Ο Ερντογάν αναμένεται να τηρήσει σκληρή στάση, ειδικά απέναντι στη Σουηδία

Των Natalia Drozdiak, Selcan Hacaoglu και Jenny Leonard

Οι αξιωματούχοι που συμμετέχουν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη ελπίζουν πως θα πείσουν την Τουρκία να αλλάξει στάση απέναντι στο αίτημα της Φινλανδίας και της Σουηδίας για ένταξή τους στη Βορειο-Ατλαντική Συμμαχία. 

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν θα έχει συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του, Ταγίπ Ερντογάν, στη Μαδρίτη την Τετάρτη, όπως έκανε γνωστό ο Λευκός Οίκος. Ο Ερντογάν θα έχει επίσης τετ α τετ με τον Φινλανδό πρόεδρο Σάουλι Νιινίστο και τη Σουηδή πρωθυπουργό Μαγκνταλένα Άντερσον το απόγευμα της Τρίτης. 

Η τουρκική κυβέρνηση, η οποία μπορεί να θέσει βέτο στην ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ, καθυστερεί τις υποψηφιότητές τους, υποστηρίζοντας ότι δεν πράττουν τα δέοντα για την αντιμετώπιση των κουρδικών οργανώσεων τα μέλη των οποίων η Άγκυρα θεωρεί τρομοκράτες. Επιπλέον, ο Ερντογάν έχει ζητήσει να αρθούν οι περιορισμοί στις πωλήσεις στρατιωτικών εξοπλισμών προς τη χώρα του.

“Δεν είμαι ούτε αισιόδοξος ούτε απαισιόδοξος”, δήλωσε σήμερα ο Νιινίστο στους δημοσιογράφους από τη Μαδρίτη. “Γενικά, φαίνεται πως οι συνομιλίες πάνε καλύτερα, κάτι που σημαίνει μεγαλύτερη αμοιβαία κατανόηση μεταξύ των δύο πλευρές”.

Εάν προχωρήσουν τα αιτήματα των δύο -έως τώρα ουδέτερων- κρατών για ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, αυτή η εξέλιξη θα σηματοδοτήσει μια ουσιαστική αλλαγή στο ευρωπαϊκό τοπίο ασφάλειας μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. 

Ο Ερντογάν αναμένεται να τηρήσει σκληρή στάση στη Μαδρίτη, ειδικά απέναντι στη Σουηδία, σύμφωνα με Τούρκο αξιωματούχο. Άλλος Τούρκος αξιωματούχος δεν “βλέπει” πρόοδο, αλλά μια προσπάθεια δημιουργίας θετικής ατμόσφαιρας, με το θέμα να εξαρτάται από μια πολιτική απόφαση του Ερντογάν.

“Εάν πρόκειται να γίνουν μέλη της Συμμαχίας, τότε πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους τις ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια”, σχολίασε ο Ερντογάν στους δημοσιογράφους την Τρίτη πριν αναχωρήσει για την Ισπανία. “Θα κάνουμε την τετραμερή συζήτηση και θα δούμε πού θα καταλήξουμε. Δεν θέλουμε απλά λόγια, θέλουμε αποτελέσματα”.

Ο Ερντογάν είπε ότι ο Μπάιντεν εξέφρασε την επιθυμία του να συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο σήμερα ή αύριο και ότι μια συνάντηση είναι πιθανή στο περιθώριο της Συνόδου, γεγονός που επιβεβαίωσε και ο Λευκός Οίκος.

Σκληρή στάση

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ είχε επανειλημμένα συνομιλίες με τον Ερντογάν τις τελευταίες ημέρες. Τούρκοι, Φινλανδοί και Σουηδοί αξιωματούχοι πραγματοποίησαν ξεχωριστές συναντήσεις κατά το ίδιο διάστημα.

Η διαδικασία ένταξης θα είναι χρονοβόρα, πολλών μηνών, δεδομένου ότι θα πρέπει να επικυρωθεί από τα κοινοβούλια των Συμμάχων, προκειμένου οι αιτούντες να γίνουν μέλη και να επωφεληθούν από τις δεσμεύσεις συλλογικής άμυνας που προβλέπει το Άρθρο 5 του Καταστατικού του ΝΑΤΟ.

Οι ΗΠΑ έχουν τονίσει ότι η ένταξη των δύο σκανδιναβικών κρατών στο ΝΑΤΟ θα ενίσχυε την ασφάλεια της Συμμαχίας. Το τουρκικό μπλόκο έχει περιπλέξει επίσης τις προσπάθειες των Συμμάχων να διαμορφώσουν ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στη ρωσική επιθετικότητα.  

Σημειώνεται πως η Σουηδία έχει αυστηροποιήσει τους νόμους για την τρομοκρατία τα τελευταία χρόνια και συνεχίζει τα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Ο Νιινίστο έχει δηλώσει ότι η αντιτρομοκρατική νομοθεσία της Φινλανδίας βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο με των μελών του ΝΑΤΟ, μετά την περσινή ανανέωση.

Στοκχόλμη και Ελσίνκι διαμηνύουν ότι η ελευθερία του λόγου προστατεύεται συνταγματικά στις χώρες τους. Ως εκ τούτου, δεν θα μπορούσαν να απαγορεύσουν ειρηνικές διαδηλώσεις Κούρδων, ενώ επισημαίνουν ότι η απόφαση για την έκδοση κάποιου ατόμου στην Τουρκία -κατόπιν αιτήματος της Άγκυρας- είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της δικαιοσύνης. Όσον αφορά την άρση των απαγορεύσεων στις εξαγωγές όπλων, η Άντερσον έστειλε το μήνυμα νωρίτερα αυτό τον μήνα ότι οι σουηδικές αρμόδιες αρχές ίσως έχουν διαφορετική άποψη για τις αποστολές οπλισμού προς την Τουρκία υπό το πρίσμα του αιτήματος που έχει καταθέσει η Στοκχόλμη στο ΝΑΤΟ.

Bloomberg, capital.gr