Weather Icon
Γενικά θέματα 27 Νοεμβρίου 2023

Η Δημοκρατία στην Σκιά της Ενημέρωσης: Ψυχολογική διερεύνηση των ακραίων αφηγημάτων και του γραφικού περιεχομένου

Η Δημοκρατία στην Σκιά της Ενημέρωσης: Ψυχολογική διερεύνηση των ακραίων αφηγημάτων και του γραφικού περιεχομένου

Δυνητικά κίνδυνος για την δημοκρατία

Γεώργιου – Παϊσιου Φωτιάδη

Ψυχολόγου

Οι πολίτες του δυτικού κόσμου, τα τελευταία χρόνια κατακλύζονται και εκτίθενται συνεχώς σε λογοκριμένο περιεχόμενο και ακραίες ρητορικές. Το περιεχόμενο των οποίον, επηρεάζει άμεσα και έμμεσα τις αντιλήψεις τους και την συλλογική σκέψη.

Μέσα από το συγκεκριμένο άρθρο , επιχειρείται  η επιστημονική διερεύνηση των ψυχολογικών επιπτώσεων, οι οποίες απορρέουν από την αδιάκοπη έκθεση σε ακραίες αφηγήσεις. Ταυτόχρονα, προσεγγίζονται και αναλύονται τα ψυχολογικά φαινόμενα, που αναπτύσσονται, λόγο της συνεχούς εκθέσεως των δυτικών (κοινωνικών) ακροατήριών σε πληροφορίες και περιεχόμενο ακραίας ρητορικής.

Επιπρόσθετα γίνεται αναφορά, στο πώς οι παραπάνω παράγοντες αποτελούν δυνητικά κίνδυνο για την δημοκρατία. Η ανάλυση, βασίζεται στο περιεχόμενο, την ρητορική και τα αφηγήματα που έχουν προβληθεί, στην διάρκεια της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, καθώς και στον πόλεμο του Ισραήλ απέναντι στην Χαμάς.

Η προσέγγιση του άρθρου βασίζεται στο ψυχολογικό και ανθρωπολογικό πρίσμα αυστηρά.  Οι τρομοκρατικές ενέργειες, τα εγκλήματα πολέμου και κάθε μορφής ενέργεια κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι κατακριτέα και καταδικάζεται καθέτως.

Η ανάλυση αναφέρεται και βασίζεται στο κοινωνικό ακροατήριο της Δύσης ( χώρες Δυτικού προσανατολισμού), διότι από αυτό προέρχονται τα δεδομένα και τα στοιχεία των ερευνών. Επιπρόσθετα, η στοχοθέτηση του άρθρου βασίζεται στο Δυτικό πλαίσιο, διότι το μεγαλύτερο εύρος  συνθηκών και οργανισμών (ΟΗΕ, Γενεύη κλπ.), οι οποίες θεσπίστηκαν για να διαφυλάττουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και να προλαμβάνουν βίαιες ενέργειες, έγινε από Δυτικά κράτη ( ακόμα και αν αυτά ευθύνονταν έμμεσα ή άμεσα για τους παράγοντες που οδήγησαν στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο). Τέλος τα δυτικά ακροατήρια, χαρακτηρίζονται από το τεχνοκρατικό στοιχείο, παράγοντα τον οποίο τα κάνει, πιο ευάλωτα στην επιρροή μέσα από τον τομέα της ενημέρωσης.  

Η αναφορά στα γεγονότα είναι επιφανειακή ώστε να εισάγει τους αναγνώστες στο περιεχόμενο, και στην συνέχεια  να καταδείξει την επιρροή του περιεχομένου τους. Αποφεύγεται η λεπτομερής εισαγωγή στο πλαίσιο των γεγονότων για δεοντολογικούς λόγους, καθώς και για την αποφυγή συναισθηματικής φόρτισης.    

Ακραία ρητορική

 Η παγκόσμια κοινότητα, τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μάρτυρας βίας, πολεμικών και τρομοκρατικών γεγονότων, τα οποία την έχουν επηρεάσει και προδιαθέσει έως έναν βαθμό. Τα δυτικά ακροατήρια και συγκεκριμένα οι πολίτες της Ευρώπης, εκτίθενται για μεγάλο χρονικό διάστημα στο περιεχόμενο των ακραίων γεγονότων. Τα οποία, αποτελούν από μόνο τους τραυματικό γεγονός, εφόσον τα δεινά και οι επιπτώσεις μιας εισβολής ( Ρωσίας)  που εξελίχθηκε σε πόλεμο ( Ρώσο-Ουκρανικός) , διαδέχεται από μία τρομοκρατική ( Χαμάς, 8η Οκτωβρίου)  ενέργεια η οποία, επίσης εξελίσσεται σε πόλεμο ( Ισραήλ – Χαμάς ).

Τα παραπάνω γεγονότα, έχουν το κοινό στοιχείο της βίας και το ακραίου περιεχόμενου. Αποτελούν τα σημαντικότερα γεγονότα σε παγκόσμιο επίπεδο, διαμορφώνοντας τα κέντρα βαρύτητας των δρώμενων, γύρω από αυτά. Πιο συγκεκριμένα, αποτελούν παράγοντες, οι οποίοι λόγο της σημασίας και της βαρύτητας τους, αναπαράγονται συνεχώς, με αποτέλεσμα το περιεχόμενο τους να ανακυκλώνεται μέσα από όλους τους ηλεκτρονικούς διαύλους. Αυτό έχει ως συνέπεια, η διεθνής κοινότητα να γίνεται αποδέκτης αυτών των στοιχείων και του περιεχομένου που τα διέπει για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα.

Τα γεγονότα και η προβολή αυτών, από μόνη της έχει αρνητικές επιπτώσεις σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Ωστόσο, λόγο της διάρκειας των γεγονότων και του εύρους  επιρροής που έχουν στα παγκόσμια δρόμενα, συνδέονται με συμφέροντα και ατζέντες τα οποία πολλαπλασιάζουν την ισχύ και την επιρροή τους. Τα παγκόσμια μέσα και οι ηλεκτρονικοί δίαυλοι, κυρίως της ενημέρωσης, κατακλύζονται από το περιεχόμενο των γεγονότων, το οποίο ωστόσο σταδιακά, χρωματίζεται και να προδιατίθεται συστηματικά για να επηρεάσει και να εξυπηρετήσει τα πλήθος συμφερόντων.

Η βαρύτητα και η φύση των γεγονότων, σε πρώτο χρόνο αποτελεί περιεχόμενο, το οποίο αγκιστρώνει γνωστικά, το μεγαλύτερο ποσοστό του ακροατηρίου στο οποίο προβάλλεται. Σε δεύτερο χρόνο, το περιεχόμενο διεγείρει και φορτίζει συναισθηματικά, λόγο των συμβολισμών και της αποκρουστικότητας του. Τα παραπάνω συμβαίνουν, διότι τα γεγονότα συνδέονται άμεσα και έμμεσα με την σωματική ακεραιότητα, την βία και την θνησιμότητα, παράγοντες πρώτιστης σημασίας για τους ανθρώπους, ιδίως υποσυνείδητα. Η επιρροή των συγκεκριμένων γεγονότων, πολλαπλασιάζεται αναγωγικά, ανάλογα με την γεωγραφική εγγύτητα της μονάδας και της κοινωνίας, από το γεγονός.    

Οι δυτικές κοινωνίες σαν ακροατήρια, δεν επηρεάζονται μόνο από τα γεγονότα καθαυτά, αλλά και από την ρητορική των δρώντων και των αφηγημάτων που αναπτύσσονται, για να εξυπηρετήσουν διάφορους σκοπούς και συμφέροντα. Στο παραπάνω κάδρο, έρχονται να προστεθούν και οι επιχειρήσεις ψυχολογικής επιρροής, μέσω της παραπληροφόρησης και της προπαγάνδας, η οποία χρησιμοποιείται από τις αντιμαχόμενες πλευρές. Οι συγκεκριμένοι παράγοντες, δημιουργούν μια ψυχολογικά παθολογική συννοσηρότητα, η οποία και θα αναλυθεί.

Η σύγκρουση Ρωσίας – Ουκρανίας : Ψυχολογικές επιπτώσεις.

Η συνεχιζόμενη σύγκρουση στα πεδία των μαχών μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει κατακλύσει τα μέσα ενημέρωσης με γραφικό οπτικόακουστικό περιεχόμενο, το οποίο απεικονίζει βία, καταστροφή και τον ανθρώπινο πόνο.

Η φύση το πολέμου είναι τραυματική από μόνη της, για τους εμπλεκόμενους, αλλά και για την παγκόσμια κοινότητα που είναι μάρτυρας των δρώμενων. Ωστόσο, ο ατέρμονος υπερθεματισμός και η ανακύκλωση του περιεχομένου, κάτω από το πρίσμα της εκάστοτε ατζέντας ή συμφέροντος, μέσα σε όλο το φάσμα των μέσων ενημέρωσης, παρατείνει την έκθεση του ακροατηρίου στο τραυματικό περιεχόμενο. Πολλαπλασιάζοντας την δυσμενή επιρροή τους.

Ενίσχυση του φόβου και του άγχους

Οι ακραίες και επιθετικές ρητορικές, συχνά ενισχύουν το φόβο και το άγχος, συμβάλλοντας στην αύξηση των επιπέδων άγχους, μεταξύ των ατόμων που εκτίθενται συνεχώς σε αυτές. Το αυξημένο επίπεδο άγχους, μπορεί να έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, οδηγώντας ενδεχομένως, σε καταστάσεις όπως το τραύμα ή επιδεινώνοντας, προϋπάρχοντα προβλήματα ψυχικής υγείας.

Η κατάφωρη παραβίαση των διεθνών ανθρωπιστικών νόμων και δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των Συμβάσεων της Γενεύης και όλο το νομικού πλαισίου που δημιουργήθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελεί έναν άκρως ανησυχητικό παράγοντα για την μελλοντική ψυχική ευημερία. Η προβολή περιεχομένου αδιάκριτης επίθεσης κατά  αμάχων, καθώς και εκτελέσεων τραυματισμένων στρατιωτών, όχι μόνο ρημαγνητώνει το ηθικό υπόβαθρο της κοινωνίας, αλλά υπονομεύει επίσης την ανθρώπινη ζωή και τις αξίες που την διέπουν. Οι παραπάνω παράγοντες αποτελούν, έχουν δραστικά αρνητική επιρροή στην ψυχολογική ευημερία και συνοχή, των δυτικών πληθυσμών.

Απευαισθητοποίηση και συναισθηματικός κορεσμός

Οι έρευνες δείχνουν, ότι η παρατεταμένη έκθεση σε βίαιο περιεχόμενο, μπορεί να οδηγήσει σε απευαισθητοποίηση, μέσα από την οποία τα άτομα γίνονται λιγότερο συναισθηματικά ευαίσθητα σε μελλοντικά ερεθίσματα ίδιου περιεχομένου, μειώνοντας ενδεχομένως και την γενικότερη συναισθηματική τους ενσυναίσθηση. Το συγκεκριμένο φαινόμενο, τεκμηριώνεται από την ‘’αρχή της έκθεσης’’ σε ένα ερέθισμα. Πιο συγκεκριμένα η παρατεταμένη έκθεση, σε ένα συγκεκριμένο ερέθισμα, σταδιακά μειώνει την διέγερση που προκαλεί, διότι οικειοποιείται. Επιπρόσθετα, η συγκεκριμένη ψυχολογική διεργασία, αποτελεί και άμυνα – αμυντικό μηχανισμό, απέναντι σε ερεθίσματα και γεγονότα που μπορούν δυνητικά να μεταβάλλουν αρνητικά την λειτουργικότητα του ανθρώπου, μέσα από τον ψυχολογικό τραυματισμό.

Η συνεχής έκθεση σε τόσο ακραίο οπτικό ακουστικό περιεχόμενο επηρεάζει τα άτομα, τόσο συνειδητά όσο και ασυνείδητα. Συνειδητά, προκαλεί έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις, που κυμαίνονται από την οργή έως τη θλίψη. Ασυνείδητα, η επανειλημμένη έκθεση στο συγκεκριμένο περιεχόμενο μπορεί να επηρεάσει τις αντιλήψεις, ομαλοποιώντας και εκλογικεύοντας τη βία, ενώ ταυτόχρονα εξοστρακίζει, τη συλλογική αίσθηση της ηθικής ευθύνης. Αυτός ο ψυχολογικός αντίκτυπος, μπορεί να δημιουργήσει μια απευαισθητοποιημένη κοινωνία, όπου οι ενέργειες του περιεχομένου που προβάλλεται καθώς και του πλαίσιο στο οποίο διεξάγονται, γίνονται πλέον αποδεκτές.

Η ισραηλινή επιχείρηση κατά της Χαμάς

Η τρομοκρατική ενέργεια κατά του Ισραηλινού πληθυσμού της 7ης Οκτωβρίου, πυροδότησε έναν νέο κύκλο βίαιων γεγονότων και ακραίων ενεργειών κατά του Ισραηλινού κράτους, ο οποίος έρχεται να απαντηθεί από έναν πόλεμο κατά της Χαμάς, από το Ισραηλινό κράτος. Τα παραπάνω γεγονότα, παρατείνουν και πολλαπλασιάζουν την έκθεση του δυτικού ακροατηρίου, στην βίαιη ρητορική και το ακραίο περιεχόμενο, επεκτείνοντας τον κύκλο των δυσμενών συνεπειών.

Η ισραηλινή επιχείρηση κατά της Χαμάς, έχει προκαλέσει έναν έντονο διάλογο στον δυτικό κόσμο , ο οποίος εκπορεύεται από τις δυο ακραίες και φονταμενταλιστικές  αφηγήσεις των δύο πλευρών, οι οποίες βασίζονται ακραίους και θρησκευτικά δογματικούς όρους. Η πολωτική διαμόρφωση των φύσεως αντίθετων αφηγημάτων, μπορεί να ενισχύσει τις υπάρχουσες πεποιθήσεις των ατόμων, οδηγώντας σε προκατάληψη επιβεβαίωσης και απροθυμία να εξεταστούν εναλλακτικές προοπτικές για μελλοντική επίλυση των ζητημάτων. Μια τέτοια πόλωση μπορεί, να διχάσει περαιτέρω τις κοινότητες και να εμποδίσει τον εποικοδομητικό διάλογο.

Απευαισθητοποίηση και συναισθηματικός κορεσμός.

Τα ψυχολογικά φαινόμενα τα οποία προϋπάρχουν, από το Ρώσο-Ουκρανικό πόλεμο, επιδεινώνονται από την τρομοκρατική ενέργεια, κατά του Ισραηλινού πληθυσμού, καθώς και στην συνέχεια, από τα δρόμενα στα πεδία των μαχών – επιχειρήσεων ( Ισραήλ κατά της τρομοκρατικής Οργάνωσης).

Η ψυχολογική διέγερση και ο απόηχος αυτής, είναι ακόμα εντονότερη πλέον, διότι η  φύση της τρομοκρατικής ενέργειας ( 7ης Οκτωβρίου)  είχε ιδιαίτερα βάρβαρο και απάνθρωπο χαρακτήρα, ο οποίος καταγράφηκε και προβάλετε έντονα σε όλα τα μέσα ενημέρωσης. Σε αυτό το τραυματικό πλαίσιο , προστίθενται και οι απώλειες αμάχων από τον πόλεμο που διεξάγεται, κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης ( Χαμάς) από το Ισραήλ.

Η συγκεκριμένη επιχείρηση, διεξάγεται σε αστικό ιστό και μάλιστα σε έναν από τους πιο πυκνοκατοικημένους παγκοσμίως.  Συνέπεια αυτού είναι, να υπάρχει μεγάλός αριθμός απωλειών, μεταξύ του άμαχου πληθυσμού, ο οποίος καταγράφεται λεπτομερώς, στην συνέχεια προβάλλεται και προωθείτε, μέσα από κάθε διαθέσιμο δίαυλο. Το συγκεκριμένο γεγονός, της πρωτογενούς προώθησης γραφικού υλικού, μέσα στης πλατφόρμες από πολίτες αυξάνει τις αρνητικές συνέπειες. Αυτό συμβαίνει αφενός, διότι δίνεται η δυνατότητα παραποίησης και εκμετάλλευσης του περιεχομένου για παραπληροφόρηση και προπαγάνδα , ιδίως σε πρώτο χρόνο, όπου δεν υπάρχουν δεδομένα για το προβαλλόμενο συμβάν (π.χ. οι εικόνες καταστροφής του Νοσοκομείο της γάζας που βλήθηκε από αέρος).

 Αφετέρου, δυσχεραίνεται η εξεύρεση του δεδομένου (της αληθείας), καθώς τα μέσα κατακλύζονται και αναπαράγουν το περιεχόμενο του εκάστοτε συμβάντος χωρίς το περιεχόμενο και το αιτιατό του, να υπόκειται σε κάποια μορφή ελέγχου για το αν είναι βάσιμο ή αληθές. Το παραπάνω γεγονός, δημιουργεί μία νέα διάσταση αρνητικής επιρροής, καθώς ακόμα και μέσα παγκοσμίου βεληνεκούς, αναπαράγουν το παραπάνω περιεχόμενο, στον βωμό  του ταχύτερου ειδησεογραφικού ομίλου.

Αποτέλεσμα αυτών είναι, το ακροατήριο των μέσων αυτών, να δημιουργεί μια πρώτη εικόνα – ερμηνεία, η οποία αποκρυσταλλώνεται και επηρεάζει ψυχολογικά στον μέγιστο βαθμό. Επιπρόσθετα, η ερμηνεία που δίνεται σε πρώτο χρόνο είναι δύσκολο να αλλάξει μελλοντικά, ακόμα και αν αποδειχτεί ότι ήταν λανθασμένη. Επιπρόσθετα, το γεγονός ότι, το πληροφοριακό περιβάλλον κατακλύζεται από παρόμοιο περιεχόμενο, καθιστά δύσκολο στην μονάδα ατομικά να προσανατολιστεί, προς εξεύρεση της αλήθειας. Η ταχύτητα και ο όγκος των πληροφοριών, καθιστά την διαδικασία της ανάλυσης δύσκολη και χρονοβόρα, πόσο μάλλον αν συμπεριληφθεί και η ιδιότητα των αλγορίθμων του ψηφιακού τομέα να ναρκοθετούν το πληροφοριακό περιβάλλον με ‘’Θάλαμους ηχούς’’, όπου στους χρήστες προβάλλεται περιεχόμενο, το οποίο ευθυγραμμίζεται με αυτό που τους αγκίστρωσε την προσοχή σε πρώτο χρόνο. 

Ο ρόλος των μέσων Μαζικής Ενημέρωσής

Εφόσον αναφέρθηκαν τα παραπάνω γεγονότα πάνω στα οποία διαδραματίζονται τα ψυχολογικά φαινόμενα, θα γίνει αναφορά στον ρόλο των μέσων ενημέρωσης.

Οι παραπάνω παράγοντες, αποτελούν βασικά στοιχεία τα οποία στιγματίζουν με μαύρο χρώμα τις ιστορικές σελίδες του 21ου αιώνα. Ωστόσο, η προβολή και η εκμετάλλευση των παραπάνω γεγονότων, από τα μέσα και τους φορείς ενημέρωσης, αποτελεί εξίσου κατακριτέο γεγονός. Πιο συγκεκριμένα, ο εκάστοτε φορέας ενημέρωσης, στο πλαίσιο του δυτικού κόσμου πλην ολίγων εξαιρέσεων, εξαρτάται άμεσα οικονομικά από το κράτος στο οποίο υπάγεται και φιλοξενείτε. Αυτό το γεγονός, δημιουργεί μια ολιστική προδιάθεση ευθυγράμμισης και άμβλυνσης της παρουσίασης των πληροφοριών – δεδομένων, με τρόπο τον οποίο να εξυπηρετεί τα εκάστοτε συμφέροντα – ατζέντα του χρηματοδότη του. Επιπρόσθετα, τα περισσότερα μέσα ενημέρωσης, καλύπτουν την πλειονότητα στον τομέα ενημέρωσης του  ηλεκτρονικού φάσματος, τον οποίο πλημμυρίζουν με χρωματισμένες πληροφορίες αφηγηματικού χαρακτήρα.

Απότοκο των παραπάνω, είναι ο τομέας της ενημέρωσης και της πληροφορίας, να αποτελεί μια δεξαμενή ακραίου περιεχόμενου και αφηγημάτων, τα οποία εξυπηρετούν διαφόρους σκοπούς. Σε αυτό το σημείο, είναι αναγκαίο να αναφερθεί, πως σε όλα τα παραπάνω, έρχεται να προστεθεί το περιεχόμενο ψυχολογικής επιρροής  που παθητικά φτάνει στο δυτικό ακροατήριο μέσω διάφορων διαύλων.

Με αυτό τον τρόπο, δημιουργείτε ψυχολογική πόλωση, η οποία ταυτόχρονα, εκμεταλλεύεται και για τις εκάστοτε πολιτικές διαμάχες του εσωτερικού κάθε χώρας.

