Οργή Αμερικής κατά Βραζιλίας και Τουρκίας
Ασ. Πρες, Ροϊτερς
Την έντονη δυσαρέσκεια της Ουάσιγκτον προκάλεσαν οι επίμονες προσπάθειες τόσο της Τουρκίας όσο και της Βραζιλίας να αποτρέψουν την επιβολή βαρύτατων οικονομικών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Οι Αμερικανοί αμφισβητούν πλέον ανοικτά ότι η ειρηνική διευθέτηση της κρίσης αναφορικά με το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης αποτελεί το πραγματικό κίνητρο των δύο κρατών, κατηγορώντας τον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν και τον πρόεδρο της Βραζιλίας Λουίζ Ινάσιο Λούλα Ντα Σίλβα ότι εκμεταλλεύονται την ιρανική κρίση προκειμένου να εδραιωθούν ως βασικοί «παίκτες» στο διεθνές στερέωμα.
Επιπλέον, η αμερικανική κυβέρνηση θεωρεί ότι η συμφωνία της 17ης Mαΐου, η οποία προβλέπει τη μεταφορά 1.300 κιλών ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού από το Ιράν στην Τουρκία, κάθε άλλο παρά αποτρέπει την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη.
Τον εκνευρισμό του Λευκού Οίκου, όπως αυτός εκφράστηκε εμμέσως διά στόματος της υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, διόγκωσε η χρονική στιγμή της συμφωνίας, η οποία επήλθε τη στιγμή που οι Αμερικανοί ετοιμάζονταν να δρέψουν καρπούς πολύμηνων διπλωματικών προσπαθειών προκειμένου να εξασφαλίσουν τη σύμφωνη γνώμη των μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας για τις νέες κυρώσεις.
Πρόσφατα, ο κ. Ντα Σίλβα άφησε εκ νέου αιχμές κατά των ΗΠΑ και της Δύσης υποστηρίζοντας ότι κανένα από τα έθνη που τάσσονται υπέρ της επιβολής αυστηρότερων κυρώσεων δεν προσπάθησε να επικοινωνήσει με τον πρόεδρο του Ιράν. «Αναρωτιέμαι γιατί ο κ. Ομπάμα ή ο κ. Σαρκοζί αποφεύγουν να τηλεφωνήσουν στον κ. Αχμεντινετζάντ», διερωτήθηκε. Στο ίδιο μήκος κύματος, ο υπουργός Εξωτερικών της Βραζιλίας, Σέλσο Αμορίμ, είχε υπενθυμίσει ότι οι ΗΠΑ έχουν στο «όχι και τόσο μακρινό παρελθόν χρησιμοποιήσει αμφόβολης ποιότητας στοιχεία προκειμένου να αιτιολογήσουν την εισβολή στο Ιράκ» και πως η διαμεσολαβητική προσπάθεια στοχεύει στην αποτροπή μιας «δυσάρεστης επανάληψης της Ιστορίας».
Σε αντίθεση με την περίπτωση της Βραζιλίας, η «επιθετική προσπάθεια» των Τούρκων να καθυστερήσουν την επιβολή νέων κυρώσεων δημιούργησε ερωτήματα για το κατά πόσον το μοναδικό μουσουλμανικό κράτος-μέλος του ΝΑΤΟ εξελίσσεται από γέφυρα μεταξύ Ανατολής και Δύσης σε δυναμικό υπέρμαχο των γειτονικών του κρατών στην Μέση Ανατολή, εξαιρουμένου φυσικά του Ισραήλ. Οι πιστολές κατά της επιβολής νέων κυρώσεων σε 26 κράτη από την τουρκική κυβέρνηση, λίγες ώρες μετά την κατ’ αρχήν συμφωνία των ΗΠΑ με τη Ρωσία και την Κίνα, αποτέλεσε τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι για την Ουάσιγκτον. «Πρόκειται για ένα ξεκάθαρο σχέδιο με μοναδικό στόχο την παρεμπόδιση της δράσης του Συμβουλίου Ασφαλείας», τόνισε η κ. Κλίντον στις αρχές της εβδομάδας.