Δεν μπορεί η Νορβηγία να αναπληρώσει το ρωσικό φυσικό αέριο

Υπενθυμίζεται ότι το μακροπρόθεσμο συμβόλαιο της Πολωνίας με τη Ρωσία λήγει στο τέλος του 2022.

Η χώρα έχει προαναγγείλει ότι δεν θα παραταθεί.
Ως εκ τούτου, η απόφαση της Βαρσοβίας μπορεί, όπως φαίνεται, να ερμηνευθεί στο πλαίσιο της πρόωρης λήξης μιας συμφωνία που λήγει σύντομα…

Η Νορβηγία δεν μπορεί να αναπληρώσει το ρωσικό αέριο

Το ερώτημα παραμένει: με τι θα αντικατασταθεί το ρωσικό αέριο; Το ισοζύγιο φυσικού αερίου της Πολωνίας είναι γνωστό, αν και τα ακριβή στοιχεία μπορεί να διαφέρουν ελαφρώς από έτος σε έτος.
Αλλά κατά μέσο όρο, έχουν ως εξής: περίπου 20 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ανά έτος κατανάλωσης, εκ των οποίων τα τέσσερα δισεκατομμύρια είναι εγχώρια παραγωγή, δέκα δισεκατομμύρια είναι ρωσικό αέριο βάσει σύμβασης και τα υπόλοιπα είναι LNG.
Σύμφωνα με το σχέδιο, το ρωσικό αέριο θα πρέπει να αντικατασταθεί με καύσιμο από τον υπό κατασκευή αγωγό φυσικού αερίου Baltic Pipe, ο οποίος θα ξεκινήσει το φθινόπωρο του 2022 και ο οποίος (θεωρητικά) θα φέρει το νορβηγικό αέριο στην Πολωνία.
Ωστόσο… δεδομένου ότι η παραγωγή φυσικού αερίου της Νορβηγίας δεν αυξάνεται, η συνολική προσφορά προς την Ευρώπη από αυτή τη χώρα θα παραμείνει η ίδια σε κάθε περίπτωση!!! Μιλάμε μόνο για ανακατανομή των προμηθειών εντός της ΕΕ.
Το ερώτημα είναι εάν ολόκληρος ο απαιτούμενος όγκος νορβηγικού φυσικού αερίου (δέκα δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα ετησίως) ή μόνο μέρος αυτού θα εισέλθει πράγματι στον νέο πολωνικό αγωγό φυσικού αερίου.

Η πολωνική απάτη

Για να μην υπάρξει κίνδυνος έλλειψης φυσικού αερίου η Πολωνία σχεδίαζε να συνεχίσει να λαμβάνει ρωσικό αέριο, παίρνοντας το από τον αγωγό φυσικού αερίου Yamal-Ευρώπης, αλλά εμμέσως και νόμιμα.
Πως; Με αναστροφή της ροής φυσικού αερίου από την Γερμανία (που το εισάγει από την Ρωσία) στην Πολωνία.
Βέβαια, αυτό είναι νόμιμο… αλλά στην πραγματικότητα οι Πολωνοί ψεύδονται όταν λένε ότι απεξαρτήθηκαν από τι ρωσικό αέριο…
Βέβαια, τους τελευταίους μήνες, όταν γράφονταν ότι ο αγωγός Yamal-Europe λειτουργούσε αλλά με πολύ μικρό φορτίο, τι συνέβαινε; (αφού ο αγωγός δεν διοχέτευε αέριο στη Δύση…).
Η Βαρσοβία εισήγαγε τακτικά μέρος του αερίου μέσω του αγωγού, αέριο που όμως… παράγγελνε η Γερμανία…
Υπάρχουν δύο ακόμη σημεία εισόδου για το ρωσικό φυσικό αέριο στην Πολωνία, στην ανατολική πλευρά: Αυτός είναι ένας άλλος αγωγός μέσω της Λευκορωσίας – ο Kobrin – Brest – Βαρσοβία (πέντε δισεκ. κυβικά μέτρα μέγιστης χωρητικότητας, αγωγός που πρόσφατα χρησιμοποιήθηκε μερικώς), και επιπλέον, το αέριο πέρασε μέσω της Ουκρανίας, που αντιστοιχεί σε τρία δισεκ. κυβικά μέτρα ετησίως.
Η πραγματική φυσική ροή από την πλευρά της Γερμανίας προς Πολωνία λειτούργησε με μικρότερους όγκους.
Πρόκειται για τέσσερις περιπτώσεις που συνολικά αφορούσαν δέκα δισεκ. κυβικά μέτρα εξαγωγής (σε ετήσια βάση) περίπου.
Ως αποτέλεσμα, ενώ όλοι στην Ευρώπη έχουν μισοάδειες αποθήκες αερίου, στην Πολωνία είναι πλέον κατά 75% γεμάτες!
Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η Γερμανία μεταπωλεί τώρα η στην Πολωνία το 20% του φυσικού αερίου από τους όγκους που διέρχονται από το Nord Stream 1, δηλαδή από αυτό που εισάγει από την Ρωσία.

Η περίπτωση της Βουλγαρίας

Το μακροπρόθεσμο συμβόλαιό της Βουλγαρίας για εισαγωγή φυσικού αερίου από την Ρωσία λήγει τον Δεκέμβριο του 2022. Η κατανάλωση της χώρας είναι τρία δισεκ. κυβικά μέτρα ετησίως, τα οποία μέχρι τώρα εξασφάλιζε κυρίως η Gazprom.
Πριν από χρόνια, η Βουλγαρία συμφώνησε για την αγορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν -ενός δισεκ. κυβικών μέτρων ετησίως, το 2022, είναι πιθανό ότι βάσει της συμφωνίας θα είναι δυνατή η πλήρης εισαγωγή φυσικού αερίου. Μεταπωλήσεις από γειτονικές χώρες όπως η Ελλάδα είναι δυνατές , είτε πρόκειται για ρωσικό φυσικό αέριο είτε για LNG. Σε κάθε περίπτωση, ο όγκος της αγοράς είναι μικρός, επομένως είναι πιο εύκολο να κλείσει το έλλειμμα.
Ένα πιθανό πρόβλημα θα μπορούσε να είναι η μη εξουσιοδοτημένη απόσυρση από τη ροή διαμετακόμισης προς Σερβία και Ουγγαρία. Σε γενικές γραμμές, για την εξασφάλιση εγγυημένων προμηθειών στη Σερβία κατασκευάστηκε ο ευρωπαϊκός, χερσαίος κλάδος του Turkish Stream, ο οποίος διέρχεται από τη Βουλγαρία. Η μόνη εναλλακτική είναι η ουκρανική διαδρομή, από την οποία τροφοδοτήθηκε πρόσφατα η Σερβία. Η λύση εδώ μπορεί επίσης να αποδειχθεί ένα σχέδιο όταν η Σόφια κρατήσει επίσημα μέρος του φυσικού αερίου που περνά από τον αγωγό – επίσημος εισαγωγέας του οποίου είναι η Σερβία ή η Ουγγαρία – επειδή με αυτές τις χώρες δεν αναμένονται δυσκολίες στους διακανονισμούς. Με απλά λόγια η Βουλγαρία πάλι ρωσικό φυσικό αέριο θα παίρνει!…

Τα τρία σενάρια

Τα τελευταία 15 χρόνια, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατασκευάζει σύστημα διασυνδέσεων, που συνδέουν αγωγούς φυσικού αερίου μεταξύ χωρών που μπορούν να λειτουργήσουν προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση εάν είναι απαραίτητο.
Ο στόχος εδώ δεν ήταν μόνο η ενεργειακή ασφάλεια, αλλά και η εξομάλυνση των τιμών σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά. Ορισμένα προβληματικά σημεία εξακολουθούν να υπάρχουν, αλλά γενικά, πολλά κράτη έχουν την ευκαιρία για περισσότερο ή λιγότερο ελεύθερη ροή αερίου.
Με βάση αυτό, τουλάχιστον τρία σενάρια είναι δυνατά εάν δεν είναι όλες οι χώρες έτοιμες να πληρώσουν για το φυσικό αέριο σε ρούβλια, αλλά όσοι επιθυμούν να πραγματοποιήσουν τέτοιες πληρωμές επιτραπούν από την Κομισιόν.
Πρώτη επιλογή: πολλά κράτη να συμφωνήσουν να πληρώσουν σε ρούβλια και, στην πραγματικότητα, όλες οι εξαγωγές και οι διακανονισμοί θα πραγματοποιηθούν μέσω αυτών.
Δεύτερη επιλογή: η Gazprom περιορίζει τις προμήθειες ακόμη και σε εισαγωγείς που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν σε ρούβλια στο μέγεθος της τρέχουσας σύμβασης, και σε αυτήν την περίπτωση απλά δεν θα έχουν αρκετό φυσικό αέριο για μεταπώληση σε άλλους συμμετέχοντες. Αυτό θα επιτρέψει στη Μόσχα να αποκτήσει πρόσθετη μόχλευση όσον αφορά τον όγκο της προσφοράς και επιρροή στις τιμές, αλλά εξακολουθεί να είναι ένα συγκρουσιακό σενάριο, ειδικά όταν είναι σημαντικό να διατηρηθούν οι όγκοι των εξαγωγών και η ίδια η ΕΕ στοχεύει στη μείωση των εισαγωγών από τη Ρωσία.
Ειδική περίπτωση αυτού του σεναρίου μπορεί να θεωρηθεί η απαγόρευση της περιγραφόμενης μεταπώλησης από την Κομισιόν, η οποία θα οδηγήσει επίσης σε πρόσθετη ένταση στην αγορά.
Υπάρχει μια τρίτη επιλογή – ίσως η καλύτερη για όλους.
Υπενθυμίζεται ότι τώρα όταν το φυσικό αέριο πωλείται για ρούβλια, οι αρχικές τιμές καθορίζονται σε ευρώ και η πληρωμή γίνεται με διπλή μετατροπή νομισμάτων.
Μία από τις συναλλαγματικές μετατροπές θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν η Gazprom πουλούσε καύσιμα στην υπάρχουσα Πλατφόρμα Ηλεκτρονικών Συναλλαγών της (ETP).
Η ανάπτυξη της ETP είναι πολύ σημαντική για τις ίδιες πωλήσεις φυσικού αερίου με αρχική τιμολόγηση σε ρούβλια. Ωστόσο, στις τρέχουσες συνθήκες της αγοράς, αυτό δεν συμφέρει την Gazprom καθώς οι πρόσθετες πωλήσεις στο ETP- εκτός από τους όγκους που ήδη προμηθεύει η Gazprom στο πλαίσιο μακροπρόθεσμων συμβάσεων -θα οδηγήσουν σε χαμηλότερες τιμές.
Ωστόσο, εάν ορισμένες από τις μακροπρόθεσμες συμβάσεις «παγώσουν,» αυτοί οι όγκοι μπορούν να αντισταθμιστούν με τη δημοπρασία τους μέσω του ETP, όπου το φυσικό αέριο μπορεί να αγοραστεί από χώρες και εταιρείες που είναι πρόθυμες να πληρώσουν σε ρούβλια και στη συνέχεια να μεταπωληθούν σε συμμετέχοντες στην ευρωπαϊκή αγορά.

www.bankingnews.gr