιστία αλλά και η συνοχή της ίδιας της Ευρωζώνης.

Οι αναλυτές
μιλούν για «τις πιο απρόβλεπτες εκλογές της τελευταίας 20ετίας στην
Ιταλία», πράγμα το οποίο από μόνο του είναι αρκετό ώστε να προκαλέσει
απανωτά εγκεφαλικά σε Βρυξέλλες, Βερολίνο και Ουάσιγκτον.

Πιέρ Λουίτζι Μπερσάνι

O
ηγέτης της Κεντροαριστεράς είναι το φαβορί για την πρωθυπουργία.
Σύμφωνα με τα γκάλοπ, το Δημοκρατικό Κόμμα προπορεύεται με ποσοστό από
33% έως 34,5%

Οι κάλπες άνοιξαν στις 8 το πρωί
της Κυριακής υπό τη σκιά δημοσκοπήσεων που παρουσίαζαν την
Κεντροαριστερά του Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι να προπορεύεται με ποσοστό από
33% έως 34,5%, ακολουθούμενη από την Κεντροδεξιά του Μπερλουσκόνι (29%).
Στην τρίτη θέση το Κίνημα των 5 Αστέρων του Μπέπε Γκρίλο (16% έως 19%)
και στην τέταρτη ο κεντρώος Μόντι με 12%-13% (κάποιοι αναλυτές ωστόσο
προειδοποιούν πως ο Μόντι δεν αποκλείεται να πέσει ακόμη και κάτω από το
10%).
Εάν όλα τα παραπάνω επιβεβαιωθούν στην τελική καταμέτρηση,
τότε θα μιλάμε για ένα κατακερματισμένο Κοινοβούλιο με μοιρασμένες
δυνάμεις και χωρίς ξεκάθαρο νικητή στη Γερουσία, καθώς και για ένα
εκλογικό αποτέλεσμα το οποίο θα χαρακτηρίζεται επί της ουσίας από δύο
στοιχεία: την άνοδο του κωμικού Μπέπε Γκρίλο (ας όψεται η ψήφος
διαμαρτυρίας που λέγαμε παραπάνω) και την πτώση του τεχνοκράτη Μάριο
Μόντι (ας όψεται η λιτότητα). Η παραπάνω εκλογική εικόνα αντικατοπτρίζει
επί της ουσίας την ίδια την εικόνα της ιταλικής κοινωνίας.

Σίλβιο Μπερλουσκόνι
Πολιτικά «επτάψυχος», κατόρθωσε να κλείσει την ψαλίδα με το Δημοκρατικό Κόμμα

Υφεση και σκάνδαλα
Η ύφεση (συνεχιζόμενη εδώ και έξι τρίμηνα) και η λιτότητα, εάν
συνδυαστούν με τα ουκ ολίγα κρατικά/κομματικά σκάνδαλα διαφθοράς και
κακοδιαχείρισης, έχουν γεννήσει μεταξύ των ψηφοφόρων ένα κύμα οργής
ενάντια στο παλαιό πολιτικό κατεστημένο αλλά και στον ίδιο τον Μόντι ο
οποίος για πολλούς Ιταλούς αποτελεί συνώνυμο της αδιέξοδης λιτότητας.

Σε αυτό το πλαίσιο λοιπόν, τόσο το Δημοκρατικό Κόμμα (PD) του Μπερσάνι
όσο και ο μπερλουσκονικός Λαός της Ελευθερίας (PDL) μετρούν σημαντικές
απώλειες σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές του 2008, οπότε είχαν
λάβει ποσοστά 37,5% και 46,8% αντίστοιχα. Αντιθέτως, αυτός που ανεβαίνει
είναι ο Μπέπε Γκρίλο, ο οποίος πλέον έχει εξελιχθεί σε εκφραστή της
λαϊκής οργής.

«Φτάνει Μπερλουσκόνι»
Αψηφώντας
το κρύο οι ακτιβίστριες της φεμινιστικής οργάνωσης Femen βγήκαν από τα
ρούχα τους και βροντοφώναξαν ενάντια στον Καβαλιέρε («Φτάνει
Μπερλουσκόνι») σε εκλογικό κέντρο του Μιλάνο, στο οποίο μετέβη ο Σίλβιο
για να ψηφίσει

Eρωτηματικά

Την εκλογική αβεβαιότητα στην Ιταλία ήρθαν να ενισχύσουν κι άλλοι
παράγοντες όπως: η σφοδρή κακοκαιρία στα βόρεια της χώρας (η οποία
ενδέχεται να τονώσει την αποχή) και το υψηλό ποσοστό των αναποφάσιστων
(που κάποιοι το υπολογίζουν μεταξύ 11% και 25%). Παράλληλα, καθοριστικό
ρόλο στις εκλογές προβλέπεται να διαδραματίσουν και οι πολλές ψήφοι
διαμαρτυρίας (που στερούν την αυτοδυναμία από τα μεγάλα κόμματα
πριμοδοτώντας «αντισυστημικούς» λαϊκιστές τύπου Γκρίλο).
ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΟΜΜΑ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ Σε τέσσερις περιφέρειες θα κριθεί η μάχη της Γερουσίας

Μάριο Μόντι

Το ποσοστό που θα συγκεντρώσει θεωρείται «κλειδί» για την επόμενη μέρα

Προκειμένου να μπορέσει να σχηματίσει κανείς κυβέρνηση στην Ιταλία, θα
πρέπει να έχει την πλειοψηφία και στα δύο νομοθετικά σώματα: σε Κάτω
Βουλή (630 έδρες) και Γερουσία (315 έδρες). Τα πράγματα είναι σχετικά
απλά στη Βουλή καθότι εκεί, όποιο κόμμα κερδίσει το μεγαλύτερο ποσοστό
σε εθνικό επίπεδο, εξασφαλίζει αυτομάτως και την πλειοψηφία (ένα ποσοστό
54% και 340 έδρες).
Αντιθέτως, τα πράγματα περιπλέκονται στη
μάχη για τη Γερουσία όπου το τελικό αποτέλεσμα κρίνεται χωριστά από την
έκβαση της μάχης σε καθεμιά από τις 20 περιφέρειες της χώρας. Κάθε
περιφέρεια, ανάλογα με το μέγεθός της, αντιστοιχεί σε έναν συγκεκριμένο
αριθμό εδρών.

Μπέπε Γκρίλο
Αποτελεί
τη μεγάλη έκπληξη των εκλογών. Πάτησε πάνω στη λαϊκή δυσαρέσκεια και
καρπώθηκε ψήφους διαμαρτυρίας. Απορρίπτει συνεργασία με άλλα κόμματα

Ο νικητής κάθε περιφέρειας εξασφαλίζει το 55% των εν λόγω εδρών και οι
ηττημένοι, βάσει των εκλογικών τους ποσοστών, μοιράζονται τις υπόλοιπες.
Ενώ όποια παράταξη δεν πιάσει το όριο του 8% δεν εξασφαλίζει καμία
έδρα. Αναφορικά με την τρέχουσα εκλογική αναμέτρηση, η Κεντροαριστερά
των Μπερσάνι και Βέντολα (Δημοκρατικό Κόμμα/Αριστερά, Οικολογία,
Ελευθερία) προβλέπεται πως θα κερδίσει την πλειοψηφία στην Κάτω Βουλή
αλλά όχι και στη Γερουσία όπου θα χρειαστεί να συνεργαστεί με κάποιο
άλλο κόμμα. Συγκεκριμένα, η μάχη για τη Γερουσία πρόκειται να κριθεί σε
τέσσερις περιφέρειες: στη Λομβαρδία (27 έδρες για τον νικητή), στη
Σικελία (14 έδρες για τον νικητή), στη Βένετο (14 έδρες για τον νικητή)
και στην Καμπανία (16 έδρες για τον νικητή). Ο Μπέπε Γκρίλο (ο οποίος
από εκεί που δεν είχε ούτε έναν βουλευτή, πλέον αναμένεται να αποκτήσει
γύρω στους 100) διεκδικεί με αξιώσεις τη νίκη στη Σικελία, ενώ Λομβαρδία
και Βένετο αποτελούν παραδοσιακά προπύργια του Μπερλουσκόνι και της
Λέγκα του Βορρά αντίστοιχα.
ΠΟΥ ΚΡΙΝΕΤΑΙ Ο ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΝΕΑΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Τα σενάρια και τα «κλειδιά» για τις συνεργασίες την επόμενη μέρα

Δεδομένης της αβεβαιότητας, όλες οι αναλύσεις πλέον στρέφονται στις
πολιτικές συνεργασίες της επόμενης ημέρας και στον σχηματισμό κυβέρνησης
συνασπισμού.
Για τις αγορές και την Ευρώπη το ζητούμενο επί του
παρόντος είναι να μπορέσει να σχηματιστεί στην Ιταλία μια ισχυρή και
αξιόπιστη κυβέρνηση η οποία θα συνεχίσει (ενδεχομένως με κάποιες
παραλλαγές) το μεταρρυθμιστικό έργο του Μόντι.
Το πιθανότερο
σενάριο θέλει την Κεντροαριστερά να κερδίζει την πλειοψηφία στην Κάτω
Βουλή αλλά όχι και στη Γερουσία, πράγμα που σημαίνει πως αυτή θα
χρειαστεί τη συνεργασία των Κεντρώων του Μόντι για να κυβερνήσει.

Το πιθανότερο λοιπόν είναι πως θα υπάρξει ένας συνασπισμός μεταξύ
Κεντροαριστεράς και Κέντρου. Ωστόσο, στον δρόμο προς τη σύναψη μιας
τέτοιας συμφωνίας υπάρχουν εμπόδια τα οποία θα πρέπει να ξεπεραστούν
(όπως για παράδειγμα η κόντρα ανάμεσα στον αριστερό Νίκι Βέντολα, εταίρο
του Μπερσάνι, και τον Μάριο Μόντι).
Ανταλλάγματα
Πολλά θα εξαρτηθούν βέβαια από το ποσοστό που θα εξασφαλίσει ο Μόντι.
Οσο μεγαλύτερο είναι αυτό, τόσο μεγαλύτερα θα είναι και τα πολιτικά
ανταλλάγματα που θα ζητήσει ο τεχνοκράτης από τον Μπερσάνι προκειμένου
να τον στηρίξει.
Ωστόσο, εάν το συγκεκριμένο ποσοστό πέσει κάτω
από το 10% (όπως προβλέπει μερίδα αναλυτών), τότε αυτομάτως ο Μόντι
απαξιώνεται ως εν δυνάμει εταίρος και χάνει μεγάλο μέρος της ρυθμιστικής
του ισχύος.
Με δεδομένα τα παραπάνω, κάποιοι υποστηρίζουν πως ο
Μπερσάνι θα έπρεπε να εύχεται να τα πάει καλά ο Μόντι, καθότι αυτός
είναι ο μόνος με τον οποίο μπορεί να συνασπιστεί. Σε κάθε άλλη περίπτωση
(εάν ο Μόντι πέσει και ο Γκρίλο ανέβει), τα πράγματα περιπλέκονται
επικίνδυνα, καθότι ο Μπερσάνι έχει δηλώσει πως δεν πρόκειται να
συνεργαστεί με τον Μπερλουσκόνι, ενώ ο Γκρίλο έχει απορρίψει συνολικά
όλους τους «επαγγελματίες πολιτικούς» και κάθε ενδεχόμενο συνεργασίας
μαζί τους θέτοντας επί της ουσίας τον εαυτό του εκτός οποιασδήποτε
κυβέρνησης.
Σε μια τέτοια περίπτωση λοιπόν, κάποιοι υποστηρίζουν
πως δεν αποκλείεται να δούμε ξανά έναν μεγάλο κυβερνητικό συνασπισμό
αποτελούμενο από το Δημοκρατικό Κόμμα (PD), τον Μόντι και τον Λαό της
Ελευθερίας (Μπερλουσκόνι). Αλλωστε, ο καβαλιέρε από τη μεριά του έχει
αφήσει εμμέσως ανοιχτό το ενδεχόμενο συμμετοχής του σε ένα τέτοιο σχήμα.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΚΑΦΙΔΑΣ

ΕΘΝΟΣ