Weather Icon
Τουρκία 8 Ιουνίου 2023

Η “νέα” εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και ο ρόλος των μυστικών υπηρεσιών

Η “νέα” εξωτερική πολιτική της Τουρκίας και ο ρόλος των μυστικών υπηρεσιών

Τι σημαίνει η τοποθέτηση Φιντάν και Καλίν στη θέση του ΥΠΕΞ και του διοικητή της ΜΙΤ αντίστοιχα

Με την ανακοίνωση του νέου υπουργικού συμβουλίου μετά τις εκλογές ήρθαν στο προσκήνιο κάποιες αλλαγές. Για παράδειγμα, ο διοικητής της MIT Hakan Fidan έγινε υπουργός Εξωτερικών, ενώ ο εκπρόσωπος του προέδρου, İbrahim Kalın, έγινε επικεφαλής του MIT.

Λοιπόν, αυτή η αλλαγή ήταν απλώς μια κίνηση για να μπει στην πολιτική ο Φιντάν, τον οποίο ο Ερντογάν αποκαλεί «το μυστικό μου κουτί»; Ή, ποιο ήταν το υπόβαθρο του Kalın στις μυστικές υπηρεσίες, που τον έφερε επικεφαλής στη MIT; Θα προσπαθήσουμε να βρούμε απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις εξετάζοντας ορισμένα γεγονότα και πολιτικές που αφορούν και τα δύο ονόματα.

Η ΜΙΤ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Οι επιχειρήσεις της MIT από τη Λιβύη μέχρι τον Καύκασο και τη Συρία, και με άλλα λόγια, ο διορισμός του Φιντάν ως υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος συνέβαλε τα μέγιστα στην μετατροπή της εξωτερικής πολιτικής σε δράση μυστικών υπηρεσιών, δεν ξεφεύγει πολύ από την πολιτική της MIT. Γιατί ο Χακάν Φιντάν ήρθε για πρώτη φορά στο προσκήνιο με ένα γεγονός που δημιούργησε κρίση στην εξωτερική πολιτική. Ο Φιντάν ήταν ένα από τα βασικά πρόσωπα στην κατασκοπευτική κρίση που ξέσπασε με το Ισραήλ το 2013. Για τον Hakan Fidan, ο οποίος ήρθε στην ημερήσια διάταξη με την αποκάλυψη των ονομάτων 10 πρακτόρων της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών, MOSSAD, στις μυστικές υπηρεσίες του Ιράν, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Bekir Bozdag θα χρησιμοποιούσε τις λέξεις «Η κυβέρνηση του AK Party που διοικεί την Τουρκία δεν θα ξεριζώσει τον Φιντάν που έχει φυτέψει στα σπλάχνα της”. Αυτός ο ισχυρισμός για τον Φιντάν και την αποκάλυψη των πρακτόρων της Μοσάντ στο Ιράν, προβλήθηκε από τον αμερικανικό Τύπο. Αν και οι ισραηλινές αρχές, που έκαναν δήλωση για το θέμα, είπαν ότι αυτή η είδηση ​​δεν προήλθε από αυτές, σημειώθηκε επίσης ότι η Τουρκία δεν αρνήθηκε τους ισχυρισμούς.

Ενώ η εξωτερική πολιτική του Φιντάν έχει γίνει θέμα, ο συντάκτης της εφημερίδας Evrensel İhsan Çaralan, ο οποίος έγραψε επίσης για την ίδια κρίση, έγραψε τα εξής: «Η κατανόηση της «διατήρησης της δημόσιας τάξης» στο εσωτερικό της Τουρκίας με την παντοδυναμία αστυνομία θεωρήθηκε ως ο συντομότερος δρόμος να ευθυγραμμιστεί και η εξωτερική πολιτκή στο ίδιο δόμγα, με τον «μικρό αδερφό» της, τη MIT στην εξωτερική πολιτική. Έτσι, η υπηρεσία πληροφοριών (MIT) έγινε εξέχον εργαλείο στην εξωτερική πολιτική. (…) Ενώ οι διπλωματικές σχέσεις με χώρες όπως το Ιράκ, η Συρία, το Ιράν, η Αίγυπτος, το Ισραήλ και ο Λίβανος είτε διακόπηκαν εντελώς είτε περιορίστηκαν στο επίπεδο του πρωτοκόλλου, οι σχέσεις με τις αιρέσεις και τους πολιτικούς κύκλους της «αντιπολίτευσης» σε αυτές τις χώρες αυξήθηκαν μέσω της υπηρεσίας πληροφοριών επί Φιντάν. Το γεγονός ότι οι σχέσεις με διάφορες σουνιτικές ομάδες και οργανώσεις της σαρία, ειδικά στη Συρία και το Ιράκ, δρομολογούνται μέσω της υπηρεσίας πληροφοριών και τα όρια της κανονικής διπλωματίας με τα κράτη αυτά έχουν περιοριστεί, η MIT έχει καταστεί το κύριο στοιχείο της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, τουλάχιστον για τις χώρες της περιοχής».

ΤΑ ΣΤΕΛΕΧΗ ΤΗΣ ΜΙΤ  ΣΤΗ ΛΙΒΥΗ ΚΑΙ ΤΑ ΦΟΡΤΗΓΑ ΤΗΣ ΜΙΤ ΠΟΥ ΜΕΤΕΦΕΡΑΝ ΟΠΛΑ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ

Τα δύο πιο σημαντικά παραδείγματα αυτών των δραστηριοτήτων της MIT που ανέφερε ο İhsan Çaralan ήταν οι υπάλληλοι της MIT που πέθαναν στη Λιβύη και τα φορτηγά της MIT που μετέφεραν όπλα στους τζιχαντιστές στη Συρία. Το AKP και ο Ερντογάν διατήρησαν τον δεσμό που δημιούργησαν με τους τζιχαντιστές, για να εξυπηρετήσει το στόχο του να γίνει ηγέτης του Ισλάμ, ειδικά στη Μέση Ανατολή, μέσω της MIT. Συγκεκριμένα, η υποστήριξη συμμοριών τζιχαντιστών στη Συρία έγινε από την ίδια τη MIT.

Σύμφωνα με την έκθεση της αστυνομίας, ο ρόλος της ΜΙΤ αποκαλύφθηκε όταν τα φορτηγά που ανήκαν στην υπηρεσία πληροφοριών και μετέφεραν στρατιωτικά πυρομαχικά για να τα παραδώσουν σε τζιχανιστές στη Συρία, τα σταμάτησε για έλεγχο η αστυνομία στο Hatay την 1η Ιανουαρίου 2014 και στο Τζεϊχάν των Αδάνων στις 19 Ιανουαρίου 2014. Κατά τον έλεχο βρέθηκαν 1.000 οβίδες όλμων, 1.000 προωθητικά γεμίσματα όλμων, 50.000 φυσίγγια πολυβόλου και 30.000 οβίδες βαρέως πολυβόλου κρυμμένες κάτω από ιατρικά φάρμακα. Μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου, ήλθε η διάψευση ότι υπήρχαν όπλα στα φορτηγά. Ο πρωθυπουργός της εποχής, Αχμέτ Νταβούτογλου, είπε σχετικά με τα υλικά που βρέθηκαν στα φορτηγά: «Μα τον Θεό, αυτά τα φορτηγά πήγαιναν στους Τουρκμένους», αλλά ο Γιασίν Ακτάι, ο αναπληρωτής επικεφαλής εξωτερικών σχέσεων του AKP, άφησε να εννοηθεί ότι υπήρχαν όπλα στο τα φορτηγά και ότι αυτά τα όπλα στάλθηκαν στον Ελεύθερο Συριακό Στρατό που μάχεται κατά του ISIS.

Μετά την έγκριση από τη βουλή στις 2 Ιανουαρίου 2020 της απόφασης της Τουρκίας να στείλει στρατεύματα στη Λιβύη , ο Ερντογάν είπε σε μια ομιλία που εκφώνησε στη Σμύρνη στις 22 Φεβρουαρίου: «Έχουμε μερικούς μάρτυρες. Αλλά επιτρέψτε μου επίσης να πω ότι σε αντάλλαγμα για αυτούς τους λίγους μάρτυρες μας, εξουδετερώσαμε σχεδόν 100 από αυτούς τους λεγεωνάριους εκεί». Τότε ήλθε στο προσκήνιο η αποκάλυψη των ονομάτων των ατόμων που σκοτώθηκαν στη Λιβύη. Για πρώτη φορά, στις 22 Φεβρουαρίου 2020, ο δημοσιογράφος της εφημερίδας Yeniçağ, Murat Ağırel, ανακοίνωσε ότι εκείνοι που έχασαν τη ζωή τους στη Λιβύη ήταν πράκτορες της MIT. Ενώ η ίδια είδηση ​​δημοσιεύτηκε και στην εφημερίδα Yeni Yaşam, ο Ümit Özdağ ανακοίνωσε τα ονόματα των στελεχών του MİT σε ομιλία του στο κοινοβούλιο στις 26 Φεβρουαρίου. Μετά την αποκάλυψη των ονομάτων από τον βουλευτή, οι δημοσιογράφοι Murat Ağırel, Barış Pehlivan, Barış Terkoğlu, Hülya Kılıç, Aydın Keser, Mehmet Ferhat Çelik, που είχαν γράψει σχετικά, συνελήφθησαν και δικάστηκαν για το αδίκημα της «αποκάλυψης πληροφοριών που θα πρέπει να παραμείνουν εμπιστευτικές επειδή σχετίζονται με την εθνική ασφάλεια και τις δραστηριότητες της υπηρεσίας πληροφοριών».

ΟΙ ΗΠΑ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΑΝ ΤΗ ΜΙΤ

Αυτά είναι μερικά από τα γεγονότα της MIT που είδαν το φως της δημοσιότητας στον Τύπο, αλλά ειδικά οι επιχειρήσεις της MIT κατά της Rojava και οι δολοφονίες στις πόλεις του αυτόνομου Κουρδιστάν, Hewler και στο Silêmanî, είναι μια άλλη ένδειξη του τρόπου με τον οποίο η MIT ασχολείται με την εξωτερική πολιτική. Ένα από αυτά ήταν μια εκδήλωση που μπήκε στην ατζέντα πέρυσι σχετικά με τις επιχειρήσεις της MIT στη Συρία. Υποστηρίχθηκε ότι ο διευθυντής της CIA William Burns συναντήθηκε με τον διευθυντή του MIT Hakan Fidan το 2022 και προειδοποίησε για την αεροπορική εκστρατεία της Τουρκίας κατά της Συρίας. Στο επίκεντρο αυτού του ισχυρισμού ήταν ο ισχυρισμός ότι οι επιθέσεις του επιθετικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών έθεσαν σε κίνδυνο το αμερικανικό προσωπικό που υπηρετεί εκεί. Ήταν η περίοδος που η Τουρκία είχε εντείνει τις απειλές της για νέες χερσαίες επιχειρήσεις και νέα εισβολή στη Συρία, αλλά δεν πήρε το πράσινο φως ούτε από τις ΗΠΑ ούτε από τη Ρωσία. Μη μπορώντας να λάβει άδεια για χερσαίες επιχειρήσεις, η Τουρκία δολοφόνησε δεκάδες αμάχους ενώ διεξήγαγε πολυάριθμες αεροπορικές επιχειρήσεις εναντίον της Ροζάβα.

Ενώ είναι νωπή η τοποθέτηση του Fidan στη θέση του ΥΠΕΞ, όταν εξετάζουμε το γενικό άθροισμα αυτών των ετών που υπηρέτησε ως διοικητής της MIT, μπορούμε να δούμε ότι ο Fidan παρενέβη σε πολλά περιφερειακά ζητήματα. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι αυτές οι παρεμβάσεις έγιναν με χρήση «σκληρής ισχύος», όπως λέμε  στις διεθνείς σχέσεις. Αυτή η πολιτική δεν εφαρμόστηκε στη Δύση, αλλά στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, ενώ μπορούμε να προσθέσουμε και τον Καύκασο. Λοιπόν, τι μορφή θα πάρει τώρα με τον Fidan η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας, που  έχει διαμορφωθεί από στρατηγικές που σχετίζονται με τον νεοοθωμανισμό και τα μηδενικά προβλήματα με τους γείτονες; Θα ακολουθήσει ο Ερντογάν, με τον Φιντάν, ο οποίος προηγουμένως καθόρισε τις ισορροπίες στην περιοχή με τη βοήθεια της MIT, μια γραμμή εξωτερικής πολιτικής που δεν στρέφεται προς τη Δύση, αλλά προς την ευρύτερη Μέση Ανατολή; Θα γίνει ο Χακάν Φιντάν σημαντικό πρόσωπο της νέας εξωτερικής πολιτικής με την ομαλοποίηση των σχέσεων που ξεκίνησε με τη Συρία και την εν μέρει αύξηση της διπλωματίας με χώρες όπως η Λιβύη και η Αίγυπτος;

SOFT POWER Ή ΜΑΣΤΙΓΙΟ ΚΑΙ ΚΑΡΟΤΟ

Ερχόμενοι στην θέση που άδειασε ο Fidan, τι είδους γραμμή θα ακολουθήσει ο İbrahim Kalın σε αυτήν την ευρεία περιοχή, όπου η Τουρκία καθόρισε τις ισορροπίες μέσω της MIT και τη στρατηγική της «σκληρής ισχύος»; Υπάρχουν αρκετά άρθρα και αναφορές του Καλίν περί “ήπιας ισχύος”, τα οποία έγραψε το 2010, αμέσως μετά την ανάληψη της θέσης του επικεφαλής συμβούλου του πρωθυπουργού για θέματα εξωτερικής πολιτικής, που έμεινε κενή αφότου ο Αχμέτ Νταβούτογλου έγινε υπουργός Εξωτερικών το 2009. Έχει κάποιες εκτιμήσεις για το θέμα. Ο İbrahim Kalın την έννοια που καθιερώθηκε ως «Soft Power» από τον Nye, την μεταφράζει στα τουρκικά ως “λεπτή ισχύ”. Συγκεκριμένα λέει: «Σύμφωνα με τον Nye, υπάρχουν τρεις τρόποι για να πετύχεις κάτι. Είτε εκφοβίζεις, είτε αγοράζεις τον άλλον είτε τον πείθεις. Το πρώτο σημαίνει να χτυπάς τον απέναντί ​​σου χρησιμοποιώντας στρατιωτικές μεθόδους και το δεύτερο σημαίνει να αγοράζεις τον απέναντί ​​σου με «καρότα». Υπάρχουν άφθονα παραδείγματα αυτών στην ιστορία της ανθρωπότητας και στις διεθνείς σχέσεις. Μερικές φορές μπορεί να εμφανιστούν και τα δύο ταυτόχρονα. Οι πολιτικές που άσκησαν οι ΗΠΑ διαδοχικές φορές στη Μέση Ανατολή είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού. Λοιπόν, αν θέλεις να πείσεις τον άλλον ειλικρινά και να μην τον εξαπατήσεις, πρέπει να το κάνεις ως εξής: Αυτό μπορεί να γίνει πράξη μόνο ακολουθώντας δίκαιες, έξυπνες και αξιόπιστες πολιτικές».

Ενώ ο Καλίν όρισε την «λεπτή ισχύ» σε ένα άρθρο που έγραψε πριν από 13 χρόνια, σε αυτά τα χρόνια που ξεκίνησε ο πόλεμος στη Συρία, πρότεινε την εξωτερική πολιτική με βάση ένα δίκαιο πολιτικό επιχείρημα που βασίζεται στην πειθώ και όχι στην «ήπια ισχύ», στο «μαστίγιο και καρότο»» ή στη «σκληρή ισχύ». Τα επόμενα χρόνια δεν δικαίωσαν τον Καλίν στην εξωτερική πολιτική. Εξηγήσαμε επίσης παραπάνω ότι η MIT, της οποίας πλέον είναι ο επικεφαλής, απέκτησε παρουσία στο χώρο αυτόν χρησιμοποιώντας σκληρή ισχύ.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Η ΔΕΞΑΜΕΝΗ ΣΚΕΨΗΣ SETA ΔΗΜΟΣΙΕΥΕΙ ΤΙΣ ΓΝΩΜΕΣ ΤΟΥ ΑΚΡ ΥΠΟ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ

Λοιπόν, πώς μπορεί ο Kalın, ο οποίος συμμετείχε στην εξωτερική πολιτική, να έχει καμία σχέση με τις πληροφορίες; Μετά την ολοκλήρωση των ακαδημαϊκών του σπουδών στην ιστορία και την ισλαμική φιλοσοφία, ο İbrahim Kalın υπηρέτησε για πρώτη φορά ως ιδρυτικός πρόεδρος του Ιδρύματος Πολιτικών, Οικονομικών και Κοινωνικών Ερευνών (SETA) το 2005 και το 2009. Το όνομα SETA, από την άλλη, ήταν στην ατζέντα τόσο της Τουρκίας όσο και της Γερμανίας το 2021 με την έκθεση που συνέταξε το 2019. Απαντώντας στην κοινοβουλευτική ερώτηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης στη Γερμανία, το φιλελεύθερο Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (FDP) επεσήμανε ότι το AKP και η MIT ενίσχυσαν τις δραστηριότητές τους στη Γερμανία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016. Στην απάντηση, στην οποία αυτές οι δραστηριότητες καταγράφηκαν ως προσπάθεια επιρροής της κοινής γνώμης μέσω μη κυβερνητικών οργανώσεων, συμπεριελήφθη για πρώτη φορά το όνομα της SETA στις προσπάθειες των υπηρεσιών της Τουρκίας να ασκήσουν επιρροή στην κοινή γνώμη της Γερμανίας.  Από την άλλη πλευρά, στην έκθεση με τίτλο «Προεκτάσεις διεθνών οργανισμών μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία» που ετοίμασε η SETA το 2019, υπάρχουν πληροφορίες για δημοσιογράφους. Η συγκεκριμένη έκθεση συζητήθηκε στην Τουρκία και θεωρήθηκε ως φακέλωμα των δημοσιογράφων. Και πάλι, πριν από αυτήν την κοινοβουλευτική ερώτηση, η γερμανική ομοσπονδιακή κυβέρνηση, απαντώντας σε κοινοβουλευτική ερώτηση που κατέθεσε το Κόμμα της Αριστεράς το 2019, ανέφερε ότι το SETA το χρηματοδοτούσε ο όμιλος  Albayraklar και ότι ο Fahrettin Altun είχε εργαστεί εδώ στο παρελθόν, καθώς και ο İbrahim Kalın.

Αυτές τις μέρες που συζητείται η αλλαγή του υπουργικού συμβουλίου, ο Φιντάν είναι μια φιγούρα που παρουσιάζεται ως διάδοχος για την μετά τον Ερντογάν εποχή και υπάρχουν πολλά ερωτηματικά για το γιατί ο Καλίν είναι επικεφαλής της MIT. Ωστόσο, ο Kalin είναι ένα συμπληρωματικό στοιχείο σε αυτό το έργο όσον αφορά τόσο το γεγονός ότι η δραστηριότητα της MIT έχει ρόλο στην εξωτερική πολιτική, ειδικά στην περιφερειακή περιοχή εκτός Δύσης, όσο και ότι είναι μια οργάνωση που δεν απέχει πολύ από τις δράσης των ομάδων επιρροής και έχει μια προέλευση εξωτερικής πολιτικής. Όσο και αν επιμένει ότι “δεν είμαστε νεο-οθωμανοί” και όσο και αν έχει καθιερώσει μια στρατηγική στο πλαίσιο του ορισμού της δίκαιης εξωτερικής πολιτικής, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η σχέση «εξωτερικής πολιτικής και πληροφοριών» που κληρονόμησε από τον Φιντάν θα συνεχιστεί.

Πηγή: firatnews.com

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube