Γράφει ο Ανδρέας Μ. Βασιλείου*

Πολλά λέγονται και γράφονται και πάλιν κατ’ αυτές τις ημέρες για την υποβολή εκ μέρους του Μακαρίου των ούτω καλουμένων δεκατριών σημείων τροποποίησης ή βελτίωσης του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ), για να καταστεί τούτο λειτουργικό, που υπέβαλε προς τον τότε Αντιπρόεδρο της Κ.Δ., Φαζίλ Κουτσιούκ, τα οποία έσπευσε πρώτη να απορρίψει η τουρκική κυβέρνηση της Άγκυρας.

Δεν προτίθεμαι ν’ αναφερθώ σε αυτά, ούτε και να τα σχολιάσω διότι, λίγο ή πολύ, είναι γνωστά.

Θα αναφερθώ μόνο στις απόψεις του Αρχηγού της ΕΟΚΑ, Γεωργίου Γρίβα-Διγενή.

Το εν λόγω έγγραφο παρέδωσε για να μεταφέρει στην Κύπρο τότε στον αείμνηστο δημοσιογράφο και αγωνιστή Φάνο Κωνσταντινίδη, εκ Μηλικουρίου, αρχισυντάκτη της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Συναγερμός».

Το κείμενο το δημοσίευσε στην εφημερίδα του αλλά και στην έγκυρη καθημερινή εφημερίδα της Λευκωσίας «Ελευθερία». Καμία άλλη εφημερίδα δεν το δημοσίευσε λόγω άνωθεν επέμβασης.

«Από εφ ‘Ελευθερία’, 7.12.1963, 1η σελίς, κορυφή, δεξιά.

Τίτλος: ‘‘Ο Στρατηγός Γρίβας επαναλαμβάνει την θέσιν του: ΠΑΣΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΔΕΟΝ ΝΑ ΚΑΤΑΤΕΙΝΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΙΝ ΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ. Αύται ουδένα εξυπηρετούν’’.

Κείμενον:

Ο Στρατηγός Γ. Γρίβας-Διγενής διεβίβασεν εις τας Κυπριακάς εφημερίδας τας ακολούθους εγγράφους δηλώσεις εξ αφορμής της ανακινήσεως του Κυπριακού:

‘‘Από τινος ζωηρότερον ανακινείται το Κυπριακόν, σχετικαί δε δηλώσεις και εισηγήσεις γίνονται επ’ εσχάτων.

Κατ’ ακολουθίαν έκρινα, ότι αι ιστορικαί μου ευθύναι, ως αρχηγού της ΕΟΚΑ, δεν μου επιτρέπουν να σιγήσω.

Η θέσις μου έναντι των Συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου, ευθύς ως έλαβον γνώσιν τούτων, είναι γνωστή εξ επανειλημμένων δηλώσεών μου.

Κατ’ εμέ, πάσα προσπάθεια δέον να κατατείνη εις την κατάργησιν των Συμφωνιών αυτών. Έχω την γνώμην, ότι αι επιδιωκόμεναι εμβαλωματικαί λύσεις είναι εξαιρετικώς επικίνδυναι και είθε να αποδειχθώ κακός μάντις, παρά κακών μάντις, επισημαίνων τον εκ τούτων επαπειλούμενον σοβαρότατον κίνδυνον. Διότι πιστεύω, ακραδάντως, ότι αι τοιαύται λύσεις σκοπόν έχουσαι να κατευνάσουν τον Ελληνικόν Κυπριακόν Λαόν, ανανήψαντα ήδη και αντιληφθέντα πού τον οδηγούν αι Συμφωνίαι, ου μόνον δεν θα επιφέρουν θετικόν τι αποτέλεσμα, αλλά και θα ενταφιάσουν το Κυπριακόν.

Η θρυλουμένη, μάλιστα, διά των Κυπριακών εφημερίδων, διάλυσις της παρούσης Κυπριακής Βουλής, προς ανάδειξιν Συντακτικής τοιαύτης, δι’ αναθεώρησιν του Συντάγματος, ως προς τα σημεία τα αφορώντα την ειρηνικήν συμβίωσιν των δύο συνοίκων στοιχείων, φοβούμαι ότι θα δώση την χαριστικήν βολήν εις τους πόθους τού Ελληνικού Κυπριακού Λαού. Και εξηγούμαι: Η τυχόν συμμετοχή τούτου εις την σοβαρωτάτην ταύτην πολιτικήν πράξιν θα ερμηνευθή ως άμμεσος έγκρισις των Συμφωνιών Ζυρίχης-Λονδίνου, αι οποίαι ουσιαστικώς κατηρτίσθησαν και υπεγράφησαν ερήμην αυτού και εν συνεχεία τω επεβλήθησαν, χωρίς ποτέ αύτος να ερωτηθή εάν τας εγκρίνη ή όχι.

Είναι δε απορίας άξιον πώς δεν εγένετο εισέτι αντιληπτόν, από όλους τους ενδιαφερομένους, ότι αι Συμφωνίαι αύται ουδένα και ουδέν εξυπηρετούν οσονδήποτε ευρείς και αν, ως διατείνονται οι εμπνευσταί των, ήσαν οι λόγοι, οι οποίοι υπηγόρευσαν την επί τη βάσει τούτων άδικον και δι’ ημάς απαράδεκτον λύσιν του Κυπριακού, ειδικώτερον δε ότι αύται δεν συμβάλλουν εις την διατυμπανιζομένην ανάγκην διατηρήσεως και προαγωγής της Ελληνοτουρκικής φιλίας».

Εδώ ο Διγενής ετόνισε «είθε να αποδειχθώ κακός μάντης παρά κακών μάντης».

Και, επειδή η πολιτική είναι όπως το ποδόσφαιρο, όπου σημασία έχει το τελικό αποτέλεσμα, ποίον λοιπόν υπήρξε αυτό;

*Πρώην συνδικαλιστής

Πηγή: Σημερινή