Φωτ: AP /Darko Bandic

Ο νικητής των εκλογών Ρόμπερτ Φίτσο έχει ταχθεί εναντίον της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία και των κυρώσεων στη Ρωσία

REUTERS, A.P., Καθημερινή

Στις 13 Σεπτεμβρίου διαβάζαμε ότι η φιλελεύθερη πρόεδρος της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα άσκησε μήνυση κατά του σοσιαλδημοκράτη πρώην πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο, μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, για συκοφαντική δυσφήμηση. Με αυτή την ακραία, για το αξίωμά της, κίνηση απαντούσε στις εξίσου ακραίες και επαναλαμβανόμενες κατηγορίες του 59χρονου λαϊκιστή πολιτικού, που την εμφάνιζαν, ως «πράκτορα των ΗΠΑ», να προετοιμάζει παρασκηνιακά «μια κυβέρνηση ανδρεικέλων του Τζορτζ Σόρος».

Με αυτό το ιστορικό, δεν είναι παράξενο που η Τσαπούτοβα δεν τηλεφώνησε, το βράδυ του Σαββάτου, στον νικητή των βουλευτικών εκλογών που είχαν διεξαχθεί τις προηγούμενες ώρες. Με το 23% των ψήφων, το σοσιαλδημοκρατικό SMER-SSD κέρδισε καθαρά το φιλελεύθερο PS, που έμεινε στο 18%, δίνοντας στον Φίτσο τον πρώτο λόγο για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Υποχρεωμένη από το σύνταγμα, η Τσαπούτοβα δέχθηκε χθες τον πολιτικό της αντίπαλο στο προεδρικό μέγαρο και του έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης με χρονικό περιθώριο δύο εβδομάδων, αν και φρόντισε να διαμηνύσει ότι θα συνομιλήσει και με άλλους πολιτικούς ηγέτες, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα εμπλακεί στην όλη διαδικασία.

Η νίκη του Φίτσο προκάλεσε ανησυχία στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ για πιθανή αλλαγή στάσης της Σλοβακίας στο Ουκρανικό. Η χώρα της Κεντρικής Ευρώπης, που έχει μικρό σύνορο με την Ουκρανία, ήταν η πρώτη από τους νατοϊκούς εταίρους που έδωσε στρατιωτικά αεροπλάνα στο Κίεβο και σε όλο το διάστημα μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής έπαιζε σημαντικό ρόλο στη ροή της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας.

Ωστόσο, ο Φίτσο κατέβηκε στις εκλογές με μια ανοιχτά φιλορωσική γραμμή, κατηγορώντας τη Δύση για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αποδοκιμάζοντας τις κυρώσεις κατά της Μόσχας και δεσμευόμενος ότι θα σταματήσει τη στρατιωτική βοήθεια.

Στις πρώτες δηλώσεις του μετά την οριστικοποίηση της εκλογικής νίκης του, την Κυριακή, υποστήριξε ότι «η χώρα μας έχει σοβαρότερα προβλήματα από το Ουκρανικό» και προσέθεσε: «Δεν θα πάψουμε να είμαστε πρόθυμοι να βοηθήσουμε την Ουκρανία στο ανθρωπιστικό πεδίο. Είμαστε επίσης έτοιμοι να συνδράμουμε στην ανοικοδόμηση του κράτους της. Ωστόσο γνωρίζετε τις απόψεις μου αναφορικά με τον εξοπλισμό της Ουκρανίας».

Σε ανάλυσή του στους New York Times ο αρθρογράφος της εφημερίδας Ρότζερ Κοέν υποστηρίζει ότι η νίκη του Φίτσο «ήταν ακόμη μία ένδειξη προϊούσας διάβρωσης της δυτικής υποστήριξης στην Ουκρανία, καθώς ο πόλεμος παρατείνεται και η γραμμή του μετώπου παραμένει εν πολλοίς στάσιμη». Ο αρθρογράφος σημειώνει την αυξανόμενη απροθυμία για την παροχή περαιτέρω βοήθειας στην Ουκρανία από την Ουγγαρία, την Πολωνία και τους Ρεπουμπλικανούς στις ΗΠΑ.

Ωστόσο, όπως και άλλοι διεθνείς αναλυτές, ο Ρότζερ Κοέν ευελπιστεί ότι ο Φίτσο, ένας πολιτικός που έβαλε τη χώρα του στην Ευρωζώνη, θα εμφανιστεί για άλλη μία φορά πραγματιστής. Προς αυτή την κατεύθυνση θα τον πιέσει και ο απολύτως απαραίτητος κυβερνητικός εταίρος του, το επίσης σοσιαλδημοκρατικό κόμμα HLAS, που κατέλαβε την τρίτη θέση με το 15% των ψήφων και δεν επιθυμεί ριζική αλλαγή πολιτικής στο Ουκρανικό. Κληθείς να σχολιάσει τις εξελίξεις στη Σλοβακία, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου ήταν συγκρατημένος. «Φυσικά θα θέλαμε να δούμε πιο έμπειρους πολιτικούς, που θα προσπαθούν να αξιολογήσουν με νηφαλιότητα την κατάσταση. Θα περιμένουνε να δούμε τις εξελίξεις», δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ.