Η Financial Action Task Force (FATF) έβαλε στη “γκρι λίστα” της την Τουρκία για την αποτυχία της να καταβάλει επαρκείς προσπάθειες για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας• μια απόφαση που επικρίθηκε με οργή από το Υπουργείο Οικονομικών της Τουρκίας.

Ο πρόεδρος της FATF Marcus Pleyer έκανε μια δήλωση μετά από 3ήμερη ολομέλεια  στο Παρίσι και ανακοίνωσε ότι η Τουρκία, η Ιορδανία και το Μάλι έχουν μπει στη γκρίζα λίστα, ενώ η Μποτσουάνα και ο Μαυρίκιος έχουν αποσυρθεί από τη λίστα.

Έχει επίσης δηλώσει ότι ο αριθμός των χωρών υπό στενή παρακολούθηση έχει αυξηθεί, σημειώνοντας ότι τα Pandora Papers περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, εναντίον των οποίων είναι απαραίτητος ένας αυστηρός αγώνας.

“Η FATF γνωρίζει τις ανησυχίες των οργανώσεων για τα δικαιώματα”

Σημειώνοντας ότι η Τουρκία έχει δεσμευτεί να αντιμετωπίσει τα σχετικά ζητήματα, ο Pleyer είπε ότι πρέπει να εφαρμόσει αυτές τις δεσμεύσεις.

Αναφερόμενος στον νόμο αριθ. 7262 για την πρόληψη της χρηματοδότησης της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής, ο οποίος εισήχθη πρόσφατα στην Τουρκία, ο επικεφαλής της FATF δήλωσε ότι γνωρίζουν τις ανησυχίες των οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Υποδεικνύοντας ότι η FATF έχει επίγνωση των ανησυχιών σχετικά με τη μεταχείριση της Τουρκίας προς τους μη κερδοσκοπικούς οργανισμούς (ΜΚΟ), ο Pleyer δήλωσε εν συντομία: “Η Τουρκία πρέπει να εφαρμόσει μια αληθινή προσέγγιση βάσει κινδύνου για τις ΜΚΟ και να διασφαλίσει ότι οι αρχές δεν διαταράσσουν ή αποθαρρύνουν τη νόμιμη δραστηριότητα”.

Η Τουρκία πρέπει να αντιμετωπίσει “σοβαρά ζητήματα εποπτείας” στους τραπεζικούς και κτηματομεσιτικούς τομείς της, καθώς και με τους εμπόρους χρυσού και πολύτιμων λίθων, δήλωσε ο πρόεδρος της FATF Marcus Pleyer κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου.

“Η Τουρκία πρέπει να δείξει ότι αντιμετωπίζει αποτελεσματικά περίπλοκες υποθέσεις ξεπλύματος χρήματος και να δείξει ότι ασκεί διώξεις για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας […] και δίνει προτεραιότητα σε υποθέσεις τρομοκρατικών οργανώσεων που έχουν χαρακτηριστεί ως τέτοιες από τον ΟΗΕ, όπως το ISIS και η Αλ Κάιντα”, δήλωσε περαιτέρω.

Η Τουρκία επέκρινε τη FATF για την απόφαση

Το Υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών της Τουρκίας εξέδωσε δήλωση σχετικά με αυτήν την πρόσφατη απόφαση και είπε ότι η καταχώριση της χώρας στη γκρίζα λίστα από την Ειδική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) ήταν άδικη.

“Παρά τις μελέτες συντονισμού, η τοποθέτηση της χώρας μας στη γκρίζα λίστα έχει δημιουργήσει ένα αδικαιολόγητο αποτέλεσμα”, αναφέρει στην ανακοίνωσή του το υπουργείο. “Για την περίοδο μετά από αυτό, θα συνεχίσουν να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα με τη FATF και τους συναφείς θεσμούς για να διασφαλιστεί ότι η χώρα μας θα αφαιρεθεί από αυτόν τον αδικαιολόγητο κατάλογο εντός του συντομότερου χρόνου”, πρόσθεσε.

Σημειώνοντας ότι η Τουρκία είναι μέλος της FATF από το 1991, το υπουργείο τόνισε ότι “η χώρα έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα στο πλαίσιο κανονισμών που εφαρμόζονται σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα”, όπως αναφέρει το κρατικό πρακτορείο Anadolu.

“Λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση της FATF, η Τουρκία εισήγαγε στις 27 Δεκεμβρίου 2020 νόμο που εμποδίζει τη χρηματοδότηση της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής”, είπε, προσθέτοντας ότι “επομένως, έχει σημειώσει σημαντική βελτίωση στα τέσσερα ζητήματα που αναφέρονται στο 2019 Έκθεση της FATF που επικεντρώθηκε σε οικονομικές κυρώσεις, εσωτερικό έλεγχο και θυγατρικές εταιρείες και κυρώσεις που στοχεύουν στον τομέα της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και των όπλων μαζικής καταστροφής”.

Σημείωσε επίσης ότι “η Τουρκία σημείωσε αξιοσημείωτη πρόοδο σύμφωνα με τα πρότυπα της FATF κατά τη διάρκεια της πανδημίας παρά τα μέτρα καραντίνας και ότι είχε εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της σε αυτούς τους κανονισμούς”.

Η Τουρκία είχε προειδοποιηθεί το 2019

Η Τουρκία έλαβε προειδοποίηση τον Δεκέμβριο του 2019 και, ως απάντηση σε αυτό, εισήγαγε έναν νέο νόμο που είπε ότι θα εξαλείψει τις ανησυχίες. Αλλά αυτός ο νόμος επικρίθηκε από οργανώσεις για τα δικαιώματα, από την κοινωνία των πολιτών και από την αντιπολίτευση επειδή στόχευε ΜΚΟ αντί να καταπολεμήσει το ξέπλυμα χρήματος.

22 χώρες στη γκρίζα λίστα

Με αυτήν την απόφαση, η Τουρκία θα υπόκειται σε αυξημένη παρακολούθηση , μαζί με άλλες 21 χώρες στη γκρίζα λίστα: Αλβανία, Μπαρμπάντος, Μπουρκίνα Φάσο, Καμπότζη, Νησιά Κέιμαν, Αϊτή, Τζαμάικα, Ιορδανία, Μάλι, Μάλτα, Μαρόκο, Μιανμάρ, Νικαράγουα, Πακιστάν, Παναμάς, Φιλιππίνες, Σενεγάλη, Νότιο Σουδάν, Συρία, Τουρκία, Ουγκάντα, Υεμένη, Ζιμπάμπουε.

Πιθανές συνέπειες;

Η εφημερίδα Financial Times ανέφερε προηγουμένως ότι η FATF ετοιμάζεται να “γκριζάρει” την Τουρκία, σχολιάζοντας ότι θα υπονόμευε περαιτέρω την ικανότητά της να προσελκύει ξένες επενδύσεις και κεφάλαια στην Τουρκία, την ώρα που οι ξένοι επενδυτές φεύγουν ταχέως.

Αυτή η πρόσφατη απόφαση μπορεί επίσης να ασκήσει πίεση στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) να κατατάξει την Τουρκία στις χώρες που δεν είναι μέλη της ΕΕ, αλλά μπορεί να αποτελέσει απειλή για το χρηματοπιστωτικό της σύστημα.

Σύμφωνα με μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), οι χώρες που περιλαμβάνονται στο γκρίζο κατάλογο δυσκολεύονται να προσελκύσουν ξένες επενδύσεις. Αντιλαμβάνεται κανείς τι θα μπορούσε να επιφέρει κάτι τέτοιο, εν μέσω ελεύθερης πτώσης της τουρκικής λίρας.

Σχετικά με τη FATF

Η Ειδική Ομάδα Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) είναι ο παγκόσμιος επόπτης για το ξέπλυμα χρήματος και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. 

Το διακυβερνητικό όργανο θέτει διεθνή πρότυπα που στοχεύουν στην πρόληψη αυτών των παράνομων δραστηριοτήτων και της ζημιάς που προκαλούν στην κοινωνία. Ως φορέας χάραξης πολιτικής, η FATF εργάζεται για να δημιουργήσει την απαραίτητη πολιτική βούληση για την πραγματοποίηση εθνικών νομοθετικών και κανονιστικών μεταρρυθμίσεων σε αυτούς τους τομείς.

Με περισσότερες από 200 χώρες και δικαιοδοσίες δεσμευμένες για την εφαρμογή τους, η FATF έχει αναπτύξει τις “Συστάσεις της FATF” ή “Πρότυπα της FATF”, που διασφαλίζουν μια συντονισμένη παγκόσμια απάντηση για την πρόληψη του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς και της τρομοκρατίας.

Βοηθούν τις αρχές να κυνηγήσουν τα χρήματα των εγκληματιών που διακινούνται παράνομα όπως από ναρκωτικά, εμπορία ανθρώπων και άλλα εγκλήματα. Η FATF εργάζεται επίσης για να σταματήσει τη χρηματοδότηση για όπλα μαζικής καταστροφής.

Η FATF επανεξετάζει τις τεχνικές ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και ενισχύει τα πρότυπά της για την αντιμετώπιση νέων κινδύνων, όπως η ρύθμιση των εικονικών περιουσιακών στοιχείων, τα οποία εξαπλώθηκαν καθώς τα κρυπτονομίσματα αποκτούν δημοτικότητα. Η FATF παρακολουθεί τις χώρες για να διασφαλίσει ότι εφαρμόζουν πλήρως και αποτελεσματικά τα Πρότυπα FATF και θεωρεί τις χώρες που δεν συμμορφώνονται.

Η Τουρκία έγινε μέλος της FATF το 1991.

Πέτρος Κράνιας

ΠΗΓΗ: Capital.gr