ΣΚΗΝΙΚΟ ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων στήνουν στο Κυπριακό οι εν δυνάμει μεσολαβητές συνδέοντας την αξιολόγηση της Τουρκίας από την Ε.Ε. το Δεκέμβριο με την κατάληξη των προσπαθειών στο Κυπριακό. Τόσο οι Αγγλοαμερικανοί όσο και η Σουηδία, που αναλαμβάνει σήμερα την Προεδρία της Ε.Ε., κάνουν λόγο για «τελευταία ευκαιρία». Την ίδια ώρα, που οι Τούρκοι επιμένουν σε λύση δύο κρατών.

Ο Σουηδός ΥΠΕΞ, Καρλ Μπιλντ, ο οποίος μίλησε σε ομάδα δημοσιογράφων χθες στη Στοκχόλμη άφησε να αιωρείται ο μπαμπούλας της απόσυρσης της ΟΥΝΦΙΚΥΠ από το νησί, εάν μέχρι τα τέλη του 2009 δεν επιτευχθεί συμφωνία. Ο κ. Μπιλντ, δήλωσε ότι «το μέλλον της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών είναι επίσης μέρος των ζητημάτων που βρίσκονται στο τραπέζι αυτής της διαπραγμάτευσης». Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «εάν δεν υπάρξει συμφωνία, εάν υπάρξει κατάρρευση των συνομιλιών θα βρεθούμε σε μια εντελώς νέα κατάσταση», προσθέτοντας ότι «μπορούμε να συζητήσουμε εάν αυτό αποτελεί την τελευταία ευκαιρία επανένωσης της Κύπρου ή όχι».
Κρεσέντο απειλών Καρλ Μπιλντ
Κάνει λόγο για «τελευταία ευκαιρία» και παραπέμπει σε αποχώρηση ΟΥΝΦΙΚΥΠ
ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ, ΠΑΥΛΟΣ ΞΑΝΘΟΥΛΗΣ

Σε κρεσέντο απειλών επιδόθηκε ο προεδρεύων της ΕΕ Καρλ Μπιλντ παραπέμποντας εμμέσως πλην σαφώς και σε αποχώρηση της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, εάν και εφόσον δεν εξευρεθεί λύση του Κυπριακού, προειδοποιώντας παράλληλα ότι η υφιστάμενη διαδικασία των συνομιλιών Χριστόφια-Ταλάτ αποτελεί την «τελευταία ευκαιρία» στο ορατό μέλλον, ενώ διεμήνυσε ότι δεν υπάρχει προοπτική συνέχισης των διαπραγματεύσεων «για 10 ή για 10 χιλιάδες χρόνια».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, η οποία αναλαμβάνει σήμερα την Προεδρία της ΕΕ, δήλωσε ότι «το μέλλον της αποστολής των Ηνωμένων Εθνών είναι επίσης μέρος των ζητημάτων που βρίσκονται στο τραπέζι αυτής της διαπραγμάτευσης», φωτογραφίζοντας αφενός το σενάριο αποχώρησης σε περίπτωση αποτυχίας, μήνυμα το οποίο εισπράττει η Λευκωσία, αλλά και το σενάριο διαφοροποίησης των όρων εντολής ή και της σύνθεσής της σε περίπτωση κατάληξης σε συμφωνία.
Οι υποδείξεις του κ. Μπιλντ άγγιξαν τη διαπραγμάτευση της πτυχής της ασφάλειας, μήνυμα που εισπράττει η Τουρκία, η οποία ως γνωστό θέτει ως κόκκινη γραμμή τη διατήρηση του καθεστώτος εγγυήσεων του 1960.
Στο πλαίσιο αυτό, ο κ. Μπιλντ είπε ότι «η Τουρκία είναι βέβαια παρούσα στο νησί με στρατό (σ.σ. που εξακολουθεί να είναι εκεί) και αυτό της δίνει ένα ρόλο ο οποίος ξεπερνά κατά κάποιο τρόπο τον συνηθισμένο, πηγαίνοντας πίσω στο 60 και στις εγγυήτριες δυνάμεις».
