Όλα ξεκίνησαν τον Νοέμβριο όταν οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης που υποστηρίζονται από το Ιράν άρχισαν να επιτίθενται σε εμπορικά πλοία που διέρχονται από το στενό Bab al-Mandab – ένα θαλάσσιο κανάλι πλάτους 20 μιλίων στην άκρη της Ερυθράς Θάλασσας μεταξύ Τζιμπουτί και Υεμένης.

Οι στόχοι των επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ρουκέτες των Χούθι ήταν πλοία που υποτίθεται ότι κατευθύνονταν προς το Ισραήλ.

Μετά την κλιμάκωση των εχθροπραξιών μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς στη Γάζα, οι Χούθι τάχθηκαν υπέρ της τελευταίας. Όμως, τα κύματα επιθέσεων – στο στενό που συνδέει την Ερυθρά Θάλασσα με τον Κόλπο του Άντεν – έχουν γίνει πρόσφατα πιο αδιάκριτα.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Κεντρική Ναυτική Διοίκηση των ΗΠΑ, τουλάχιστον 15 εμπορικά πλοία έχουν δεχθεί επίθεση από αντάρτες Χούθι (μέχρι στιγμής) τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, τα περισσότερα με στενή σχέση -στην καλύτερη περίπτωση- με το Ισραήλ.

Με τις εταιρείες να σταματούν τη διέλευση των πλοίων τους μέσω της περιοχής, ήταν σαφές ότι η διεθνής δράση για την καταπολέμηση των επιθέσεων θα ήταν απαραίτητη.

Η Ερυθρά Θάλασσα είναι ένας από τους σημαντικότερους δρόμους στον κόσμο για ενεργειακά και καταναλωτικά φορτία. Πρόκειται για μια βασική αρτηρία παροχής πετρελαίου μεταξύ της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Ασίας μέσω της Διώρυγας του Σουέζ που αντιπροσωπεύει πάνω από το 10% του παγκόσμιου θαλάσσιου αργού.

Η θαλάσσια διαδρομή θεωρείται ήδη επικίνδυνη από πλευράς ναυσιπλοΐας, πόσο μάλλον όταν τα ναυτιλιακά πλοία που πρέπει να αντιμετωπίσουν μια επιδεινούμενη κατάσταση ασφάλειας. Κάθε πλοίο ή πετρελαιοφόρο που διέρχεται από τη Διώρυγα του Σουέζ προς ή από τον Ινδικό Ωκεανό πρέπει να διέρχεται με αυτόν τον κίνδυνο. 

Η αποφυγή της διαδρομής σημαίνει ότι τα φορτία μεταξύ Ασίας και Ευρώπης πρέπει να περάσουν γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας γύρω από τη νότια ακτή της Αφρικής αντί για τη Διώρυγα του Σουέζ.

Η αλλαγή αυτή αυξάνει τη διαδρομή κατά σχεδόν 40%, προσθέτοντας κατά μέσο όρο επιπλέον 3.000 ναυτικά μίλια ενώ το κόστος εκτοξεύεται. 

Σε απάντηση αυτής της κρίσης που η παγκόσμια οικονομία δεν μπορεί να αντέξει, στις 19 Δεκεμβρίου 2023, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ Λόιντ Όστιν ανακοίνωσε τη δημιουργία μιας πολυεθνικής επιχείρησης.

“Πρόκειται για μια διεθνή πρόκληση που απαιτεί συλλογική δράση. Ως εκ τούτου, ανακοινώνω την ίδρυση της Επιχείρησης “Prosperity Guardian”, μιας σημαντικής νέας πολυεθνικής πρωτοβουλίας για την ασφάλεια.”

Ως μέρος αυτής, πολεμικά πλοία του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού θα ενωθούν με στόλους πλοίων και προσωπικό από το Ηνωμένο Βασίλειο, το Μπαχρέιν, τον Καναδά, τη Δανία, την Ελλάδα, την Ολλανδία, τη Νορβηγία και τις Σεϋχέλλες.

Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν θα λειτουργήσει και, το πιο σημαντικό, θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στην εμπορική ναυτιλία μέσω της Ερυθράς Θάλασσας; Μια παρόμοια πρωτοβουλία με στόχο την προστασία της ναυτιλίας και την καταπολέμηση της πειρατείας της Σομαλίας έχει αποδειχθεί εξαιρετικά επιτυχημένη σε σημείο σχεδόν να εξαλείψει το πρόβλημα.

Ο συνασπισμός μπορεί επίσης να υπολογίζει στη βοήθεια και άλλων χωρών. Για παράδειγμα, η Ινδία ανέπτυξε τρία από τα πολεμικά της πλοία στην περιοχή την Τρίτη (26 Δεκεμβρίου 2023) ως απάντηση σε επίθεση σε δεξαμενόπλοιο που κατευθυνόταν προς τις ακτές της. Η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία έχουν επίσης δικά τους πολεμικά πλοία που εκτελούν ασκήσεις ασφάλειας και ασφάλειας στην Ερυθρά Θάλασσα.

Μπορούμε να υποθέσουμε με ασφάλεια ότι όπως και οι επιχειρήσεις κατά της πειρατείας στη Σομαλία, ο αριθμός των συμμετεχόντων στη θαλάσσια προστασία στην περιοχή θα αυξηθεί, είτε βρίσκονται κάτω από την ομπρέλα της Επιχείρησης Prosperity Guardian είτε όχι.

Την Τετάρτη, η παγκόσμια ναυτιλιακή εταιρεία A.P. Moller Maersk ανακοίνωσε ότι έχει προγραμματίσει αρκετές δεκάδες πλοία να ταξιδέψουν μέσω της Διώρυγας του Σουέζ και της Ερυθράς Θάλασσας τις επόμενες εβδομάδες. Πλέον υπάρχουν έντονες ελπίδες ότι περισσότερες εταιρείες θα ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.

Forbes