Όταν οι Ρώσοι άρχισαν να συνειδητοποιούν την ύπαρξή τους, το Βυζάντιο βρισκόταν στην ακμή του. Οι Ρώσοι, είχαν ανακαλύψει τον “δρόμο προς τους Έλληνες” και οι επισκέψεις τους στην Πόλη ήταν συχνές. Ευτυχώς, οι βυζαντινοί κατάφεραν και εκχριστιάνισαν τον βασιλιά τους ο οποίος έπεισε και τους υπηκόους του να ακολουθήσουν. Αυτό τους έσωσε.

Αργότερα, η Σοφία η Παλαιολογίνα σύζυγος του Ιβάν του Γ! κατάφερε και τους εμφύσησε τον βυζαντινό πολιτισμό. Η πρώτη ιδεολογία των Ρώσων ήταν η βυζαντινή. Το Βυζάντιο ήταν μια ανεκτική, πολυεθνική αυτοκρατορία και η ανεκτικότητα αυτή πέρασε και στους Ρώσους. Τους βοήθησε στην επέκτασή τους στις περιοχές που καταλάμβαναν και στην ενσωμάτωση των λαών που κυρίευαν.

Αυτή η σχέση με το Βυζάντιο δημιούργησε μια θετική ώσμωση μεταξύ Ελλήνων και Ρώσων. Προβλήματα πάντα υπήρχαν αλλά ήταν διάχυτη και μια θετική αύρα.

Χωρίς να αποδεχόμαστε την αφελή προσέγγιση περί αδελφού ξανθού γένους η Ρωσία στις περιπτώσεις που την εξυπηρετούσαν βοήθησε την Ελληνική Επανάσταση. Για να το πω πιο ωμά, εκμεταλλεύτηκε τον πόθο των Ελλήνων για ανεξαρτησία και στο όνομα ενός ομόδοξου χριστιανικού λαού προσπάθησε να εξυπηρετήσει και το δικό της συμφέρον.

Έστω και έτσι ήταν κάτι θετικό για την Επανάσταση.

Μετά την Ναυμαχία του Ναυαρίνου, το 1827 οι Δυνάμεις αποφάσισαν να ζητήσουν από τον Σουλτάνο να αναγνωρίσει την αυτονομία των Ελλήνων εντός της Αυτοκρατορίας. Αλλά ο Σουλτάνος δεν την αναγνώριζε.
Χρειάστηκε ο ρωσοτουρκικός πόλεμος του 1828, η ήττα της Τουρκίας και η Συνθήκη της Αδριανούπολης για να δεχθεί ο Σουλτάνος την αυτονομία. Οι Δυνάμεις, όμως, λίγο αργότερα αποφάσισαν πως θα εδημιουργείτο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος.

Η χρονολογία αυτή ήταν κομβικό σημείο για τις ελληνορωσικές σχέσεις. Η νίκη τους επι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ανάγκασε τον Σουλτάνο να αποδεχθεί τους Έλληνες, αλλά οι Ρώσοι απο τώρα και στο εξής άρχισαν να ερωτοτροπούν με τον πανσλαβισμό.

Ο πανσλαβισμός αρχικά ήταν μια ιδεολογία που ήθελε όλους τους Σλάβους στο ίδιο κράτος αλλά επειδή αυτό ήταν αδύνατο ο ρωσικός πανσλαβισμός επιχείρησε να δημιουργήσει διάφορα κράτη στους σλαβικούς λαούς.

Επόμενος κρίσιμος σταθμός στις ελληνορωσικές σχέσεις ήταν ο πόλεμος της Κριμαίας το 1853 στον οποίο ο Όθων τάχθηκε με την ρωσική πλευρά που ηττήθηκε (ο Όθων έχασε τον θρόνο του).

Μετά απο τον πόλεμο αυτό ο ρωσικός πανσλαβισμός γίνεται η ιδεολογία της Ρωσίας. Ειρήσθω εν παρόδω πως ο πανσλαβισμός όπως περιγράφηκε σύντομα παραπάνω είναι μια εθνικιστική ιδεολογία. Δηλαδή οι Ρώσοι εγκατέλειψαν την ανεκτική βυζαντινή ιδεολογία και υιοθέτησαν τον πανσλαβισμό που στένεψε τους ορίζοντές τους και την δυνατότητά τους να ενσωματώνουν λαούς.

Η ρωσική μεταστροφή μετά τον Κριμαϊκό Πόλεμο σήμανε και το τέλος της ελληνορωσικής καλής σχέσης. Αρνητικό αποκορύφωμα υπήρξε η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου που παραχωρούσε τον ελληνικό χώρο μέχρι τη Λαμία στους Βουλγάρους.

Οι κακοί δυτικοί των οποίων τα συμφέροντα βλάπτονταν έσωσαν την Ελλάδα και με την Συνθήκη του Βερολίνου περιόρισαν τις βουλγαρορωσικές φιλοδοξίες.

Από εδώ και πέρα οι σχέσεις Ελλάδας-Ρωσίας δεν περιέχουν τίποτε από αυτά που έχουν στον νου τους πολλοί Έλληνες. Πρόχειρα, μου έρχονται δύο πολύ αρνητικές ημερομηνίες. Η βοήθεια που παρείχαν οι Ρώσοι κομμουνιστές στον Κεμάλ και η στάση τους στο κυπριακό. Η πρώτη είναι γνωστή ιστορία. Την δεύτερη πολλοί μπορεί να την αγνοούν. Η Ρωσία γνώριζε για την απόβαση στην Κύπρο. Ούτε ενημέρωσε ούτε βοήθησε την κυπριακή δημοκρατία. Ήλπιζε πως ο πόλεμος θα διέλυε το ΝΑΤΟ. Και σιώπησε. Καί ενώ ο ελληνισμός υπέστη δεινή ήττα υπάρχουν Έλληνες που ακόμη και σήμερα δικαιολογούν την ρωσική στάση. Επικαλούμενοι διάφορα. Δεν είχαν υποχρέωση να ενημερώσουν και να βοηθήσουν. Καλώς. Αλλά από το σημείο αυτό ως το να δικαιολογούν την ρωσική στάση υπάρχει ένα μεγάλο ερωτηματικό.

Υπάρχει και μια άλλη αρνητική διάσταση στις ελληνορωσικές σχέσεις. Μετά την Άλωση η Ρωσία θεώρησε πως το Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης εξέλιπε και εφηύραν την θεωρία της Τρίτης Ρώμης. Η Ρωσία υποβλέπει το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Και αυτό δεν ενοχλεί πολλούς Έλληνες. Η απορία μου είναι γιατί;

Οι ίδιοι αυτοί Έλληνες μιλούν για πατριωτισμό και ενώ παραβλέπουν τις ρωσικές επιβουλές σηκώνουν σημαία, όταν την ίδια επιβουλή εκδηλώνουν οι Αμερικανοί. Το ερώτημα είναι ποια η διαφορά μεταξύ των δύο επιβουλών κατά του ελληνισμού; Γιατί καταγγέλλουν τους Αμερικανούς και δικαιολογούν τους Ρώσους;

Στην Ελλάδα πρέπει να έχει καταλυτική επιρροή το θρησκευτικό στοιχείο. Ενώ στην καθημερινότητά μας δεν φαίνεται, αν δει κανείς το θέμα λίγο βαθύτερα θα διαπιστώσει την ύπαρξή του. Και το θρησκευτικό στοιχείο είναι πολύπλοκο. Υπάρχουν στην Ελλάδα οι πιστοί της επίσημης ορθόδοξης εκκλησίας. Υπάρχουν οι παλαιοημερολογίτες. Υπάρχει η ρωσική εκκλησία. Υπάρχουν και άλλες πολλές εκκλησίες, μικρές και μεγάλες.

Το ρωσικό κράτος γνωρίζει καλά την δύναμη της θρησκείας. και την χρησιμοποιεί για την χειραγώγηση του ρωσικού λαού. Ως μεγάλη δύναμη έχει τη δυνατότητα να διαμορφώνει μηχανισμούς και να επηρεάζει ομάδες ανθρώπων που διαχέουν την δική του αντίληψη και εκτός Ρωσίας. Σε αντίθεση με το ανύπαρκτο ελληνικό κράτος που όλα τα έχει χύμα. Μια δύο οικογένειες το διοικούν έτσι για πλάκα.

Η σχέση αυτή με την θρησκεία δημιουργεί μια δυναμική πίστη σε προφητείες που παραπέμπουν σε προνεωτερικές εποχές.

Στο όνομα της ελευθερίας της έκφρασης υπήρχαν και δημοσιεύματα περί αφύπνισης του Μαρμαρωμένου βασιλιά και περί Πούτιν που θα μπει στην Πόλη και θα την απελευθερώσει.
Για τους Έλληνες που τα πιστεύουν, δεν έχει σημασία αν η Πόλη απελευθερωθεί από Έλληνες ή Ρώσους. φθάνει να είναι χριστιανοί. Το θρησκευτικό στοιχείο υπερισχύει του εθνικού.
Αυτό είναι ένα άλλο πολύ σημαντικό στοιχείο. Η εθνικότητά τους υποχωρεί μπροστά στη θρησκεία.
Βρισκόμαστε δηλαδή στην εποχή που χριστιανός σήμαινε Έλληνας ή και Ρώσος για τους Ευρωπαίους και καθολικός, δυτικοευρωπαίος.

Στην συνείδηση αυτών των Ελλήνων, οι διεθνείς αμερικανικές παρεμβάσεις έχουν καταγραφεί αρνητικά. Για τις ρωσικές, όμως έχουν πάντα μια δικαιολογία. Γιατί;

Ακόμη και σε μονές υπάρχει μια στροφή από το Οικουμενικό Πατριαρχείο προς το Πατριαρχείο Μόσχας διότι το μεν Οικουμενικό έχει ανάγκη οικονομικής ενίσχυσης, το δε Πατριαρχείο Μόσχας έχει την δυνατότητα να βοηθά οικονομικά.

Τέλος, υπάρχει μια ακόμη διάσταση που πρέπει να πάρουμε υπόψη. Ο ελληνικός λαός εδώ και πολλά χρόνια υφίσταται συνεχείς ταπεινώσεις. Η αδυναμία των κυβερνήσεών του να του διασφαλίσουν στοιχειώδη ασφάλεια και η εμφανής απουσία στοιχειώδους κρατικής οργάνωσης τον κάνουν ευεπίφορο στην λατρεία αυταρχικών ηγετών που θα συντρίψουν τον αντίπαλο και θα του παράσχουν την χαμένη αξιοπρέπεια.

Όλος αυτός ο κόσμος που προσπάθησα να περιγράψω δικαιολογεί σήμερα και την ρωσική επέμβαση στην Ουκρανία. Μια επέμβαση, μάλλον, αχρείαστη. Η Ρωσία ίσως πετύχαινε περισσότερα δια της διπλωματικής οδού από το κόστος που θα έχει με τον πόλεμο. Θα είναι στην Ουκρανία μια δύναμη κατοχής. Χύθηκε πολύ αίμα και συνέβησαν πολλές βαναυσότητες για να ξεχαστούν.

Σκεφτείτε τον εαυτό σας στην θέση του θύματος πριν πάρετε θέση. Δεν είναι ένα φανταστικό σενάριο.

Και αν μπορείτε, δώστε μου να καταλάβω τι κάνει ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων να δικαιολογεί την βαρβαρότητα της μιας πλευράς και να καταγγέλλει την ίδια βαρβαρότητα της άλλης;