Του CHARLES WALD

Οι Αμερικανοτουρκικές σχέσεις φαίνεται να βαίνουν προς μία θετική πορεία, καθώς η Τουρκία έσπευσε να ζητήσει βοήθεια από το ΝΑΤΟ και την Ουάσινγκτον με σκοπό να αντιμετωπίσει τις Συριακές και τις Ρωσικές Δυνάμεις στην Idlib.

Οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Ουάσινγκτον και Άγκυρας έφτασαν στο ύστατο σημείο τον περασμένο χρόνο, όταν η Άγκυρα ξεκίνησε την στρατιωτική εισβολή στην βόρεια Συρία, την οποία ο Υπουργός Άμυνας Mark Esper χαρακτήρισε αργότερα ως υπονόμευση των Αμερικανικών κερδών έναντι του Ισλαμικού Κράτους και σαφέστατη απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια της Μέσης Ανατολής.

Έπειτα, δεκάδες Τούρκοι έχασαν την ζωή τους έπειτα από επιθέσεις Ρωσικών βομβαρδιστικών και του Συριακού πυροβολικού. Όπως ήταν αναμενόμενο, η Ρωσία αρνήθηκε την εμπλοκή της και ο Υπουργός Άμυνας της Τουρκίας εξέφρασε απογοήτευση για το γεγονός ότι η επίθεση έλαβε χώρα εφόσον ”οι τοποθεσίες των τουρκικών στρατευμάτων είχαν συντονιστεί με Ρώσους αξιωματούχους στην περιοχή”.

Το Idlib έχει τεράστια στρατηγική αξία για την Ρωσία και για τον Σύρο πρόεδρο Μπασάρ Αλ Άσαντ. Τα τελευταία εννέα χρόνια, η πόλη ήταν ασφαλές καταφύγιο για τους πρόσφυγες που εκτοπίστηκαν από την υπόλοιπη Συρία και τώρα αποτελεί το τελευταίο καταφύγιο για τους αντικυβερνητικούς. Ήδη, πάνω από 4,1 εκατομμύρια Σύριοι έχουν διασχίσει τα σύνορα Τουρκίας-Συρίας. Σε περίπτωση πτώσης της Idlib η Άγκυρα θα αναγκαστεί να φιλοξενήσει 1,3 εκατομμύρια πρόσφυγες.

Ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία David Satterfield ανέφερε πως ο ερχομός ενός εκατομμυρίων προσφύγων στην Τουρκία αποτελεί ”αυτοπροσδιοριζόμενη υπαρξιακή απειλή”. Αυτός ήταν και ο στόχος της Συρίας και της Ρωσίας σε ενδεχόμενο επίθεσης ενάντια στην Idlib, να εκτοπίσουν την Τουρκία εκτός πολέμου και να διατηρήσουν την Συριακή επικράτεια υπό τον Assad. Ο Πρόεδρος Πούτιν ελπίζει πως μέσω της Idlib θα καταφέρει να παγιώσει τον ρόλο του στην Μέση Ανατολή και να σταματήσει να χρηματοδοτεί μακρόχρονες εκστρατείες ενάντια στην τρομοκρατία.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg, καταδίκασε τις ”αδιάκριτες αεροπορικές επιθέσεις του συριακού καθεστώτος και της Ρωσίας” και εξέφρασε την ”πλήρη αλληλεγγύη του στην Τουρκία”. ”Με την δοκιμασία της Τουρκίας, η κατάσταση δεν πληροί τις προϋποθέσεις του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, άρα δεν δικαιολογείται νατοϊκή στρατιωτική επέμβαση”.

Ένας από τους παράγοντες πίσω από αυτή την σχετική ψυχρή απάντηση πρέπει να είναι το γεγονός πως η Τουρκία τα τελευταία χρόνια δημιουργεί ρήγματα στην ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ καθώς διατηρεί έντονες σχέσεις με την Ρωσία. Το γεγονός αυτό περιλαμβάνει τόσο την άρνηση της Τουρκίας σε ενδεχόμενο στήριξης της Νατοϊκής παρουσίας στην Πολωνία και την Βαλτική, όσο και  μία αυθαίρετη προσπάθεια να συγκεντρώσει δυνάμεις για να αντιμετωπίσει την Κουρδική απειλή στην Συρία.  Έχει απειλήσει πολλές φορές στο παρελθόν το ΝΑΤΟ με ενδεχόμενο κλεισίματος νατοϊκών εγκαταστάσεων στην Τουρκία. 

Ωστόσο, η Άγκυρα άρχισε να τραγουδά μία διαφορετική μελωδία αυτό το έτος, καθώς η χώρα γιόρταζε  τα 68 χρόνια από την είσοδό της στο ΝΑΤΟ. Υπάρχει έντονος λόγος στην τουρκική κοινωνία, καθώς ο κόσμος πιστεύει πως η Τουρκία έχει δώσει πολύ περισσότερα πράγματα στο ΝΑΤΟ από ότι έχει πάρει. Παρ’αυτά το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας ανακοίνωσε πως η συμμετοχή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ ήταν ”μεταξύ των κορυφαίων συμμετεχόντων στην συμμαχία του ΝΑΤΟ”.

Η Τουρκία προσπαθεί να πείσει τις ΗΠΑ να στηρίξουν τις προσπάθειές της πιο άμεσα. Η Τουρκία έχει ζητήσει την δημιουργία ζώνης απαγορεύσεως πτήσης πάνω από την Συρία και επιθυμεί από την Ουάσινγκτον να αναπτύξει πρόσθετα συστήματα Patriot στα σύνορα με την Συρία. 

Αν και αμφότερες οι ιδέες έχουν λάβει στήριξη από τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ James Jefri,στελέχη του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ έχουν αποκλείσει τυχόν κινήσεις ”αμερικανικών μονάδων για να βοηθήσουν την Τουρκία”. Ο πρόεδρος των Κοινών Αρχηγών, Στρατηγός Μαρκ Μίλλεϊ, εξέφρασε παρόμοιο συναίσθημα όταν κατέθεσε πως δεν γνώριζε ”οποιαδήποτε πρόθεση για επανάληψη του εμφυλίου πολέμου στην Συρία, ή για επιστροφή στρατευμάτων στα σύνορα Τουρκίας Ρωσίας”.

Σε αυτό το πλαίσιο, το αίτημα της Τουρκίας για περισσότερους πυραύλους patriot θα μπορούσε να αποτελέσει ευκαιρία για την βελτίωση των σχέσεων Τουρκίας-ΗΠΑ, ενώ παράλληλα θα αποτελέσουν εμπόδιο για τις σχέσεις Τουρκίας-Ρωσίας.

Οι ΗΠΑ θα πρέπει να επιμείνουν στην λήψη πρόσθετων δεσμεύσεων από την Τουρκία, οι οποίες θα βοηθήσουν να διασφαλιστεί η συμπαγής σύσταση του ΝΑΤΟ, αλλά και η επιστροφή των πυραύλων S-400 από την Τουρκία στην Ρωσία. Η Ουάσινγκτον θα πρέπει να τονίσει στην Άγκυρα πως η εχθρική εξωτερική της πολιτική έναντι των νατοϊκών συμμάχων στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να σταματήσει, διότι σε αντίθετη κατάσταση οι ΗΠΑ θα μεταφέρουν τις στρατιωτικές τους βάσεις μακριά από τα τουρκικά εδάφη.

Αυτός ο συνδυασμός διαφορετικών τύπων μόχλευσης θα είναι απαραίτητος για να γίνουν πραγματικότητα τα αισιόδοξα σχόλια της πρέσβεως των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ, Kay Bailey Hutchinson, η οποία δήλωσε πως ελπίζει ”ο Πρόεδρος της Τουρκίας θα δει ότι δεν ήμαστε μόνο σύμμαχοι του παρελθόντος αλλά και του μέλλοντος”.

Μετάφραση Χωριανόπουλου Άγγελου

πηγή: www.anixneuseis.gr