Weather Icon

Το θέμα των Βρετανικών βάσεων στην Κύπρο και πάλι στο προσκήνιο

Το θέμα των Βρετανικών βάσεων στην Κύπρο και πάλι στο προσκήνιο

Έρχεται η ώρα να τεθεί θέμα βρετανικών βάσεων στην Κύπρο

Γράφει ο Δρ Γιώργος Λεβέντης

Προ πενταετίας δημοσιεύσαμε ένα κείμενο στον «Φιλελεύθερο» (Οκτώβρης 2016) με αφορμή μια μικρής εμβέλειας βρετανική αυθαιρεσία στο δασύλλιο Ξυλοφάγου. Σήμερα η κυπριακή κοινή γνώμη κοχλάζει από αγανάκτηση για τη βρετανική στάση στις διαβουλεύσεις για την περιβόητη δήλωση – τοποθέτηση του Προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας ως προς τις τουρκικές αυθαιρεσίες στην Αμμόχωστο, κατά παράβαση ψηφισμάτων του ιδίου σώματος. Η βρετανική σύνταξη του προσχεδίου δήλωσης υπήρξε ομολογουμένως απαράδεκτη, καθώς απέφευγε να κατονομάσει την Τουρκία και την τ/κ ηγεσία ως τους μοναδικούς υπεύθυνους των νέων αποπειρούμενων τετελεσμένων σε βάρος των Ελληνοκυπρίων ιδιοκτητών τμήματος της περίκλειστης πόλης. Χρειάστηκαν θεοί και δαίμονες για να αποφευχθεί μια άχρωμη δήλωση η οποία θα συγκάλυπτε ουσιαστικά την Άγκυρα. Τις τελευταίες μέρες, δηλαδή, αναλωθήκαμε σε έναν διπλωματικό μαραθώνιο για το αυτονόητο: την επιβεβαίωση των περί Αμμοχώστου ψηφισμάτων 550 και 789 του ΣΑ.

Ο συνάδελφος αναλυτής Κώστας Βενιζέλος απηχώντας ομοίως την πιο πάνω θεώρηση των πραγμάτων, σε πρόσφατο άρθρο του στον «Φ» (24/7/2021), αναφέρεται σε πληροφορίες για επανασύσταση από την κυπριακή κυβέρνηση δύο επιστροπών [μελετών] του 2007 για τις Βρετανικές Βάσεις. Τον Οκτώβρη του 2016, το άρθρο μας υπό τον τίτλο «Βρετανικές Βάσεις εκ Νέου στο Προσκήνιο» χαρακτήριζε την πολιτική μας απέναντι στις ΒΒ “περιστασιακή, αποσπασματική και ασπόνδυλη”. Πέντε σχεδόν χρόνια μετά, δυστυχώς δικαιωνόμαστε. Θα επανέλθουμε με περισσότερα στοιχεία σε βάθος παρελθόντος χρόνου για την εγκαταλειφθείσα διαπραγμάτευση με τη βρετανική κυβέρνηση. Για την ώρα παραθέτουμε το άρθρο του 2016 αυτούσιο:

«Θα έλεγε κανείς ότι η απασχόληση μας ως Πολιτεία και δη πλήρες μέλος του ΟΗΕ και της ΕΕ με το θέμα των Βρετανικών Βάσεων (ΒΒ) είναι περιστασιακή, αποσπασματική και ασπόνδυλη. Αντικατοπτρίζει προφανώς τον τρόπο με τον οποίο χαράσσουμε ή ίσως δεν χαράσσουμε καν πολιτική, απλά αντιδρούμε περιστασιακά στις αυθαιρεσίες των όσων έχουν φροντίσει από δεκαετίες βάσει σχεδίου να διαμελίσουν αυτό τον τόπο για να τον κρατούν υπόδουλο προς εύκολη εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους.

Έτσι και τώρα βρεθήκαμε για μια ακόμη φορά εν όψει μιας νέας αυθαιρεσίας των Βρετανών οι οποίοι αποφάσισαν και διέταξαν εν κρυπτώ την αποψίλωση του δασυλλίου Ξυλοφάγου, επικαλούμενοι λόγους ασφάλειας λόγω παρακείμενου πεδίου βολής αλλά και πατώντας πάνω σε ασύγγνωστη, ανάρμοστη και βάναυση συμπεριφορά σε βάρος αθώων… πτηνών από μέρους μερίδας ασυνείδητων Κυπρίων αγροτών.

Το θέμα των ΒΒ εκτείνεται σε βάθος χρόνου εξηκονταετίας και επεχειρήθη από μέρους των Βρετανών να καταστεί περίπλοκο και δυσεπίλυτο μέσα από τη Συνθήκη Εγκαθίδρυσης (ΣΕ) της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ). Η ΣΕ είναι αυτή καθαυτή βεβαρημένη με πολλές σελίδες λεπτομερειακής κατοχύρωσης των δικαιωμάτων πρόσβασης, χρήσης (αν όχι και κατάχρησης) του εδάφους, εναερίου και θαλασσίου χώρου της ΚΔ τόσο εντός όσο και εκτός ΒΒ. (Η τελευταία αναφορά, μας παραπέμπει στις διαβόητες περιοχές δια κατοχής και άλλες εγκαταστάσεις οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ΣΕ). Οι δεκάδες σελίδες των Παραρτημάτων της ΣΕ καθορίζουν με σαφή τρόπο αυτά τα δικαιώματα. Το ίδιο το κείμενο της ΣΕ στα δώδεκα του άρθρα δίνει το στίγμα της ύπαρξης της Συνθήκης ως διακρατικής συμφωνίας διασφάλισης της μονιμότητας της Βρετανικής στρατιωτικής παρουσίας επί της νήσου.

Η εξασφάλιση άτεγκτων όρων μόνιμης Βρετανικής στρατιωτικής παρουσίας στη νήσο μας γίνεται με ένα κεκαλυμμένο και ύπουλο, θα έλεγε κανείς, τρόπο. Από τη μια αναφέρεται στην ΣΕ ότι δεν είναι πρόθεση του Ηνωμένου Βασιλείου να ιδρύσει “κράτος εν κράτει” έχοντας εξασφαλίσει την παρουσία των Βάσεων του στο διηνεκές. Από την άλλη όμως, η δεδηλωμένη άρνηση τέτοιας πρόθεσης αυτομάτως αναιρείται από τη φύση και τη δομή την οποία οι Βρετανοί επιδίωξαν να δώσουν στις Βάσεις τους. Τις ονόμασαν και τις δόμησαν ως ‘κυρίαρχες’. Ο όρος “κυρίαρχος” αποδίδεται μόνο σε κρατικές οντότητες. Αν και κατά το γράμμα της ΣΕ οι ΒΒ δεν αποτελούν κράτος, επιδιώκεται κατ’ ουσίαν, να είναι μέσα από τη λειτουργία μιας ολοκληρωμένης κρατικής διοίκησης η οποία εμπερικλείεται στην όλη δομή της ούτω καλούμενης Διοίκησης των Κυριάρχων Περιοχών Βάσεων – ΔΚΠΒ.

Έτσι η “ΔΚΠΒ” διαθέτει Πολιτικό Διοικητή (πέραν του Στρατιωτικού), Αστυνομία, Δικαστήρια, Ακτοφυλακή και Τελωνεία. Δεν διαθέτει, βέβαια, Υπουργικό Συμβούλιο διότι υπεύθυνη για τη χάραξη πολιτικής είναι η κυβέρνηση του Λονδίνου και οι καθ’ ύλην αρμόδιοι Υπουργοί της, Άμυνας και Εξωτερικών. Μολαταύτα γίνεται αντιληπτό ότι οι Βρετανοί διά της εγκαθιδρύσεως καθορισμένων Περιοχών Βάσεων, από το 1959 και έκτοτε, έχουν προσδώσει και διατηρήσει απαράλλακτες κρατικές δομές στις Περιοχές των Βάσεων τους. Η “ΔΚΠΒ” είναι δηλαδή στην πράξη προτεκτοράτο του Ηνωμένου Βασιλείου. Άλλωστε οι ίδιοι οι Βρετανοί ονομάζουν τη διοίκηση αυτή και λοιπά άλλα απομεινάρια της άλλωτε κραταιάς τους Αυτοκρατορίας (δεκαεπτά στο σύνολο), “υπερπόντιες εξαρτώμενες περιοχές”.

Το ζήτημα των ηθικών, οικονομικών αλλά και ιστορικών ευθυνών των Βρετανών για το παραστράτημα από την οδό της εφαρμογής της γνήσιας αυτοδιάθεσης στην περίπτωση της Κύπρου είναι τεράστιο.

Στο παρόν σύντομο σημείωμα αρκεί να αναφέρουμε ότι η πρόθεση των Βρετανών να συνδράμουν οικονομικά την ΚΔ ως αντίδωρο στην απρόσκοπτη λειτουργία των Βάσεων τους – η οποία κατά καιρούς μπορεί να μην συμπίπτει με τα καλώς νοούμενα Κυπριακά συμφέροντα – έχει παραμείνει γράμμα κενό εδώ και πενήντα τρία χρόνια.

*Ο δρ Γιώργος Λεβέντης ηγείται του Φόρουμ Μελετών Διεθνούς Ασφάλειας: www.inter-security-forum.org

Πηγή: Φιλελεύθερος

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube