1 Ιουλίου 1826.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΑΒΑΡΗΣ
ΟΠΛΑΡΧΗΓΟΣ ΤΩΝ ΜΕΣΟΓΕΙΤΩΝ.
Μάχη και νίκη στο Λιοπεσι.

Οι Μεσογείτες αποτελούσαν ξεχωριστό σώμα υπό την ηγεσία του, έλαβαν μέρος σε πολλά πολεμικά γεγονότα εντός και εκτός Αττικής και συνεισέφεραν, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στις πηγές, “εις πράγμα και μετρητά”.
Σημειώνονται ιδιαίτερα οι μάχες κατά τη διάρκεια της πολιορκίας της Ακρόπολης κατά του Ομέρ Βρυώνη και κατά του Κιουταχή, μεταγενέστερα. Ακόμη, οι εκστρατείες στον Μαραθώνα, στη Βοιωτία, στην Κάρυστο της Εύβοιας και σε πιο μακρυνές περιοχές.

Όσο ο καπετάνιος επιχειρούσε στην Αττική είχε συγκροτήσει μια μικρή εξοπλισμένη ομάδα σε κάθε Μεσογείτικο χωριό από έμπειρους μεσήλικες και ντόπιους αγωνιστές.

Για το Λιόπεσι συγκεκριμένα η ομάδα έπρεπε:

1) Να τοποθετεί σκοπιές σε περίοπτες θέσεις (λόφοι Κατσουλιέρθι-Καμάρθι-Πυγάρθι) ούτως ώστε όταν έβλεπαν έφιππους Τούρκους να έρχονται από τα βόρεια συνήθως κατά το χωριό, να ειδοποιούν τον κόσμο με φωνές με συνθηματικές φωτιές, με πυροβολισμούς ή καμπανοκρουσίες να φύγει προς τα προκαθορισμένα ασφαλή μέρη τα οποία είχε ορίσει ο καπετάνιος.

2) Να στήνει ενέδρες σε κατάλληλα δύσβατα και υποχρεωτικά για την διέλευση του εχθρού σημεία, έτσι ώστε μετά τον αιφνιδιασμό, την ανταλλαγή πυρών και τον φόνο έφιππων εχθρών, οι άμαχοι να φεύγουν αμέσως και επωφελούμενοι από την σύγχυση και ανασύνταξη του επιδρομέα να χάνονται πίσω από δυσκολοδιάβατους λόφους.

3) Άλλοτε πάλι ανάλογα με τις περιστάσεις να επιβραδύνει την πορεία των Τούρκων στο χωριό, έτσι ώστε να δίνουν το χρόνο στον άμαχο πληθυσμό να εγκαταλείψει τα σπίτια του και να καταφύγει στον Υμηττό, στις σπηλιές του οποίου κρύβονταν πάντοτε με την επαγρύπνηση και προστασία οπλισμένων ανδρών.

4) Να υπάρχει ομάδα από ελεύθερους σκοπευτές μέσα στο ερημωμένο χωριό ή άλλου για να χτυπά τον εισβολέα. Οι ψύχραιμοι εκείνοι σκοπευτές, θα υποχωρούσαν και θα έφευγαν αφού θα είχαν επιτελέσει τον αντικειμενικό τους σκοπό, να προκαλέσουν δηλαδή σύγχυση στον εχθρό, να επιβραδύνουν την καταδίωξη των αμάχων, να αποτρέψουν την έρευνα των σπιτιών, την λεηλασία και την σφαγή όσων ανήμπορων θα παρέμεναν στο χωριό.

5) Να παρακολουθούν τις κινήσεις του εχθρού όταν αυτός ήταν πολυάριθμος και απειλητικός για τον καταφεύγοντα σε σπηλιές πληθυσμό και ιδιαιτέρως να παρενοχλούν τον εχθρό κατά την επιστροφή του (αποχώρηση) κυρίως όταν η επιδομή του ήταν καρποφόρα σε γυναικόπαιδα, γιδοπρόβατα κτλπ. Έτσι θα υπήρχε χρόνος να φθάσουν επικουρικές δυνάμεις που μαχόμενες με επιτυχία, θα απελευθέρωναν ανθρώπους, ζώα και αποθηκευμένα αγαθά.

Οι Τούρκοι αποπειρώνται την 1η Ιουλίου 1826 να εισβάλλουν στα Μεσόγεια, όμως “ευρόντες αντίστασιν κατά το Λιόπεσι ωπισθοδρόμησαν…”

Ο Γιάννης Ντάβαρης προνοούσε για καθετί που είχε σχέση με τον επαναστατικό αγώνα στην περιοχή. Όταν δεν ήταν απασχολημένος, διάλεγε το μέρος και έδινε μάχες με τον επιστρέφοντα στη βάση του εχθρό.
Αν πάλι ήταν κλεισμένος στο κάστρο της Αθήνας (είχε μείνει κλεισμένος εκεί για 11 ολόκληρους μήνες το 1822 κατά την πολιορκία των Ακρόπολης των Αθηνών) ή βρισκόταν μακριά και δεν μπορούσε να έρθει έγκαιρα σε βοήθεια, είχε εγκαταστήσει ένα είδος σταθμού στο Γέρακα.
Εκεί συγκέντρωνε τους επίλεκτους οπλισμένους άνδρες του, οι οποίοι χτυπούσαν τον εχθρό κατά την επιστροφή του μετά από λεηλασία στα Μεσόγεια.

Ανέστης Βλάχος

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ 1821.