Ανεπάρκεια θεσμικού πλαισίου για την ενημέρωση

Ο ψηφιακός τομέας, διαθέτει πλήθος από πλατφόρμες ενημέρωσης, όπως είναι το Telegram και το Reddit, τα οποία χρησιμεύουν σαν δεξαμενές και αγωγοί άντλησης περιεχομένου ( και όχι δεδομένων), συμπεριλαμβανομένων γραφικών απεικονίσεων του πολέμου.

Οι αλγόριθμοι σε αυτές τις πλατφόρμες, δίνουν συχνά προτεραιότητα σε εντυπωσιακό και ακραίο περιεχόμενο, με στόχο τη μεγιστοποίηση της εμπλοκής των χρηστών. Επιπρόσθετα, δημιουργούνται θάλαμοι ηχούς (echo chambers) . Οι χρήστες εκτίθενται κυρίως σε πληροφορίες που ευθυγραμμίζονται με τις υπάρχουσες πεποιθήσεις τους, ενισχύοντας τις απόψεις τους και συμβάλλοντας στην αύξηση της πόλωσης. Αυτή η αλγοριθμική ενίσχυση, μπορεί να προωθήσει ακούσια τη διάδοση ακραίων αφηγήσεων, επηρεάζοντας τις πληροφορίες στις οποίες εκτίθενται τα άτομα και ενδεχομένως διαστρεβλώνοντας τις αντιλήψεις τους.

Είναι σαφές, ότι είναι αδύνατο να υπάρχει έλεγχος σε όλη την έκταση του πληροφοριακού περιβάλλοντος καθώς και των πηγών που το τροφοδοτούν. Διότι, είναι ευαίσθητο το σημείο αποφυγής του περιορισμού της ελεύθερης έκφρασης,   υπό το πρίσμα πάντα  της θεσμοθέτησης ενός πλαισίου κανόνων για το περιεχόμενο, καθώς και την διαφάνεια λογαριασμών σε αυτές τις πλατφόρμες. Ωστόσο, υπάρχει ένας αριθμός αυτών όπως είναι, το Telegram το οποίο έχει αναχθεί και σε επίσημο δίαυλο δηλώσεων, από πολιτικούς και στρατιωτικούς αξιωματούχους, σε όλο τον κόσμο. Πιο συγκεκριμένα, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία γίνονται επίσημες αναφορές από δυτικά μέσα ενημέρωσης, διαφόρων δηλώσεων που εξάγονται από τον συγκεκριμένο δίαυλο. Ο συγκεκριμένος παράγοντας από μόνος του, δυνητικά ωθεί ένα ποσοστό του δυτικού ακροατήριού, στην αναζήτηση δεδομένων μέσα από τον συγκεκριμένο και παρεμφερείς διαύλους. Επομένως, οι δυτικοί θεσμοί σε ατομικό κρατικό και συλλογικό (ΕΕ.), όφειλαν να θεσπίσουν ένα πλαίσιο στο οποίο, να προστατεύεται ο πολίτης από δυνητικά επιβλαβές περιεχόμενο.

Οι επιπτώσεις μιας τέτοιας ανοικτής, μη εποπτευόμενης διάδοσης περιεχομένου είναι εκτεταμένες, ιδίως όσον αφορά τον αντίκτυπό της στο κοινό. Η έκθεση, σε μη λογοκριμένο πολεμικό περιεχόμενο, έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει τραύμα σε ψυχολογικό και νευρολογικό επίπεδο. Μελέτες στην κλινική ψυχολογία και τις νευροεπιστήμες καταδεικνύουν σταθερά ότι η επανειλημμένη έκθεση σε γραφικό και οδυνηρό περιεχόμενο, ιδίως σε μη εποπτευόμενο πλαίσιο, μπορεί να οδηγήσει σε συμπτώματα, τα οποία σχετίζονται με το ψυχολογικό τραύμα, όπως αυξημένα επίπεδα στρες, αγχώδεις διαταραχές, ακόμη και διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD).

Πολυάριθμες μελέτες, στην ψυχολογία και τις νευροεπιστήμες, αναδεικνύουν τις βαθιές επιπτώσεις του υποκατάστατου τραύματος, όπου τα άτομα που γίνονται μάρτυρες τραυματικών γεγονότων μέσω των μέσων ενημέρωσης, μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα των ανθρώπων, που βίωσαν άμεσα το τραύμα. Τα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα από το πολεμικό περιεχόμενο, μπορούν να ενεργοποιήσουν τις ίδιες νευρικές οδούς που σχετίζονται με την αντίληψη απειλών στην πραγματική ζωή, οδηγώντας σε αυξημένες αντιδράσεις στρες και συναισθηματική δυσφορία.

Ενώ υπάρχουν όλα τα παραπάνω στοιχεία και σε αρκετές περιπτώσεις υπάρχουν και δεοντολογικοί φορείς ελέγχου, η έλλειψη θεσμικού πλαισίου ελέγχου για τις παραπάνω πλατφόρμες, ακόμα και από κρατικά χρηματοδοτούμενα μέσα, αναπαράγουν και προβάλουν ακραίο περιεχόμενο, το οποίο ίσως σε περιπτώσεις έχει θολωμένες διάφορες σκηνές ώστε να αποφευχθεί η δυσφορία του κοινού, αγνοώντας την επιρροή του ακουστικό περιεχόμενου ( η οποία είναι ανάλογη της οπτικής).

Κοινωνική πόλωση

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είχε σημαντικό αντίκτυπο στην παγκόσμια κοινότητα. Οι προεκτάσεις (αμυντικές, οικονομικές, ενεργειακές, πολιτικές) της συνεχιζόμενης σύγκρουσης, μετέτρεψαν πλήθος παραγόντων σε αντικείμενα αψιμαχίας και διαπραγματεύσεων. Πιο συγκεκριμένα, παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με οικονομικούς και αμυντικούς πόρους, καθώς και την επάρκεια αυτών, μετατράπηκαν σε στοιχεία διαπραγματεύσεις, μεταξύ των δυτικών χωρών αλλά και στο εσωτερικό τους. Σταδιακά, οι οικονομικές επιπτώσεις, τοποθέτησαν τα παραπάνω στοιχεία, εντός του πλαισίου άσκησης αντιπολίτευσης ,  επηρεάζοντας την πολιτική σταθερότητα των δυτικών κρατών, αλλά και σε διάφορες περιπτώσεις συλλογική λήψη αποφάσεων. Το παραπάνω φαινόμενο κορυφώθηκε υπό το πρίσμα της ενεργειακής κρίσης, όπου διάφορα κράτη ξεκίνησαν να  μην έχουν κοινή γραμμή στρατηγικής ( επιβολή κυρώσεων).

Σημαντικό είναι να αναφερθεί και ο ρόλος της οικονομικής επιβάρυνσης, του δυτικού πληθυσμού, ο οποίος είχε, καταλυτικό ρόλο στην επιδείνωση του φαινομένου της πόλωσης.

