Ο διοικητής καταδρομών Κωνσταντίνος Κομπόκης είπε στους αξιωματικούς και άνδρες της 32ης Μοίρας, «θα πάμε όλοι στον Άγιο Γεώργιο (Κερύνειας) από τον πιο νέο μέχρι και τον πιο ηλικιωμένο, συμπεριλαμβανομένου και εμού και θα τους κτυπήσουμε και η εισβολή τελείωσε».

Η περιγραφή ανήκει στον ανθυπολοχαγό της 33ης Μοίρας Καταδρομών την εποχή της Τουρκικής εισβολής Σάββα Μέντζη, με τον οποίον επικοινωνήσαμε στο πλαίσιο αναζήτησης του καταδρομέα ο οποίος εμφανίζεται τραυματίας να περιθάλπεται από Τούρκους και του οποίου η φωτογραφία κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο μέσω της δημόσιας ομάδας Facebook 1974 Μαρτυρίες & τεκμήρια.

Όπως αποδείχτηκε, τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά αφού αντί δύο άρματα που φέρονταν (σύμφωνα με τον διοικητή καταδρομών) να αποβιβάστηκαν μαζί με 200 Τούρκους στρατιώτες, βρέθηκαν να αντιμετωπίζουν την προέλαση δεκάδων αρμάτων και εκατοντάδων στρατιωτών.

Από τους περίπου 100 καταδρομείς της 33ης Μοίρας οι οποίοι έλαβαν οδηγίες να αποκρούσουν την απόβαση, σε πρώτη φάση, διασώθηκαν οι 45. Στην προσπάθεια τους να επιστρέψουν στην έδρα της Μοίρας για ανασύνταξη  κατέφυγαν σε χαράδρα στο χωριό Τέμπλος και εκεί διασώθηκαν 15. Ανάμεσα σε αυτούς που σκοτώθηκαν ή συνελήφθησαν και ο καταδρομέας ο οποίος παρουσιάζεται στις φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν στο διαδίκτυο και τις οποίες εντόπισε ο κ. Μιχάλης Μωυσέως, ο οποίος επικοινώνησε με τον «Φ» αναφέροντας πως ο εικονιζόμενος τραυματίας μοιάζει με τον αδελφό του Νίκο Μωυσέως, ο οποίος βρέθηκε στην ίδια χαράδρα με τον ανθυπολοχαγό Σάββα Μέντζη και τους υπόλοιπους.

Ο Νίκος Μωυσέως βρέθηκε σε ομαδικό τάφο μαζί με άλλους 38 στους Βοτανικούς Κήπους στην Κερύνεια και το ερώτημα που βασανίζει την οικογένεια του, είναι «τι μεσολάβησε και ενώ εμφανίζεται ζωντανός, τελικά βρέθηκε εκτελεσμένος με μια σφαίρα στο κεφάλι σε ομαδικό τάφο». Στις φωτογραφίες του σκελετού του Νίκου Μωυσέως, φαίνεται και μία τρύπα από σφαίρα στον δεξιό γοφό, κάτι το οποίο, όπως αναφέρει ο αδελφός του, συνάδει με το τραύμα που έχει ο καταδρομέας της φωτογραφίας.

Αν και ο ανθυπολοχαγός Μέντζης θεωρεί πως η φωτογραφία του καταδρομέα δεν μοιάζει πολύ με τον Νίκο, ο αδελφός του, χωρίς να εκφράζει βεβαιότητα, θεωρεί ότι του μοιάζει ειδικά στο μέτωπο, στην κουρία και στα φρύδια. Το υπόλοιπο πρόσωπο δεν φαίνεται διότι τα μάτια και το στόμα του στην φωτογραφία είναι δεμένα. Δεδομένο θεωρείται, όχι μόνο από τον αδελφό του αλλά και από άλλους, ότι ο Νίκος συνελήφθη μετά την έξοδο από τη χαράδρα στο Τέμπλος. Τι είχε συμβεί στη χαράδρα: Όπως εξηγεί ο Σάββας Μέντζης, στη χαράδρα κατέφυγαν 45 καταδρομείς, όπου έδωσαν μάχη με τους Τούρκους, αλλά επειδή ο κίνδυνος να αιχμαλωτιστούν ήταν ορατός, ο ίδιος έριξε δύο καπνογόνα οπόταν επιχειρήθηκε έξοδος. Άλλοι αιχμαλωτίστηκαν και άλλοι σκοτώθηκαν στη μάχη. Εκεί πρέπει να τραυματίστηκε και ο Νίκος Μωυσέως, ο οποίος έκτοτε αγνοείτο μέχρι το 2010 που εντοπίστηκαν τα οστά του.

