Η απόφαση των ΗΠΑ να στραφούν στο μέτωπο του Ειρηνικού και γιατί κινήθηκε συντεταγμένα ο αγγλοσαξονικός άξονας, αφήνοντας εκτός την υπόλοιπη Δύση. Οι πιθανές αντιδράσεις της Κίνας και η στάση των χωρών της περιοχής.

Oι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και η Αυστραλία ανακοίνωσαν στις 15 Σεπτεμβρίου τη δημιουργία της AUKUS, η οποία ενώνει τις τρεις αγγλοσαξονικές ναυτικές δυνάμεις σε μια αμοιβαία, πολυεπίπεδη αμυντική συνεργασία, η οποία επικεντρώνεται κυρίως στον Ινδικό και τον Ειρηνικό Ωκεανό και -μολονότι δεν αναφέρεται ρητά- στην αντιμετώπιση της Κίνας.

Η AUKUS προβλέπει την έναρξη 18μηνου προγράμματος για να επιταχυνθεί η απόκτηση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων από την Αυστραλία, παρακάμπτοντας την πώληση συμβατικών γαλλικών υποβρυχίων στην Καμπέρα και βάζοντας τέλος σε μια δεκαετή προσπάθεια της Αυστραλίας να εξελίξει και να προμηθευτεί υποβρύχια. Οι ΗΠΑ θα δώσουν στην Αυστραλία πρόσβαση σε τεχνολογίες που προηγουμένως μοιραζόταν μόνο με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Δεδομένης της επικέντρωσης στην τεχνολογία πυρηνικής πρόωσης, η AUKUS δύσκολα θα αποτελέσει τον αρχικό πυρήνα για τον σχηματισμό μιας μεγαλύτερης αμυντικής συνεργασίας. Αντίθετα, θα παραμείνει μια τριμερής πρωτοβουλία, η οποία θα επιτρέψει να υπάρξει μεγαλύτερη συνεργασία και στρατηγική στόχευση χωρίς τις περιπλοκότητες των μεγαλύτερων συμμαχιών, οι οποίες πέφτουν συχνά θύματα των διαφορετικών προτεραιοτήτων και ενδιαφερόντων.

Καθώς η AUKUS αρχίζει να σχηματίζεται, αυτά είναι κάποια αρχικά ερωτήματα που επιχειρούμε να απαντήσουμε.

Πώς σχετίζεται η AUKUS με τη συνεργασία των Πέντε Ματιών και της πρωτοβουλίας QUAD;

Η συνθήκη ANZUS έχει πέσει εδώ και καιρό σε αχρηστία, λόγω αλλαγών στις στρατηγικές πολιτικές της Νέας Ζηλανδίας και η συνεργασία των Πέντε Ματιών αντιμετωπίζει προβλήματα λόγω των σχέσεων της Νέας Ζηλανδίας με τις ΗΠΑ.

Αντικατοπτρίζει το νέο AUKUS μια ανησυχία για την εξωτερική πολιτική της Νέας Ζηλανδίας ή είναι περισσότερο αναγνώριση ότι το Γουέλιγκτον έχει αποχωρήσει από τις πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει οι ΗΠΑ στην περιοχή;

Ποιες είναι οι επιπτώσεις για τις άλλες χώρες στην περιοχή, ειδικά εκείνες που ζυγίζουν την αμυντική στήριξη των ΗΠΑ και τις οικονομικές διασυνδέσεις με την Κίνα;

Μια από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ στη διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής στον Ινδικό και στον Ειρηνικό Ωκεανό είναι ο τοπικός φόβος μιας νέας ψυχροπολεμικής αντίληψης. Οι περισσότερες χώρες στην περιοχή (και πέρα από αυτήν) διστάζουν να διαλέξουν πλευρές και η Ουάσιγκτον έχει προσπαθήσει να τις καθησυχάσει ότι αυτό δεν είναι αναγκαίο. 

H ανακοίνωση της AUKUS θα αντιμετωπιστεί με ανάμεικτα αισθήματα στην περιοχή. Από τη μία πλευρά, είναι ένα απτό βήμα που καταδεικνύει ότι οι ΗΠΑ κάνουν επιτέλους μια στροφή προς μια αναβάθμιση της στρατηγικής σημασίας της περιοχής του Ινδικού-Ειρηνικού Ωκεανού, κάτι το οποίο δεν ήταν απολύτως βέβαιο. Από την άλλη, η καθαρή στρατιωτική στόχευση της πρωτοβουλίας μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες τριβές ανάμεσα στις ΗΠΑ και την Κίνα και να εντείνει τις κινεζικές προσπάθειες να αναγκαστούν οι χώρες να απομακρυνθούν από μια συνεργασία με την Ουάσιγκτον.

Για τη συνέχεια Euro2Day