Το φαινόμενο της πόλωσης, σε αυτό το σημείο ξεκίνησε να γίνεται ιδιαίτερα εμφανές, καθώς η οικονομία των δυτικών κρατών ξεκίνησε να πλήττετε καίρια τόσο ενεργητικά από την επιβολή κυρώσεων, όσο και παθητικά από παράγοντες που αδρανοποιήθηκαν λόγο του πολέμου. Το συγκεκριμένο φαινόμενο, επηρέασε ολιστικά των δυτικό κόσμο, με ιδιαίτερα σημαντικές επιπτώσεις στους επιβαρυμένους πολίτες. Η παρατεταμένη μεταβολή στις τιμές των ενεργειακών πόρων, καθώς και η μείωση παραγωγής και η έλλειψη βασικών αγαθών, αποτέλεσε βασικό παράγοντα επιρροής των δυτικών κοινωνιών. Πιο συγκεκριμένα οι παραπάνω παράγοντες, αποτελούν τους βασικότερους βιοποριστικούς πυλώνες του δυτικού πολίτη και συνδέονται άμεσα με την ψυχολογική του υπόσταση και ευημερία. Οι  βιοποριστικοί παράγοντες, βρίσκονται στην βάση της πυραμίδας των ανθρώπινων αναγκών και συνεπώς τον επηρεάζουν άμεσα και ολιστικά.

Επιπρόσθετα, εάν προσεγγίσουμε την ίδια συνθήκη, έκθεσης του ακροατηρίου κάτω από το πρίσμα της νευροψυχολογίας και συγκεκριμένα των κατοπτρικών νευρώνων, καταλήγουμε σε περαιτέρω επίρρωσή της ύπαρξης του φαινομένου κοινωνικής πόλωσης.  

Οι κατοπτρικοί νευρώνες, αποτελούν τμήματα των νευρικών δομών τα οποία είναι υπεύθυνα για την εν συναίσθηση και την μάθηση μέσω της παρατήρησης. Επιπρόσθετα, εμπλέκονται στην αφομοίωση συναισθηματικών εμπειριών, του περιβάλλοντος. Η έκθεση του δυτικού ακροατηρίου σε γραφικό περιεχόμενο, καθώς και στην ρητορική που τα διέπει, θα μπορούσε να οδηγήσει σε αυξημένες συναισθηματικές αντιδράσεις, αλλά, παραδόξως, θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει απευαισθητοποίηση με παρατεταμένη έκθεση. Η αντανάκλαση των επιθετικών συμπεριφορών, οι οποίες απεικονίζονται σε ακραίες αφηγήσεις, θα μπορούσε ακούσια να ομαλοποιήσει τις βίαιες τάσεις, επηρεάζοντας τις ατομικές αντιλήψεις και κατά συνέπεια να  μεταβάλλει την κοινωνική δυναμική εντός των δυτικών πληθυσμών.

“Εμείς εναντίον Αυτών”

Αναλύοντας κάτω από το πρίσμα της ψυχολογίας τα παραπάνω φαινόμενα ολιστικά, παρατηρούμε ότι ξεκίνησε να αποκρυσταλλώνετε το κοινωνικό φαινόμενο “Εμείς εναντίον Αυτών”, το οποίο είναι στενά συνδεδεμένο με τις ανθρώπινες γνωστικές διεργασίες.

Η παρατεταμένη έκθεση σε ακραία αφηγήματα, πυροδοτεί την έμφυτη ανθρώπινη τάση να κατηγοριοποιεί και να διαφοροποιεί μεταξύ του εαυτού και τον άλλων. Η  νοητική κατηγοριοποίηση, γνωστή ως θεωρία της κοινωνικής ταυτότητας, μέσω της οποίας τα άτομα συνδέονται στενότερα με όσους μοιράζονται παρόμοιες απόψεις, ενώ αντιλαμβάνονται όσους έχουν αντίθετες απόψεις ως παρείσακτους ή αντιπάλους. Σύμφωνα με ερευνητικά δεδομένα, η κοινωνική ταυτότητα ορίζεται ως η αναγνώριση και η συναίσθηση του εαυτού σε σχέση με τους άλλους στην κοινωνία.

Η ανθρώπινη τάση να κατηγοριοποιεί και να διαφοροποιεί αντικατοπτρίζει την ανάγκη για κοινωνική οργάνωση και αναγνώριση των συναφών ομάδων. Καθώς οι άνθρωποι εκτίθενται σε ακραία αφηγήματα, η τάση αυτή εντείνεται, καθιστώντας την κοινωνική ταυτότητα πιο εμφανή. Οι άνθρωποι τείνουν να συνδέονται στενότερα με άτομα που συμμερίζονται παρόμοιες απόψεις, καθιστώντας τις ομάδες αυτές πηγές υποστήριξης και αναγνώρισης.

Πιο συγκεκριμένα, για το συγκεκριμένο φαινόμενο ευθύνεται κατά βάση η ακραία ρητορική, καθώς και το περιεχόμενο του διαδιδόταν για μήνες. Η προσπάθεια δημιουργίας συνασπισμού κατά συγκεκριμένων παραγόντων, καθώς η επικοινωνιακές καμπάνιες για την αποφύγει της πολιτικής αποσταθεροποίησης των δυτικών κρατών, λόγο της επιβολής κυρώσεων αλλά και για την αιτιολόγηση δέσμευσης αμυντικών μέσων, οδήγησε στην παρατεταμένη προβολή συναισθηματικού φορτισμένου περιεχομένου.

Η ακραία ρητορική πλέον, που διαδόθηκε απαγόρευέ την όποια κριτική, επί του θέματος της Ρωσικής εισβολής. Δημιουργήθηκε με αυτό τον τρόπο, η πλευρά του στηρίζω την οποιαδήποτε ενέργεια υπέρ του πρίσματος στήριξης της Ουκρανίας,  και από την άλλη πλευρά οτιδήποτε δεν ευθυγραμμίζεται με το προηγούμενο αφήγημα χαρακτηρίζεται φίλο- Ρωσικό. Όλα τα μέσα σε αυτό το σημείο κατηγοριοποιούσαν οποιαδήποτε πληροφορία ως ΠΡΟ – Ρωσίας ( Pro- Russia) και  ΠΡΟ- Ουκρανική ( Pro Ukraine).

Σε πρώτο χρόνο, δημιουργήθηκε το παραπάνω φαινόμενο, το οποίο σταδιακά αδρανοποίησε ή και απαγορεύεσαι την όποια κριτική – ορθολογική σκέψη στο ουδέτερο έδαφος του διαλόγου. Ταυτόχρονα, όταν πλέον υπήρχαν διάχυτα βίντεο με εγκλήματα πολέμου στο διαδίκτυο και από τις δύο πλευρές ( πολυκόπτερα να βάλουν κατά τραυματισμένων επανειλημμένα), ωστόσο να είναι μαζικά κατακριτέα η άσκηση κρητικής κατά των Ουκρανικών ενεργειών. Στην συνέχεια, το ίδιο μοτίβο παρατηρήθηκε και για την διάθεση όπλων και πυρομαχικών, τα οποία είναι απαγορευμένα να χρησιμοποιηθούν κατά ανθρώπινου προσωπικού, αλλά και σε περίπτωση που η περιοχή επιχειρήσεων εμπεριέχει κατοικήσιμο αστικό ιστό.