Ο αδελφός του Νίκου εκθειάζει τον λοχαγό Νίκο Κατούντα αλλά καυτηριάζει τη στάση του τότε διοικητή καταδρομών Κωνσταντίνου Κομπόκη, ο οποίος, όπως αναφέρει, «οδήγησε τους καταδρομείς στη φωτιά και ο ίδιος επιβιβάστηκε σε ένα Λαντ Ρόβερ και εξαφανίστηκε».

Ο αδελφός του Νίκου, θυμάται πως όταν αυτός πήρε το μπερέ του καταδρομέα, το κρατούσε με περηφάνια και το φιλούσε επειδή αξιώθηκε να το πάρει. Ο Νίκος γεννήθηκε το 1956 και επειδή ασχολήθηκε από μικρός με τα πρόβατα και τη ζωή στην ύπαιθρο, θεωρείτο σκληραγωγημένος.

Μας είπαν ότι είδαν τον Νίκο να τραυματίζεται, να γονατίζει και στη συνέχεια να σέρνεται κοντά σε θάμνους, προσθέτει ο αδελφός του, ο οποίος αναφέρει επίσης πως όταν μετέβη στη ΔΕΑ για αναγνώριση του, υπήρχε τραύμα στο ριζομέρι και συγκεκριμένα μία τρύπα. Βλέπω το μέτωπο του, βλέπω τα λίγα μαλλιά που του λείπουν, βλέπω τα φρύδια του και χωρίς να είμαι σίγουρος πέραν πάσης αμφιβολίας, απλώς διερωτώμαι αν πληγώθηκε και άλλος καταδρομέας στο ίδιο σημείο, λέει. Σημειώνει επίσης, πως στο στρατιωτικό πουκάμισο που φαίνεται στη φωτογραφία, υπάρχει το διακριτικό των καταδρομέων.

Θέλουμε να μάθουμε τι απέγινε μετά τον τραυματισμό και τη σύλληψη του και αν υπέφερε προτού εκτελεστεί, αναφέρει στον «Φ» η ανιψιά του (αδελφότεκνη) Άντρη.

Στον πόλεμο χωρίς καν κράνη

Ο Σάββας Μέντζης, ανθυπολοχαγός και διμοιρίτης του Νίκου, θυμάται ότι ήταν μαζί στις επιχειρήσεις του Αγίου Ιλαρίωνα και του Αγίου Γεωργίου Κερύνειας. Θυμάται ότι καταδρομείς με «AT» κτύπησαν τρία τουρκικά άρματα, οπόταν άρχισε προέλαση από 100 άρματα, αντί δύο που τους είχε πει ο διοικητής καταδρομών. Τόση ήταν η προδοσία, ώστε Λαντ Ρόβερ της Ε.Φ. με ΠΑΟ είτε δεν επανδρώνονταν είτε τα ΠΑΟ δεν είχαν κλείστρο, είπε. Ανέφερε επίσης, πως τους αμυνόμενους σφυροκοπούσε η αεροπορία και τα άρματα, οπόταν δόθηκε οδηγία για αυτοδιάλυση. Μαζί τους και ο λοχαγός Νίκος Κατούντας, ο οποίος επίσης έλαβε μέρος στη μάχη της Χαράδρας και έκτοτε αγνοείτο.

Και μια λεπτομέρεια. Οι άνδρες της 33ης Μοίρας Καταδρομών πήγαν στον πόλεμο χωρίς κράνη. Όπως εξηγεί ο Σάββας Μέντζης, η Μοίρα βρισκόταν στο αεροδρόμιο Λευκωσίας. Στις 20 Ιουλίου αναχώρησαν για το Πέλλα Πάις όπου δέχτηκαν επίθεση από την αεροπορία. Μετακινήθηκαν μεταξύ Πέλλα Πάις – Αγύρτας και από εκεί στον Άγιο Γεώργιο Κερύνειας.

Πιστεύαμε ότι κάτι θα κάναμε για την πατρίδα μας αλλά δεν ξέραμε το μέγεθος της προδοσίας, λέει. Παρόλα αυτά, η μάχη που δώσαμε, έδωσε την ευκαιρία στους Κερυνειώτες να την εγκαταλείψουν, κάτι το οποίο συνέτεινε στη μείωση των απωλειών ανάμεσα στον πληθυσμό και αυτό είναι το παρήγορο για μας, συμπληρώνει.

ΠΗΓΗ: philenews.com