Φρίξος Δαλίτης   

Σκηνικό πολέμου ή μια παρτίδα σκάκι για γερά νεύρα και δυνατούς παίχτες; Λίγο απ’ όλα. Η κατάσταση πλέον στην Ανατολική Μεσόγειο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ακροβατεί μεταξύ μιας απλής έντασης και ενός πολεμικού σκηνικού, με τις ισορροπίες ενίοτε να είναι τόσο λεπτές που δεν μπορείς να ξεχωρίσεις εάν απλά βρίσκεται στη μεταβατική φάση μεταξύ των δύο καταστάσεων. Με το πέρασμα του χρόνου βέβαια, η εικόνα αρχίζει να ξεδιαλύνει και οι προθέσεις να αποκρυπτογραφούνται.

Η συνέχεια ωστόσο και η κατάληξη της ιστορίας παραμένουν ένα ισχυρό ερωτηματικό που ενδεχομένως κανένας δεν θα επιχειρούσε στην παρούσα φάση και με τα σημερινά δεδομένα να δώσει απάντηση λόγω του εξαιρετικού ρίσκου που περιλαμβάνει μία τέτοια εκτίμηση. Διότι, παρόλο που τα πράγματα οδηγούνται προς μία κατεύθυνση, η κατάσταση παραμένει ρευστή και τα πάντα μπορούν να ανατραπούν ανά πάσα στιγμή. Ιδιαίτερα, μάλιστα, όταν στην ίδια περιοχή έχει μαζευτεί μεγάλος αριθμός πλοίων του πολεμικού ναυτικού και των δύο χωρών.

Αυτά τα οποία μπορούμε να πούμε μέχρι στιγμής είναι τα εξής:

> Πρώτον: Η πιθανότητα ενός θερμού επεισοδίου σε αυτή τη φάση, αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί λόγω όλων των προηγούμενων που έχουμε αναφέρει, εντούτοις θεωρείται πλέον απομακρυσμένη. Εάν η Ελλάδα είχε σκοπό να παρεμποδίσει στρατιωτικά το τουρκικό ερευνητικό σκάφος, αυτό θα γινόταν τη Δευτέρα το απόγευμα προς βράδυ. Δεν το έπραξε και ο λόγος δεν είναι τόσο απλός όσο θέλουν να τον παρουσιάσουν κάποιοι. Θα πρέπει όμως εδώ να δούμε και τα δεδομένα από την αντίθετη πλευρά. Διότι ούτε τα τουρκικά πλοία προχώρησαν σε σημείο που δεν θα άφηναν άλλη επιλογή στην Ελλάδα.

> Δεύτερον: Η ένταση εξακολουθεί να υφίσταται καθώς η κρίση στην περιοχή παραμένει, με το Oruc Reis, συνοδευόμενο από τα τουρκικά πολεμικά σκάφη, να παραμένει σε ελληνικά ύδατα και να επιχειρεί να πραγματοποιήσει έρευνες, υπό τη στενή παρακολούθηση του ελληνικού πολεμικού ναυτικού. Άρα το ζητούμενο είναι το πώς θα αποκλιμακωθεί η ένταση από την περιοχή. Είναι εφικτό να γίνει αυτό ούτως ώστε να εξαλειφθεί και το παραμικρό ενδεχόμενο ενός επεισοδίου και των κινδύνων που αυτό θα εγκυμονούσε; 

Η απάντηση δεν είναι απλή, διότι ταυτόχρονα προκαλείται και ένα άλλο μέγα ερώτημα για το πώς θα γίνει και με ποιους όρους. Ως εκ τούτου, αυτό είναι και το μεγάλο στοίχημα που έχει να διαχειριστεί η ελληνική Κυβέρνηση τις επόμενες μέρες και ώρες. Οι εξελίξεις είναι ραγδαίες σε διπλωματικό επίπεδο και σε αυτό το κομμάτι θα παιχθεί πλέον το παιχνίδι. Σε αυτό λοιπόν το γήπεδο είναι που η Ελλάδα, σε συνεργασία και με την Κύπρο ως άμεσα ενδιαφερόμενο μέρος από τα τεκταινόμενα στην Ανατολική Μεσόγειο, θα πρέπει να παίξει «δυνατά». Ήδη έχει προγραμματιστεί τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ κατά την οποία θα συζητηθεί και η όλη κατάσταση όπως εξελίσσεται. Αύριο επίσης θα είναι και η συνάντηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάικ Πομπέο. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο και για διπλωματικές πρωτοβουλίες που βρίσκονται σε εξέλιξη από διάφορες χώρες με σκοπό την αποκλιμάκωση.

Οι εξελίξεις αναμένεται να είναι ραγδαίες τις επόμενες ώρες και σίγουρα θα προκύψει κάποιο αποτέλεσμα. Ζητούμενο είναι αυτό το αποτέλεσμα να κατοχυρώνει την Ελλάδα, αλλά και την Κυπριακή Δημοκρατία έναντι των τουρκικών πειρατικών ενεργειών στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι για αυτόν ακριβώς τον λόγο που απαιτείται η Ελλάδα και η Κύπρος να λειτουργήσουν μαζί επιδιώκοντας το αποτέλεσμα των διπλωματικών ενεργειών να αφορά ολόκληρη την περιοχή. Εάν λοιπόν η κατάληξη της όλης ιστορίας είναι η μεσολάβηση ή ο διάλογος, θα πρέπει η Τουρκία πρωτίστως να αναγνωρίσει τα κυριαρχικά δικαιώματα και της Ελλάδας αλλά και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και για αυτό είναι που απαιτείται συντονισμός των δυο χωρών, αλλά και αμοιβαία υποστήριξη και κοινή γραμμή μέχρι τέλους…

[email protected]