Οι προειδοποιήσεις για έναν πόλεμο πλήρους κλίμακας και την τεράστια συγκέντρωση στρατευμάτων κοντά στα ουκρανικά σύνορα προκαλούν κατ’ ελάχιστον… ένα deja vu στις αγορές.

Η πρόσφατη ένταση αναβίωσε μνήμες από τα πρώτα στάδια μιας σύγκρουσης που ξεκίνησε πριν από οκτώ χρόνια, η οποία οδήγησε στη ρωσική προσάρτηση της Κριμαίας και την έναρξη της αιματοχυσίας στις περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ στα ανατολικά της χώρας, η οποία συνεχίζεται ακόμη μέχρι σήμερα.
Η κατάληψη της Κριμαίας από τη Ρωσία είχε τις ρίζες της σε μια μακρά ιστορία μεταξύ των δύο πρώην σοβιετικών κρατών.
Μια αποσταθεροποιημένη κυβέρνηση και μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους στο Κίεβο στις αρχές του 2014 ήταν οι αφορμές που οδήγησαν τον Ρώσο πρόεδρο Vladimir Putin να κάνει την κίνησή του.

Η απόρριψη της ΕΕ

Τον Νοέμβριο του 2013, ο Viktor Yanukovych, ο φιλορώσος πρόεδρος της Ουκρανίας, απέρριψε την προοπτική για στενότερους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αρνούμενος να υπογράψει συμφωνία σύνδεσης την παραμονή συνόδου κορυφής στο Βίλνιους της Λιθουανίας.

Ήταν από τότε εμφανές ότι ο Viktor Yanukovych πιέστηκε από τη Ρωσία, η οποία στη συνέχεια πρόσφερε στην Ουκρανία οικονομική βοήθεια ύψους 15 δισ. δολαρίων.
Αλλά υπάρχουν επίσης κατηγορίες ότι οι Βρυξέλλες και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έδρασαν αργά και άκαμπτα για τη διάσωση της οικονομίας της Ουκρανίας.
Η απόρριψη του Yanukovych εξαγρίωσε τους πολίτες του Κιέβου.
Η αναταραχή κλιμακώθηκε και οι δυνάμεις ασφαλείας προσπάθησαν να καταστείλουν τις διαδηλώσεις.
Δεκάδες σκοτώθηκαν στις 20 Φεβρουαρίου 2014, στην πλατεία Ανεξαρτησίας του Κιέβου, την πιο αιματηρή μέρα των αναταραχών.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, ο Yanukovych είχε διαφύγει και η πρωτεύουσα είχε πέσει στα χέρια διαφόρων φιλοευρωπαϊκών κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Έτσι, το θέατρο των επιχειρήσεων μεταφέρθηκε στην Κριμαία, μια χερσόνησο στα νότια της χώρας, όπου κατοικεί μια ρωσική πλειοψηφία, όπου είχε την έδρα του ο ρωσικός στόλος της Μαύρης Θάλασσας.
Ο Putin έστειλε τον στρατό του στα σύνορα της Ουκρανίας σε μια απροσδόκητη στρατιωτική άσκηση και μαχητικά αεροσκάφη κατά μήκος των δυτικών συνόρων της Ρωσίας τέθηκαν σε κατάσταση υψηλού συναγερμού.
Στη συνέχεια, την Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου, ένοπλοι χωρίς διακριτικά στις στολές τους κατέλαβαν κυβερνητικά κτίρια στην Κριμαία και στη συνέχεια ανέλαβαν τον έλεγχο δύο αεροδρομίων της περιοχής.

Ταραχή στις αγορές

Τι συνέβη όμως στις αγορές τις ημέρες των αναταραχών στην Ουκρανία;
Ένα ράλι στη Wall Street ξεθώριασε μετά τις φήμες για ρωσική στρατιωτική δράση.
Εκείνη την εβδομάδα, επίσης, το ρούβλι υποχώρησε σε ιστορικό χαμηλό έναντι του ευρώ και σε χαμηλό πέντε ετών έναντι του δολαρίου.
Το hryvnia της Ουκρανίας είχε ήδη καταρρεύσει υπό τους φόβους μιας χρεοκοπίας.
Τη Δευτέρα μετά, μετά από ένα Σαββατοκύριακο που η Ουκρανία προετοιμαζόταν για πόλεμο, ο γερμανικός DAX -με την έντονη έκθεσή του στο ρωσικό αέριο- υποχώρησε 3,3%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση εκείνη την εποχή από τον Μάιο του 2012.
Το ρωσικό χρηματιστήριο σημείωσε βουτιά 10,8% την ίδια ημέρα.
Οι εισηγμένες στη Μόσχα μετοχές της εταιρείας κινητής τηλεφωνίας MegaFon έκλεισαν κατά 11% χαμηλότερα, ενώ η πετρελαϊκή Rosneft έχασε 4%, η Gazprom υποχώρησε 14,5% και η Sberbank σημείωσε απώλειες 15%.
Οι μετοχές των ρωσικών εταιρειών QIWI και Mobile Telesystems χτυπήθηκαν επίσης, με πτώση 11% και 12,6% αντίστοιχα.
Κατά τα άλλα, οι εταιρείες με υψηλή έκθεση στη Ρωσία και την Ουκρανία περιελάμβαναν τη γαλλική αυτοκινητοβιομηχανία Renault, η οποία σημείωσε πτώση 5% εκείνη τη Δευτέρα, και την ιταλική UniCredit, η οποία σημείωσε πτώση 4,1%.

«Μικροί πράσινοι άντρες»

Ο Ρώσος πρόεδρος αρχικά αρνήθηκε ότι οι στρατιώτες στην Κριμαία – που τώρα είναι γνωστοί ως «πράσινοι άντρες» του Putin – ήταν ρωσικά στρατεύματα.
Τον Μάρτιο του 2014, η Κριμαία ψήφισε συντριπτικά υπέρ της αποχώρησης από την Ουκρανία σε ένα δημοψήφισμα που η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες είπαν ότι ήταν παράνομο και προκάλεσε κυρώσεις.
Στις 21 Μαρτίου, ο Putin υπέγραψε διάταγμα που ολοκλήρωσε τη διαδικασία απορρόφησης της Κριμαίας στη Ρωσία, αψηφώντας δυτικούς ηγέτες, ενώ ο κόσμος κατηγορούσε τον Barack Obama για την αντιμετώπιση της ρωσικής εισβολής.
Ο William Hague, τότε υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, χαρακτήρισε τις ενέργειες της Ρωσίας «τη μεγαλύτερη κρίση στην Ευρώπη στον 21ο αιώνα».

www.bankingnews.gr