Ο Σουηδός υπουργός πρόσθεσε ότι «αυτό είναι ένα από τα θέματα που πρέπει να εξεταστεί σε αυτή τη διαπραγμάτευση». Ωστόσο, αν και υποδεικνύεται η ανάγκη εξέτασης του εν λόγω ζητήματος, όπως προκύπτει από τις αναφορές του κ. Μπιλντ, στην περίπτωση της Άγκυρας απουσιάζει το κόστος, κάτι που υφίσταται στην περίπτωση της Λευκωσίας και παραπέμπει στον μπαμπούλα της αποχώρησης της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.
Άλλωστε, ο Καρλ Μπιλντ επεδίωξε και κράτησε την Τουρκία στο απυρόβλητο σε όλη την διάρκεια της ομιλίας του σε δημοσιογράφους που προσκάλεσε η σουηδική Προεδρία στη Στοκχόλμη. Κληθείς από το ΒΒCνα αναφέρει ποιο θα είναι το κόστος της Τουρκίας εάν δεν υλοποιήσει την υποχρέωση για άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων προς την Κυπριακή Δημοκρατία μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, ο κ. Μπιλντ απέφυγε να κάνει λόγο για κυρώσεις.
Επανέλαβε μεν ότι η αξιολόγηση της Τουρκίας θα λάβει χώρα τον ερχόμενο Δεκέμβριο, παραπέμποντας στις εισηγήσεις της Κομισιόν, αλλά και στο αποτέλεσμα των απευθείας διαπραγματεύσεων στην Κύπρο.
Επί του προκειμένου, ο Σουηδός υπουργός Εξωτερικών αρκέστηκε να αναφέρει ότι υπάρχουν τρία σενάρια. Εάν οι συνομιλίες καταρρεύσουν τότε θα δημιουργηθεί μια νέα κατάσταση στην Κύπρο, κάτι που ισχύει και στην ενδεχόμενη περίπτωση κατάληξης σε οριστική διευθέτηση, είπε ο κ. Μπιλντ, προσθέτοντας ότι εάν απλώς η διαδικασία συνεχίζεται, τότε η όλη κατάσταση θα τύχει αξιολόγησης.
Κινδυνολογία για το τέλος του δρόμου
ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟτης τακτικής κινδυνολογίας που επιστράτευσε ο Καρλ Μπιλντ φρόντισε να προειδοποιήσει ότι η διαδικασία των συνομιλιών αποτελεί το τέλος του δρόμου για τη λύση του Κυπριακού. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «εάν δεν υπάρξει συμφωνία, εάν υπάρξει κατάρρευση (σ.σ. των συνομιλιών), θα βρεθούμε σε μια εντελώς νέα κατάσταση», προσθέτοντας ότι «μπορούμε να συζητήσουμε εάν αυτό αποτελεί την τελευταία ευκαιρία επανένωσης της Κύπρου ή όχι, εάν η προοπτική ενώπιόν μας είναι τα 10 ή 10 χιλιάδες χρόνια». Διεμήνυσε δε, ότι «ξεκάθαρα όμως, αυτή είναι (σ.σ. η τελευταία ευκαιρία) για το ορατό μέλλον», επισημαίνοντας παράλληλα ότι «δεν θέλω να εξετάσω τι θα κάνουν οι δύο κοινότητες ή οι κοντινές τους χώρες» και υπογραμμίζοντας ότι «θα βρεθούμε όμως σε μια πολύ σοβαρή κατάσταση για το μέλλον του νησιού», κάτι που όπως είπε «αντιλαμβάνονται οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων».
Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας Φρέντρικ Ράινφελντ ανέφερε ότι προσδοκά σε οριστική διευθέτηση του Κυπριακού, προκειμένου να δοθεί ώθηση και στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας.
Την ίδια ώρα, ο Βοηθός ΥΦΕΞ, Μάθιου Μπράιζα, ο οποίος ολοκλήρωσε χθες τις επαφές του στη Λευκωσία, εξέφρασε την ανησυχία του για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και ζήτησε όπως διευκολυνθεί. Ο κ. Μπράιζα, πέραν των επαφών του, επισκέφθηκε τον κατεχόμενο Απόστολο Ανδρέα και την Αμμόχωστο.

Βασική έγνοια της Ουάσιγκτον είναι η ομαλή συνέχιση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας στην Ε.Ε.
Μέσα σε αυτό το πλέγμα αντιμετωπίζουν και τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Τούτο συνάγεται από τις εδώ επαφές του Βοηθού ΥΦΕΞ των ΗΠΑ, Μάθιου Μπράιζα, στη Λευκωσία. Ο Αμερικανός αξιωματούχος επανέλαβε και χθες, με πιο προσεκτικές διατυπώσεις, ότι η ευκαιρία για λύση του Κυπριακού έχει ημερομηνία λήξης, παραπέμποντας στα τέλη Δεκεμβρίου, όταν θα αξιολογηθεί από την Ε.Ε. η ενταξιακή πορεία της Τουρκίας.
Ο Μάθιου Μπράιζα, ο οποίος χθες συναντήθηκε διαδοχικά με τον Πρόεδρο Χριστόφια και τον Υπουργό Εξωτερικών, Μάρκο Κυπριανού, επανέλαβε την ετοιμότητα των ΗΠΑ να βοηθήσουν στις προσπάθειες λύσης. Είπε, ακόμη ότι ιδέες υπάρχουν (που διαμορφώθηκαν από «φωτισμένα μυαλά» στις ΗΠΑ) και εάν ζητηθούν θα υποβληθούν.
Ο Βοηθός ΥΦΕΞ ανέφερε, όπως πληροφορούμαστε, πως υπάρχει έκδηλη ανησυχία στις Βρυξέλλες για το μέλλον της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας και υπέδειξε ότι είναι προς το συμφέρον όλων να συνεχισθεί η διαδικασία. Ο κ. Μπράιζα ήταν σαφής ως προς το ενδεχόμενο να προβούν οι ΗΠΑ σε πιέσεις προς την Άγκυρα. Δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα, όπως είπε ενώ παραδέχθηκε το ρόλο της Τουρκίας στα θέματα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Έσπευσε, ωστόσο, να αναφέρει στους συνομιλητές του ότι ο Ταλάτ έχει ευχέρεια κινήσεων στο τραπέζι του διαλόγου.
Στις δηλώσεις του, ο Μπράιζα παρέπεμψε στην Ε.Ε. για τη μη εφαρμογή από την Τουρκία του επιπρόσθετου πρωτοκόλλου για την επέκταση της τελωνειακής ένωσης. Ερωτηθείς για τις αντιδράσεις της Τουρκίας για τις έρευνες της Κυπριακής Δημοκρατίας προς εξεύρεση υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, ο κ. Μπράιζα χαρακτήρισε το θέμα “ως εμπορικό και νομικό’’, προσθέτοντας ότι δεν βλέπει λόγο αυτό να επηρεάσει τη διαδικασία.
Σε ερώτηση αν δεν ανησυχεί από τις τουρκικές απειλές, ο κ. Μπράιζα είπε ότι οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τη διαμάχη. «Πάνω απ’ όλα θέλουμε να σιγουρευτούμε ότι αυτή η ευκαιρία για λύση του Κυπριακού δεν θα χαθεί για κανένα παράγοντα, είτε νομική ή εμπορική διαμάχη, είτε πολιτικό, μια απλή παρεξήγηση», είπε.
Έδωσε δε κάλυψη στην τουρκική κυβέρνηση, για τη στάση της στο κυπριακό: «Αυτή η τουρκική Κυβέρνηση φαίνεται να εργάζεται για μια λύση και γνήσια επιθυμεί μία λύση. Μπορώ να σας πω ότι σε συναντήσεις -δεν θα σας πω με ποιους ή το ακριβές λεκτικό που χρησιμοποιούν – όταν έχουμε συζητήσεις με ανώτερους αξιωματούχους, φαίνεται ότι πράγματι υποστηρίζουν την ιδέα της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, η οποία θα επανενώνει το νησί», είπε, προσθέτοντας ότι «το τι λένε δημόσια οι πολιτικοί, αυτό διαφέρει μερικές φορές».
Σε ερώτηση αν τα μέρη τού ζήτησαν κάποια βοήθεια, ο κ. Μπράιζα απάντησε αρνητικά.
Σε Απ. Ανδρέα και Αμμόχωστο
Ο ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΣ Βοηθός ΥΦΕΞ, Μάθιου Μπράιζα επισκέφθηκε προχθές τον κατεχόμενο Απόστολο Ανδρέα ενώ χθες την Αμμόχωστο. Οι επισκέψεις δεν ανακοινώθηκαν.
Υπάρχουν θεμελιώδεις διαφορές φιλοσοφίας
Ο ΜΑΘΙΟΥΜπράιζα, μετά τις συναντήσεις που είχε με τον Πρόεδρο Χριστόφια και τον ΥΠΕΞ, Μάρκο Κυπριανού, παραδέχθηκε ότι υπάρχουν θεμελιώδεις φιλοσοφικές διαφορές μεταξύ των δυο πλευρών στην Κύπρο που είναι αρκετά δύσκολο να επιλυθούν. Είπε πως οι δυο πλευρές έχουν διαφορετικές απόψεις σε σχέση με τη συνέχιση του κράτους, το σχεδιασμό του ομόσπονδου κράτους και το πώς τα συνιστώντα κρατίδια θα διασφαλίσουν ότι θα υπάρξει ισορροπία της πολιτικής εξουσίας που να σέβεται τα μειοψηφικά και τα πλειοψηφικά δικαιώματα.
Ο κ. Μπράιζα είπε παράλληλα ότι σε ορισμένα θέματα οι δυο πλευρές έχουν γεφυρώσει τις διαφορές τους και έχουν καταλήξει σε μια κοινή γλώσσα και εξέφρασε την άποψη πως ο κ. Ταλάτ έχει την ελευθερία να ελιχθεί τουλάχιστον στα θέματα που έχουν συζητηθεί ως τώρα, προσθέτοντας πως τώρα απομένουν κάποια δύσκολα θέματα για να επιλυθούν.
Στα όσα ανέφερε περί χρονοδιαγραμμάτων ο κ. Μπράιζα έτυχε σχολιασμού από τον Μάρκο Κυπριανού. Οποιαδήποτε βεβιασμένη ενέργεια στο Κυπριακό ή θα καταλήξει σε αποτυχία των διαπραγματεύσεων ή σε μια λύση που θα αποτύχει και θα καταρρεύσει σημειώνοντας παράλληλα ότι η ε/κ πλευρά δεν χρειάζεται παραινέσεις από τρίτους για την ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού.
Υπενθύμισε ότι υπάρχει σαφής συμφωνία και δέσμευση όλων των πλευρών, εντός και εκτός Κύπρου, ότι η διαδικασία που θα ακολουθηθεί θα είναι χωρίς χρονοδιαγράμματα «διότι έχει αποδειχθεί ότι χρονοδιαγράμματα, ειδικά τεχνητά χρονοδιαγράμματα, δουλεύουν αρνητικά και είναι αντιπαραγωγικά και ότι βεβαίως δεν θα υπάρχει επιδιαιτησία, ότι πρόκειται η λύση να είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης και συμφωνίας».

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