Η συνεχής έκθεση στις ακραίες ρητορικές έντεινε την ψυχολογική πόλωση. Καθώς τα άτομα περιηγούνται στον κατακλυσμό των ακραίων αφηγήσεων, η κοινωνική τους ταυτότητα συνδέεται με την ιδεολογική τους στάση. Η προκύπτουσα νοοτροπία “εντός ομάδας” έναντι “εκτός ομάδας” ενισχύει την αίσθηση του ανήκειν στον ιδεολογικό θύλακα του ατόμου, ενισχύοντας τις κοινές πεποιθήσεις και αξίες. Ταυτόχρονα, αυξάνει την αντιληπτή απόκλιση από εκείνους που έχουν αντίθετες απόψεις, συμβάλλοντας στη διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των διαφόρων τμημάτων, της κοινωνίας και του διαλόγου.

Το ψυχοδυναμικό φαινόμενο, δεν επηρεάζει μόνο τις ατομικές στάσεις και συμπεριφορές, αλλά συμβάλλει και στην ευρύτερη πόλωση των κοινωνιών. Επηρεάζει τη συλλογικά σε κοινωνικό επίπεδο , εμπεριεχομένων των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων, πολιτικών πεποιθήσεων, και ως αποτέλεσμα αυτών και τις πολιτικές αποφάσεις. Η κατανόηση των συνθέτων παραμέτρων, οι οποίες δημιουργούνται από το φαινόμενο “Εμείς εναντίον αυτών” είναι υψίστης σημασίας, για την κατανόηση της εξελισσόμενης δυναμικής σε κοινωνικό επίπεδο. Υπάρχει άμεση σύνδεση και επιρροή στους παράγοντες της κοινωνικής ταυτότητας, της κοινωνικής συνοχής, καθώς και της διακρατικής συνεργασίας.

Κλιμάκωση του φαινομένου

Η επιρροή του ψυχολογικού φαινομένου “Εμείς εναντίον αυτών”, υφίσταται και ριζώνει για μεγάλο χρονικό διάστημα, στις δυτικές κοινωνίες, επηρεάζοντας την κοινωνική νόηση, τον τρόπο επικοινωνίας αλλά και ερμηνείας έως έναν βαθμό.

Η προ υπάρχουσα κατάσταση, έρχεται να επιδεινωθεί από την τρομοκρατική ενέργεια της Χαμάς την 8η Οκτωβρίου και στην συνέχεια με την επιχείρηση του Ισραήλ για την καταστολή και καταπολέμηση της. Σε αυτό το σημείο ξεκινάει ένας νέος κύκλος προβολής και διάδοσης γραφικού περιεχομένου και βίας, που πλέον χαρακτηρίζεται από απάνθρωπη βαρβαρότητα, με ότι αυτό συνεπάγεται, και από τις δύο πλευρές. Ψυχολογικά σε κοινωνικό και ατομικό επίπεδο, συμβαίνει ότι έχει προαναφερθεί, ωστόσο πλέον υπάρχει ήδη η προδιάθεση και το φαινόμενο είναι ακόμα πιο δυσμενές. Η αδράνεια της δύσης, απέναντι στην θεσμοθέτηση ενός ασφαλούς πλαισίου ενημέρωσης, για τους πολίτες της, δυνητικά εισάγει το ακροατήριο σε έναν νέο ατέρμονο βρόχο βίαιων ερεθισμάτων.

Ωστόσο το σημαντικότερο όλων, είναι πως η ανεπάρκεια των θεσμών στο να χαρακτηρίσουν και να καταδικάσουν διάφορα γεγονότα τα οποία σχετίζονται με εγκλήματα πολέμου και καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μετατρέπει την δικαιοσύνη και τον ορθολογισμό σε αντικείμενα διαπραγματεύσεως. Το κοινωνικό φαινόμενο  ‘’Εμείς εναντίον Αυτών’’, κορυφώνεται καθώς καταστρατηγούνται οι διεθνείς νομοθεσίες χωρίς να υπάρχει πρακτικά επίσημη θέση για τα γεγονότα πέραν διάφορων δηλώσεων . Το γεγονός, ότι αφήνονται στην κοινωνική κρίση ευαίσθητα ζητήματα ( θάνατος αμάχων, καταστολή ανθρωπιστικών πόρων, ειδών βασικών αναγκών)  και στην συνέχεια μετατρέπονται σε αντικείμενα αντιπαράθεσης, μέσα από τα αιωρούμενα αφηγήματα που η εκάστοτε πλευρά προωθεί, αποτελεί κίνδυνο και παράγοντα, οποίος ξεκινά να καταλύει την έννοια του ορθολογισμού και του διαλόγου.

Η ακραία ρητορική σε συνδυασμό με τον επιρροή των παραπάνω παραγόντων, έχει εισάγει ένα καθεστώς ερμηνείας και αναλύσεις, το οποίο ορίζεται και καταλήγει είτε υπέρ των τρομοκρατών της Χαμάς, είτε υπέρ της γενοκτονίας που διαπράττει το Ισραηλινό κράτος.  

Κατάλυση της δημοκρατίας

Η λογική η οποία έχει υιοθετηθεί στα πλαίσια της ενημέρωσης, καθώς και του δημόσιου διαλόγου, σε συνδυασμό με την χρήση και προώθηση ακραίου περιεχομένου, οδηγεί το δυτικό ακροατήριο σε μια μορφή σκέψεως και έκφρασης η οποία περιορίζεται και ορίζεται από τα άκρα.

H πρωταρχικός ορισμός του διαλόγου έχει διαστρεβλωθεί, και σταδιακά η διαδικασία της εύρεσης της αλήθειας για θεμελιώδη ζητήματα όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, μετατρέπεται σε επιλογή ιδεών για την πλευρά που θα υπάγεται ο εκάστοτε πολίτης. Υπό αυτή την συνθήκη, καταστέλλετε η έννοια του εποικοδομητικού διαλόγου, καταλύοντας τη δημοκρατική σκέψη και έκφραση.

Το ψυχοδυναμικό φαινόμενο της πόλωσης στα άκρα αποτελεί σημαντική απειλή για τις θεμελιώδεις αρχές της δημοκρατίας. Μια υγιής δημοκρατία, βασίζεται σε ενημερωμένους και αδέκαστους πολίτες, οι οποίοι μπορούν να συμμετέχουν σε εποικοδομητικό διάλογο. Ωστόσο, η έκθεση του δυτικού ακροατήριου ( πολιτών) σε περιεχόμενο και αφηγήματα, τα οποία τους επηρεάζουν ριζοσπαστικά, ενώ ταυτόχρονα τους τραυματίζουν ψυχολογικά, οδηγεί στην διάβρωση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς, καλλιεργώντας ένα περιβάλλον όπου ο συμβιβασμός και η συνεργασία καθίστανται όλο και πιο δύσκολες.

Κίνδυνοί

Οι ψυχολογικές συνέπειες των ακραίων αφηγημάτων και του εκτενούς γραφικού περιεχομένου, το οποίο προωθείτε και ανακυκλώνετε, εκτείνονται τόσο σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, όσο και σε μακροπρόθεσμο. Οι βραχυπρόθεσμες συνέπειες σε ατομικό επίπεδο, είναι ο ψυχολογικός τραυματισμός η ανάπτυξη παθολογικών συνδρόμων και παθογενειών. Σε κοινωνικό επίπεδο, παρατηρείτε η αύξηση της πόλωσης, καθώς και η καταστολή του υγειούς διαλόγου. Για τις μακροπρόθεσμες, συνέπειες δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα, εκτός από κοινωνικά σύνδρομα που εμφανίστηκαν στις δυτικές κοινωνίες μετά το πέρας του Δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου (Σύνδρομο του Ψυχρού Πολέμου, Στρες του Πολέμου, Κοινωνική Ανασφάλεια). Είναι σημαντικό να αναφερθεί , ότι, παρατηρείτε το φαινόμενο της ανάδρασης, όπου τα κοινωνικά σύνολα λειτουργούν σαν καταλύτης για τις ατομικές συνέπειες και το αντίστροφο.

Επιπρόσθετα, οι ανθρώπινες γνωστικές διεργασίες, με τις οποίες πραγματοποιείται η ερμηνεία του περιβάλλοντος και η δόμηση της πραγματικότητας, βάση της οποίας αποφασίζουμε και ενεργούμε, σταδιακά επηρεάζονται. Πιο συγκεκριμένα, η συνεχής έκθεση του ανθρώπου, σε έναν περιεχόμενο το οποίο προβάλλεται και αναλύεται με συγκεκριμένη μέθοδο, δυνητικά επηρεάζει τον τρόπο σκέψης του. Όσο πιο ακραίο είναι το περιεχόμενο, τόσο ευκολότερα γίνεται η διάκριση ταξινόμησης του ερεθίσματος, επομένως είναι πιο άμεση η διαδικασία που ακολουθεί. Ο εκάστοτε πολίτης, σε πρώτο χρόνο ασυνείδητα, λαμβάνει ερεθίσματα τα οποία ταξινομούνται και ορίζονται με συγκεκριμένο τρόπο, μέσα από την διαδικασία προβολής και ερμηνείας τους στο πλαίσιο του περιβάλλοντος ενημέρωσης. Σταδιακά, δημιουργείτε η ενσυνείδητη προδιάθεση να ταξινομεί και να αναλύει συνειδητά πλέον κάτω από το μοτίβο στο οποίο έχει εκτεθεί παρατεταμένα.

Η συγκεκριμένη διαδικασία, διαδραματίζει ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο, στον τρόπο ερμηνείας και στην ψυχολογία των πολιτών, καθώς σε περίπτωση που αντιτίθεται οι πεποιθήσεις τους στο προβαλλόμενο μοτίβο, υπάρχει η δυνατότητα να τους δημιουργηθεί εσωτερική δυσφορία και αρνητικά συναισθήματα. Ενώ, στον αντίποδα, εάν το προβαλλόμενο μοτίβο ευθυγραμμίζεται με τις πεποιθήσεις του, είναι πολύ πιθανό να ωθηθούν σε ριζοσπαστικούς τρόπους ερμηνείας.   Αυτό συμβαίνει, μέσα από την δημιουργία νέων νευρικών συνάψεων αλλά και την διαδικασία της μίμησης ( συνειδητά και υποσυνείδητα), οι οποίες εμπλέκονται στις διαδικασίες ανάλυσης, ταξινόμησης, και συσχετισμού των ερεθισμάτων.

Απτό παράδειγμα, αποτελεί η αύξηση της  του παγκόσμιου αντισημιτισμού, της τάξεως του 1.180%  εν μέσω συγκρούσεων, όπως ο πόλεμος με τη Χαμάς. Σαφώς, η συγκεκριμένη αύξηση του αντισημιτισμού, οφείλεται στην τρομοκρατική ενέργεια της Χαμάς, καθώς και στα αποτελέσματα της διεξαγωγής πολέμου από το Ισραήλ κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης. Ωστόσο, η υπέρμετρη αύξηση ολιστικά του αντισημιτισμού και όχι συγκεκριμένα κατα των δρώντων ( τρομοκράτες, Χαμάς, Ισραηλινών) αποτελεί κίνδυνο, για την ανάπτυξη – αύξηση ρατσιστικών και αντισημιτικών τάσεων στο δυτικό κόσμο.

Η αύξηση του αντισημιτισμού , συνδέεται άμεσα με τον απόηχο  της προβολής και ερμηνείας του Ρώσο – Ουκρανικού πολέμου ( μετά την επιθετική εισβολή της Ρωσίας). Όπου στο περιβάλλον ενημέρωσης του δυτικού κόσμου, επιβλήθηκε ένας μονοδιάστατος και αυστηρά ακραίος τρόπος ερμηνείας για των γεγονότα, ο οποίος ήταν είτε υπέρ της Ρωσίας, είτε υπέρ της Ουκρανίας. Το μεσοδιάστημα διαλόγου, ακόμα και σε επίπεδο κατάδειξης εγκλημάτων  πάσης φύσεως, απαγορεύτηκε από όλα τα μέσα. Δεν θα αναλύσουμε τους λόγους( προωθήσει ατζέντας, αποφύγει αποσταθεροποίησης), ωστόσο, τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν – διαπράττονται από την μία πλευρά δεν καταδικάζονται και δεν προβάλλονται. Παγιώθηκε ένας τρόπος ερμηνείας, ότι ο αμυνόμενος μπορεί να βάλει και να επιχειρεί με μεθόδους και μέσα που απαγορεύονται από τις διεθνείς συνθήκες και τα ανθρώπινα δικαιώματα, χωρίς να υπάρχει καμιά συνέπεια. Ακόμα και προτάσεις από αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι  ανέφεραν «πως είμαστε στο πλευρό της Ουκρανίας και θα την στηρίξουμε, συνδράμοντας στα μέγιστα, ωστόσο κρίνεται αναγκαίο να αναδιαμορφωθεί το πλαίσιο κάποιον ενεργειών στρατιωτικού χαρακτήρα, ώστε να αποφευχθούν αθέμητα αποτελέσματα, τα οποία δυνητικά μπορεί να προσβάλουν διεθνείς συνθήκες». Αμαυρώθηκαν, και καταδικαστήκαν σαν άκρος φίλο-Ρωσικές.

Ταυτόχρονα, παρόλο που παρατηρούμε το συγκεκριμένο φαινόμενο ( επιθέσεις κατά τραυματιών με πολυκόπτερα) σε συνδυασμό με τις αντιδράσεις των χείριστων αυτών των μέσων ( γέλια και κραυγές) σε δεκάδες βίντεο τα οποία διακινούνται σε πλήθος διαδικτυακών μεσών, συνεχίζεται σταθερά η χορηγία των παραπάνω επιθετικών μέσων. Για λόγους συντομίας δεν θα επεκταθεί η αναφορά σε όπλα διασποράς κλπ.

Τα αποτελέσματα της μονοδιάστατης ερμηνεία και ανάλυσης του Ρώσο-Ουκρανικού πολέμου, γίνονται εμφανή με τον τρόπο ερμηνείας από τα μέσα ενημέρωσης του πολέμου του Ισραήλ απέναντι στην Χαμάς ο οποίο βασίζεται στο μοτίβο που προαναφέρθηκε. Οποιαδήποτε αναφορά, σε παράπλευρες απώλειες παλαιστινίων πολιτών θεωρείτε υποστήριξη στην τρομοκρατία και την τρομοκρατική οργάνωση. Δεν μπορεί να γίνει κανένας διάλογος ή ερμηνεία των γεγονότων, πέρα από το αφήγημα ότι όλα γίνονται για να καταπολεμηθεί η Χαμάς.

Η συστηματική απουσία – αποφυγή καταδίκης εγκλημάτων και ενεργειών, για οποιοδήποτε λόγο, ξεκινάει να δημιουργεί συνθήκες, οι οποίες επηρεάζουν βαθύτατα του πολίτες αλλά και την δημοκρατική σκέψη. Αναπτύσσονται φαινόμενα πόλωσης και τυχοδιωκτισμού, τα οποία οδηγούν στην διάβρωση του ορθολογισμού και τον κατακερματισμό των δημοκρατικών αξιών. Εμμέσως, απειλείται και η ίδια η δημοκρατία.

Επιπρόσθετα,  καλλιεργείτε το περιβάλλον όπου δίνει την δυνατότητα σε ακραία καθεστώτα να ενεργούν και να σχεδιάζουν, παραβιάζοντας κάθε είδους συνθήκη και αξία, ενώ ταυτόχρονα θα έχουν την δυνατότητα να αφοπλίσουν την κοινή γνώμη σε διεθνές επίπεδο. Η ειδοποιός διαφορά είναι πως τα καθεστώτα θα μπορούν να εκμεταλλευτούν το μοτίβο που σκιαγράφησε, η ίδια η δύση προς όφελος τους. Παράδειγμα αποτελεί, η εξελισσόμενη εθνοκάθαρση που διαπράττει η Τουρκία τα τελευταία χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, το μοτίβο σκέψης που δημιουργείτε στο δυτικό ακροατήριο, όχι μόνο μπορεί να επιτρέψει την διεξαγωγή ακόμα πιο εμφανών εγκλημάτων κατά του κουρδικού λαού, αλλά να διευρύνει την φάσμα επιθετικών ενεργειών, κάτω από το αφήγημα του αγώνα κατά της τρομοκρατίας.

Είναι σημαντικό, να επισημανθεί ένα παθητικό φαινόμενο που αναδύεται. Η χειραγώγηση αφηγημάτων και διαστρεβλωμένη αιτιολογήσει αυτών, περιπλέκει ιστορικά σύνδρομα εχθρότητας με σύγχρονες πολιτικές ατζέντες. Τα καθεστώτα, όπως είναι το παράδειγμα του ρωσικού κράτους, συχνά χειραγωγούν τις αφηγήσεις για να προωθήσουν τα συμφέροντά τους στην παγκόσμια σκηνή. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα είναι η εφαρμογή νόμων σε ορισμένες αφρικανικές χώρες, όπως το Κονγκό, που επιβάλλουν τη θανατική ποινή για την ομοφυλοφιλία. Οι νόμοι αυτοί, ενώ παραβιάζουν θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιολογούνται στρατηγικά από τα αφρικανικά κράτη ως στάση απέναντι στην αποικιοκρατία.

Διαμορφώνοντας αυτούς τους νόμους, ως απάντηση στην αποικιακή καταπίεση, τα καθεστώτα αυτά εκμεταλλεύονται τις ιστορικές ευαισθησίες, καθιστώντας δύσκολη την ενιαία αντίδραση της διεθνούς κοινότητας. Αυτή η χειραγώγηση, που τροφοδοτείται από εξωτερικές επιρροές όπως το ρωσικό κράτος, μπορεί να εμποδίσει τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των κατάφωρων παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπό το πρόσχημα του αντιαποικιακού συναισθήματος

Η αδράνεια των νομοθετικών θεσμών της δύσης, απέναντι στο φαινόμενο της έκθεσης στην ακραία ρητορική και το ακραίο περιεχομένο, τραυματίζει ολιστικά τον πληθυσμό, ενώ ταυτόχρονα τορπιλίζει τις βάσης και τις αξίες της δημοκρατίας στις οποίες βασίζεται.

Συμπέρασμα

Η δύση για τους εκάστοτε λόγους ακολουθεί ένα μοτίβο πεπερασμένο ενεργειών το οποίο, έχει καταστροφικές συνέπειες για την δημοκρατική σκέψη και μακροπρόθεσμα για την ίδια την ύπαρξη της.

Ο δυτικός κόσμος, μέσα από της θυσίες και τα δείνα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, θέσπισε κάποιες αρχές και κανόνες για να αποφευχθεί μελλοντικά, κάθε πιθανό σενάριο επανάληψης παρόμοιων γεγονότων. Η επιστημονική κοινότητα κάθε ανθρωπολογικής επιστήμης, θα έπρεπε να θορυβείτε, από το γεγονός ότι συνειδητά, όχι μόνο δεν εφαρμόζονται οι συνθήκες και οι κανόνες, αλλά προωθείτε και ένα μοντέλο  απεμπόλησης αυτών μέσα από το περιβάλλον ενημέρωσης.

Αποτελεί μέγιστη απειλή για την παγκόσμια ευημερία, το γεγονός ότι στην κοιτίδα και πρώην πύρινα της δημοκρατικής σκέψης, επιτρέπεται να αιωρούνται και αναπαράγονται ενεργά ρητορικές και αφηγήματα τα οποία ευθυγραμμίζονται επακριβώς, με την ρητορική του Reinhard Heydrich ( πατέρας του ολοκαυτώματος). Συγκεκριμένοι πληθυσμοί είναι καλοί (μπορούν να αποτελέσουν συνεργάτες) αλλά εκτός των εδαφών μας (επικράτειας μας) κλπ., το συγκεκριμένο μοτίβο αφηγημάτων ανοίγει την κερκόπορτα εκλογίκευσης και εφαρμογής εγκληματικών ενεργειών , με την δυνατότητα αιτιολόγησης τους, σε διπλωματικό και διακρατικό επίπεδο ( παραδείγματος ΄χάρη  ενέργειες εθνοκάθαρσης κατά των Παλαιστινίων και κατά των Κούρδων).

Η δύση,  έχει εισέλθει σε έναν ατέρμονο βρόχο εκφυλισμού της δημοκρατικής σκέψης και των αξιών της, μέσα από την παραποιημένη ανάλυση και μονοδιάστατη παρουσίαση των γεγονότων. Οι δυτικοί θεσμοί, οφείλουν να διαφυλάξουν τους πολίτες τους, πλαισιώνοντας και οριοθετώντας το επίπεδο έκθεσης του ακροατηρίου σε ακραία αφηγήματα και γραφικό περιεχόμενο. Επιπρόσθετα, καίριας σημασίας για την διατήρηση των δημοκρατικών αξιών είναι η άμεση και κάθετη καταδίκη, κάθε ενέργειας κατά της ανθρώπινης ζωής και ευημερίας, ασχέτως της ταυτότητας του δρώντα .

Εάν το δυτικό ακροατήριο και ο δυτικός κόσμος, απεμπολήσει τις αξίες που με την μέγιστη θυσία θέσπισε και εφάρμοσε, σαν φραγμό απέναντι στην επανάληψη των δεινών του πολέμου, ίσως οδηγηθεί να τα ξαναζήσει.  

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube