Μιλτιάδης Νεκτάριος

Η πύρρειος νίκη του Μακρόν απέναντι στην πρόταση μομφής για το συνταξιοδοτικό, του επιτρέπει να προχωρήσει στη μεταρρύθμισή του, ωστόσο είναι τέτοιες οι αντιδράσεις που υπονομεύουν στην πράξη την υλοποίηση των ίδιων των αλλαγών και ευρύτερα την μεταρρυθμιστική του ατζέντα. 

Η εξέλιξη δείχνει πόσο δύσκολο είναι για μια χώρα, όπως η Γαλλία στην καρδιά της Ευρώπης, αλλά με παλαιές αντιλήψεις, να κοιτάξει κατάματα την πραγματικότητα, δηλαδή ότι η οικονομία της δεν είναι πλέον σε θέση να στηρίζει τόσο γενναιόδωρες παροχές σε μια κοινωνία με τόσο δυσοίωνες δημογραφικές προβλέψεις.

Στην πράξη, εδραιώνεται για τα καλά, η συμμαχία των ακραίων απόψεων στη Γαλλία, δηλαδή του παρά φύση πολυσυλλεκτικού κόμματος του Μελανσόν και του καθαρόαιμου ακροδεξιού κόμματος της Λε Πεν, δημιουργώντας ένα γόνιμο έδαφος για μια συνεργασία στα πλαίσια του ριζοσπαστικού ευρωσκεπτικισμού. Αντί να λειτουργήσουν ως υπεύθυνες δυνάμεις, εξηγώντας στους Γάλλους ότι είναι αδιανόητο η χώρα να έχει την 3η μεγαλύτερη δαπάνη για συντάξεις στην ΕΕ και φροντίζοντας για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας και της γεωπολιτικής ισχύος της χώρας, αποσκοπούν απλά στην ενθυλάκωση πρόσκαιρων πολιτικών ωφελειών.

Τα εμπόδια αυτά έχει να αντιμετωπίσει ο πρόεδρος Μακρόν στην προσπάθεια του να μεταρρυθμίσει το Γαλλικό σύστημα συντάξεων, το οποίο αποτελείται από 42 διαφορετικά Ταμεία, τα οποία καλύπτουν αντίστοιχες ομάδες του πληθυσμού.

Οι πρόσφατες λαϊκές κινητοποιήσεις δεν είναι μοναδικές. Το ίδιο έγινε το 1995, όταν οι κινητοποιήσεις ανάγκασαν την κυβέρνηση σε αναδίπλωση σχετικά με την προσπάθεια ανασυγκρότησης των Ταμείων συντάξεων του Δημόσιου τομέα. Το 2010 οι αντιδράσεις αφορούσαν στην αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης στα 62 έτη. Το 2014 νέες αντιδράσεις των πολιτών απέτρεψαν νέες μεταρρυθμίσεις. 

Στην πρώτη θητεία του Προέδρου Μακρόν έγινε μια συστηματική προσπάθεια για τη δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος συντάξεων, με τη σταδιακή εναρμόνιση των προϋποθέσεων ασφάλισης και λήψης των παροχών και για τα 42 Ταμεία συντάξεων. Όπως είπε ο Πρόεδρος Μακρόν: «η πληρωμή ασφαλιστικής εισφοράς ενός ευρώ, θα απέφερε την ίδια παροχή για όλους τους ασφαλισμένους, άσχετα από το Ταμείο». Με το ξέσπασμα της Πανδημίας του Covid-19, ο σχεδιασμός αυτός εγκαταλείφθηκε. 

Στην αρχή της δεύτερης θητείας του Μακρόν, η μεταρρύθμιση του συστήματος συντάξεων περιορίστηκε, κυρίως, στην αύξηση της ηλικίας πρόωρης συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη. Το 70% των πολιτών αντιδρά στη ρύθμιση αυτή και γενικευμένες κινητοποιήσεις λαμβάνουν χώρα επί μήνες σε όλη την Γαλλία. 

Η Γαλλία έχει τις τρίτες μεγαλύτερες δαπάνες συντάξεων στην Ευρώπη (14% του ΑΕΠ), με πρώτη την Ελλάδα και δεύτερη την Ιταλία. Συγκριτικά, η Γερμανία έχει 10%, οι ΗΠΑ 7%, και η Μ. Βρετανία 6%. 

Επίσης, η Γαλλία έχει τον μεγαλύτερο αριθμό συνταξιούχων κάτω των 65 ετών στην Ευρώπη. Το σχετικό ποσοστό είναι 42% στη Γαλλία, 14% στη Γερμανία, και 26% ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ελλάδα βρίσκεται στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο, με περίπου 500.000 συνταξιούχους κάτω των 65 ετών, που λαμβάνουν ετησίως συντάξεις που ανέρχονται σε 6 δισ. ευρώ. 

για τη συνέχεια  Liberal