Το έλλειμμα σε εργάτες γης, που επιτείνεται από τα μέτρα για τον κορονοϊό, προκαλεί τριγμούς στην παραγωγική αλυσίδα. Παραγωγοί, εκπρόσωποι φορέων και επιχειρηματίες μιλούν για την κατάσταση της εγχώριας αγροτικής παραγωγής και για τα κεφάλαια και τις κινήσεις που απαιτούνται για να ξεπεραστεί ο σκόπελος.

Κείμενο: Αλεξάνδρα Γκίτση

Την Πέμπτη 9 Απριλίου, στο διεθνές αεροδρόμιο Κλουζ-Ναπόκα της Ρουμανίας, 2.000 Ρουμάνοι εργάτες επιβιβάστηκαν σε αεροπλάνα με προορισμό τη Γερμανία. Παρά τον κίνδυνο που διέτρεχαν να προσβληθούν από τον κορονοϊό, οι Ρουμάνοι συνέρρευσαν στο αεροδρόμιο μη τηρώντας τους κανόνες προστασίας, όπως μετέδωσε η Mediafax, προκειμένου να εξασφαλίσουν εργασία, δεδομένου ότι οι περισσότερες οικονομικές δραστηριότητες στη Ρουμανία έχουν ανασταλεί λόγω των περιορισμών της νόσου Covid-19.

Η Γερμανία επιδιώκει να προσελκύσει 80.000 εργάτες γης για τους μήνες Απρίλιο-Μάιο και επιπλέον 10.000 άτομα, συμπεριλαμβανομένων των ανέργων, των σπουδαστών, των αιτούντων άσυλο και των ατόμων που προσωρινά απολύθηκαν από άλλες θέσεις εργασίας, για να βοηθήσουν στη συγκομιδή των σπαραγγιών της.

Την ίδια στιγμή το Ηνωμένο Βασίλειο ζητά «στρατό ξηράς» για να καλύψει το δικό του έλλειμμα των 80.000 εργατών γης. Έχει προηγηθεί έκκληση του Βρετανού πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον προς τους Βρετανούς, να βάλουν πλάτη στη συγκομιδή φρούτων και λαχανικών.

Η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Ισπανία δεν είναι τα μοναδικά ευρωπαϊκά κράτη που αναζητούν αυτήν την περίοδο εναγωνίως εργάτες γης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υπολογίσει τους διασυνοριακούς εργαζόμενους σε 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους. Απλά την περίοδο αυτή, λόγω των περιορισμών που έχουν επιβληθεί για τον έλεγχο της εξάπλωσης της πανδημίας, η μετακίνηση από το ένα κράτος στο άλλο δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση. Πρόβλημα που βιώνουν στο «πετσί» τους και οι Έλληνες παραγωγοί και το οποίο γνωρίζει το Μαξίμου και το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, που αναζητούν λύση για να μην σπάσει η αλυσίδα της εγχώριας αγροτικής παραγωγής, που θα προκαλέσει ντόμινο αρνητικών γεγονότων.

Kανείς δεν γνωρίζει επακριβώς ποιες είναι οι ετήσιες ανάγκες στην Ελλάδα, ούτε και πόσοι είναι οι «εισαγόμενοι» εργάτες γης, αφού σύμφωνα με μαρτυρίες παραγωγών, ένα μέρος των αναγκών καλύπτεται με μαύρη εργασία, ως εκ τούτου δεν μπορεί να μετρηθεί με ακρίβεια. Σύμφωνα πάντως με τα τελευταία επίσημα διαθέσιμα στοιχεία από την Ελληνική Στατιστική (για το 2016), κάθε χρόνο απασχολούνται στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις εντός της ελληνικής επικράτειας συνολικά περισσότεροι από 900.000 εργάτες γης – ντόπιοι και αλλοδαποί.

Από αυτούς, οι 891.000 ή το 30,9% του συνόλου είναι εποχικοί και οι 33.826 μόνιμοι. Ο μεγαλύτερος όγκος κατευθύνεται στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις της Κεντρικής Μακεδονίας, της Δυτικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου και της Κρήτης. Αυτές είναι οι περιφέρειες της χώρας οι οποίες «ταΐζουν» την εγχώρια αγορά, τους καταναλωτές και τη βιομηχανία, με προϊόντα όπως π.χ. πορτοκάλια, ελιές, τομάτες, ροδάκινα, καπνά κ.ά. και καλύπτουν μέρος της διεθνούς ζήτησης.

Πρόκειται για εργάτες που δουλεύουν κάθε χρόνο στις γεωργικές και κτηνοτροφικές εγχώριες εκμεταλλεύσεις και έχουν και την απαιτούμενη εμπειρία. Σημαντικός αριθμός αυτών των χεριών «εισάγεται». Και για να σας προλάβω: τα εγχώρια εργατικά χέρια δεν επαρκούν ή, όπως λένε κάποιοι, το μεροκάματο που δίνεται για τις αγροτικές εργασίες, περί τα 30 ευρώ την ημέρα, δεν είναι δελεαστικό για τους Έλληνες.

Λόγω έλλειψης εγχώριων εργατών γης αναζητείται λοιπόν η στήριξη της αγροτικής παραγωγής μέσω της «εισαγωγής» εργατών από την Αλβανία, τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, κ.ά. Μια πρακτική η οποία λειτουργούσε, κουτσά στραβά, μέχρι και πριν από δύο χρόνια. Πέρυσι όμως, πολλοί εξ αυτών επέλεξαν να μεταβούν στη Γαλλία, στην Ισπανία και στη Γερμανία, όπου το μεροκάματο ήταν καλύτερο. Αποτέλεσμα ήταν η ισορροπία να διαταραχθεί  και μέρος της περσινής αγροτικής παραγωγής να μην συγκομισθεί. Σήμερα το έλλειμμα αυτό, λόγω της πανδημίας και των προβλημάτων στη μετακίνηση από το ένα κράτος στο άλλο, που είναι από δύσκολη έως αδύνατη, γίνεται ακόμη πιο έντονο.

Οι εργάτες γης από την Αλβανία, έμπειροι στις καλλιεργητικές φροντίδες, που αποτελούσαν βασική δεξαμενή για την εγχώρια παραγωγή, απαγορεύεται να διέλθουν στην ελληνική επικράτεια.

Οι εργάτες γης από την Βουλγαρία, και από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ, για να απασχοληθούν στις εγχώριες γεωργικές εκμεταλλεύσεις θα πρέπει να μπουν σε καραντίνα 14 ημερών ερχόμενοι στη χώρα και να περάσουν με επιτυχία το τεστ του κορονοϊού. Αυτό στην πράξη σημαίνει αύξηση του ημερήσιου κόστους τουλάχιστον κατά 20-30 ευρώ, μόνο για τη διαμονή των εργατών που θα μείνουν σε καραντίνα, όπως αναφέρει στο inside story ο Χρήστος Γιαννακάκης, πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φρούτων-Πυρηνοκάρπων και Αχλαδιών. Ο ίδιος σημειώνει ότι το κόστος αυτό είναι πολύ σημαντικό για να το «σηκώσουν» οι παραγωγοί –για τις 14 ημέρες καραντίνας, η διαμονή, αν δεχθούμε ότι θα έρθουν ταυτόχρονα όλοι οι εργάτες γης που θα απασχοληθούν στα πυρηνόκαρπα φρούτα, μπορεί να φθάσει τα 1,96 εκατ. ευρώ– ενώ διερωτάται κατά πόσον αυτοί οι εργάτες θα δεχθούν να παραμείνουν στην καραντίνα για δύο εβδομάδες χωρίς να πληρωθούν.

Για να αντιληφθούμε το μέγεθος του προβλήματος, αρκεί να αναφέρουμε ότι μόνο στα καπνά, απασχολούνται για διάστημα 3-4 μηνών περί τους 3.000 εργάτες γης, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων προέρχεται από την Αλβανία κι έρχεται τον Ιούνιο, όπως λέει στο inside story ο Αλέξανδρος Κοντός, πρόεδρος του ΣΑΣΟΕΕ (Σύνδεσμος Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων & Επιχειρήσεων Ελλάδος). Σύμφωνα με τον Άγη Πιστιόλα, διευθυντή εξαγωγών & marketing της εταιρείας τροφίμων Agrino, το πρόβλημα είναι τεράστιο και εντοπίζεται κυρίως στις καλλιέργειες που χρειάζονται χέρια: τα όσπρια και τα φρούτα.

Τέτοιες είναι οι καλλιέργειες των πυρηνόκαρπων φρούτων, δηλαδή ροδάκινων, βερίκοκων, κερασιών κ.ά., που εκτείνονται στην Κεντρική Μακεδονία. Οι ανάγκες για εργατικά χέρια σε αυτές τις καλλιέργειες ξεκινούν από τα τέλη Απριλίου, λίγο μετά το Πάσχα δηλαδή, οπότε και αρχίζει το αραίωμα των ροδάκινων που διαρκεί 40 ημέρες. Από τις 5 Μαΐου ξεκινάει η συγκομιδή στα πρώιμα κεράσια. Ακολουθούν τα πρώιμα βερίκοκα, μετά τις 20 Μαΐου η συγκομιδή στα πρώιμα ροδάκινα και ο κύκλος κλείνει τέλος Αυγούστου.

Στις συγκεκριμένες καλλιέργειες, όπως λέει στο inside story ο Χρήστος Γιαννακάκης, απασχολούνται 7.000 «εισαγόμενοι» εργάτες γης. Το 95% εξ αυτών είναι αλβανικής καταγωγής, οι οποίοι παραδοσιακά ξεκινούν να έρχονται στη χώρα μετά το Πάσχα και παραμένουν μέχρι το τέλος της παραγωγής και της συγκομιδής. Η αδυναμία των εργατών γης από την Αλβανία να εισέλθουν στην Ελλάδα αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο πρόβλημα των καλλιεργητών πυρηνόκαρπων φρούτων της Κεντρικής Μακεδονίας. «Εάν παραμείνουν κλειστά τα σύνορα και τον Μάιο, η κατάσταση θα είναι ιδιαίτερα δυσχερής για τους παραγωγούς και τις βιομηχανίες» συμπληρώνει ο ίδιος.

Το ίδιο πρόβλημα εντοπίζει και ο Γιώργος Πολυχρονάκης, ειδικός σύμβουλος-εκπρόσωπος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Εξαγωγής, Διακίνησης Φρούτων Λαχανικών και Χυμών INCOFRUIT-HELLAS. Όπως λέει, «εάν δεν εξασφαλισθούν τα απαιτούμενα εργατικά χέρια για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις, τότε θα υπάρξει σοβαρό πρόβλημα στη σπορά, τη συγκομιδή και την τυποποίηση». Σύμφωνα με τον Δημήτρη Βολουδάκη, διδάκτορα Γεωπονίας και υπεύθυνο Εκπαίδευσης του Προγράμματος Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά, «λόγω Covid-19, η αλυσίδα του τροφίμου, αυτό που λέμε από το χωράφι στο πιάτο, στο επόμενο διάστημα θα αντιμετωπίσει πολλές προκλήσεις».

Το πρόβλημα με τους εργάτες γης είναι γνωστό στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης ήδη από το περασμένο φθινόπωρο. Τότε, τον Οκτώβριο του 2019, ο Αλέξανδρος Κοντός, ως πρόεδρος του ΣΑΣΟΕΕ (Σύνδεσμος Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων & Επιχειρήσεων Ελλάδος), είχε στείλει επιστολή στον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, με την οποία του ζητούσε λίγο έως πολύ να μπει τάξη, κατά τα πρότυπα που ακολουθούν άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αυτό που είχε προταθεί ήταν:

• Oι συνεταιρισμοί, οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και οι μεγάλοι αγρότες, αφού καταγράψουν τις ανάγκες τους σε εργάτες γης, αλλά και προσδιορίσουν τον χρόνο απασχόλησης αυτών, να απευθύνονται εγγράφως στο αρμόδιο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
• Από την πλευρά του, το εν λόγω υπουργείο, αφού συγκεντρώσει τα σχετικά στοιχεία, να τα διαβιβάζει στο υπουργείο Εργασίας, το οποίο με τη σειρά του θα επικοινωνεί με τα αντίστοιχα υπουργεία Εργασίας χωρών που διαθέτουν άνεργους εργάτες γης (Πολωνία, Ρουμανία, Βουλγαρία, Αλβανία, Πακιστάν και άλλες χώρες).
• Με τον τρόπο αυτό να δρομολογείται με νόμιμο τρόπο η ανεύρεση εργατών, οι οποίοι θα προσλαμβάνονται ακολουθώντας την εργατική νομοθεσία της χώρας υποδοχής.

Βέβαια από τον Οκτώβριο μέχρι σήμερα έχουν μεσολαβήσει πέντε και πλέον μήνες και μία πανδημία. Κι αυτό το οποίο επιδιώκει αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο είναι να βρεθεί μια φόρμουλα για να ξεπεραστεί το πρόβλημα για τον επόμενο μήνα, κυρίως επειδή έχουν κλείσει τα σύνορα με την Αλβανία. «Δουλεύουμε για να βρούμε ένα σχήμα, ώστε από τη μια πλευρά να έρχονται, αλλά από την άλλη να μην υπονομευτούν τα υγειονομικά μέτρα», έχει δηλώσει ο αρμόδιος υπουργός Μάκης Βορίδης.

Πώς θα γίνει αυτό; «Οι ξένοι εργάτες θα έρχονται με μετάκληση, δηλαδή θα είναι πιο ελεγχόμενη η διαδικασία, που θα την κάνουμε κατά το δυνατόν ευέλικτη, θα μπαίνουν σε καραντίνα για ένα διάστημα, θα υποβάλλονται σε μοριακό τεστ και μετά θα βγαίνουν στα χωράφια. Οι παραγωγοί το δέχονται, θα δούμε σε ποιο χρόνο θα συμφωνήσει η Επιτροπή των λοιμωξιολόγων αλλά χρειάζεται και συμφωνία με την Αλβανία για αποτελεσματικούς ελέγχους στα σύνορα», αναφέρει ο ίδιος.

Εντωμεταξύ με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚΦΕΚ Α’/84/2020 το πρωί της Μεγάλης Δευτέρας παρατάθηκε για διάστημα έξι μηνών από την ημερομηνία λήξης τους, η ισχύς των αδειών εργασίας που έχουν εκδοθεί σε πολίτες τρίτης χώρας. Το μέτρο αφορά κυρίως εργάτες από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές, που βρίσκονται στη χώρα και απασχολούνται ήδη στα χωράφια, κυρίως στην Πελοπόννησο.

Είναι όμως η μετάκληση η μόνη λύση στο πρόβλημα; Όχι, λένε οι παραγωγοί με τους οποίους μίλησε το inside story. Η αντιπρόταση που έχει πέσει στο «τραπέζι» προκειμένου να ξεπεραστεί το πρόβλημα των κλειστών συνόρων Ελλάδας-Αλβανίας και της 14ήμερης καραντίνας όσων θα έρθουν π.χ. από τη Βουλγαρία, είναι να απασχοληθούν στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις πρόσφυγες που σήμερα ζουν σε δομές π.χ. της Βέροιας, της Αλεξάνδρειας, των Διαβατών και της Κάτω Μηλιάς Πιερίας.

Τη συγκεκριμένη πρόταση παρουσίασε σε σύσκεψη που έγινε στη Βέροια, με τη συμμετοχή των γενικών γραμματέων των υπουργείων Μεταναστευτικής Πολιτικής, Υποδοχής και Ασύλου, και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του διοικητή του ΟΑΕΔ, στελεχών της προεδρίας της κυβέρνησης, εκπροσώπων του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης, Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και της Διεπαγγελματικής, ο κ. Γιαννακάκης.

Αυτή όμως δεν είναι η μοναδική πρόταση που έχει κάνει ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Φρούτων-Πυρηνοκάρπων και Αχλαδιών. Όπως λέει στο inside story, μια ακόμη εναλλακτική θα ήταν να αξιοποιηθούν άνεργοι από το ταμείο ανεργίας ή όσοι λαμβάνουν κάποιο κοινωνικό επίδομα. Στις προτάσεις που έχει καταθέσει περιλαμβάνεται και αυτή της προσωρινής νομιμοποίησης όλων όσοι διαμένουν παράνομα στη χώρα και απασχολούνται ήδη στη συγκομιδή εσπεριδοειδών, όπως οι εργάτες πακιστανικής και αφγανικής καταγωγής. Μια ακόμη εναλλακτική είναι να αξιοποιηθούν στις αγροτικές ασχολίες μαθητές και φοιτητές από τις περιοχές όπου υπάρχει ζήτηση σε αγροτικά χέρια.

Ο κ. Πολυχρονάκης, τάσσεται υπέρ της λύσης που έχει προκρίνει το ισπανικό υπουργείο Γεωργίας. Σύμφωνα με αυτήν, άνεργοι που εργάζονταν προ της κρίσης σε τομείς όπως η εστίαση, το εμπόριο ή ο τουρισμός θα μπορούν να συμμετάσχουν στις γεωργικές εργασίες και παράλληλα με την αμοιβή τους από αυτή την εργασία να συνεχίζουν να λαμβάνουν και το επίδομα ανεργίας. Σχετική απόφαση εκδόθηκε στις 7 Απριλίου. Η κυβέρνηση της Ισπανίας φιλοδοξεί να καλύψει μέσω αυτού του μέτρου περί τις 75.000 με 85.000 θέσεις εργασίας στη συγκομιδή των εποχικών φρούτων και λαχανικών.

Στην Ελλάδα το Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου, ενόψει της περιόδου της ελαιοκομιδής, έχει απευθύνει ανοικτή πρόσκληση σε όσους επιθυμούν να εργαστούν στην διαδικασία συγκομιδής ελιάς, να προσέρχονται στο Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου ώστε να δηλώνουν την επιθυμία τους για εργασία. Ταυτόχρονα διάφοροι δήμοι της χώρας ξεκινούν την συγκέντρωση αιτήσεων από ενδιαφερομένους που θέλουν να εργαστούν στα χωράφια. Όπως ο Δήμος Βέροιας, ο οποίος σε συνεργασία με τον Αγροτικό Σύλλογο Γεωργών Βέροιας και τοπικές συνεταιριστικές οργανώσεις, δέχεται αιτήσεις ενδιαφερόμενων εποχικών εργατών και εργατών γης, που προτίθενται να εργαστούν είτε στα τοπικά διαλογητήρια ή στις καλλιεργητικές εργασίες στο χωράφι.

Ο προβληματισμός όμως είναι κατά πόσον αυτά τα εργατικά χέρια που προτείνονται είναι ικανά για δουλειές στα χωράφια, που είναι απαιτητικές και χρειάζονται εξειδίκευση. Ακόμη πιο έντονα προβληματίζονται αρκετοί με τους οποίους μίλησε το inside story, σχετικά με το πόσοι από τους Έλληνες που είναι ήδη άνεργοι, λαμβάνουν κάποιο επίδομα ή βρέθηκαν αυτή τη στιγμή επαγγελματικά «στον αέρα» λόγω του lock down –κυρίως εργαζόμενοι από τον τουριστικό κλάδο– μπορούν ή θα δεχθούν να εργαστούν στις αγροτικές καλλιέργειες.

Όπως λέει ο Γιώργος Κωνσταντόπουλος, πρόεδρος του Συνδέσμου Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος, «οι Έλληνες δεν θέλουν να εργαστούν στα χωράφια», και συμπληρώνει: «το ελληνικό κράτος επιδοτεί την ανεργία και όχι την εργασία».

«Ο κίνδυνος να χαθεί το επίδομα ανεργίας, αλληλεγγύης ή το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, λόγω της εργασίας τους στα χωράφια, η οποία θα τους φέρει έξτρα εισόδημα, είναι ορατός και κανείς δεν θα διακινδυνεύσει κάτι τέτοιο» αναφέρει παραγωγός. Πέρυσι που δόθηκε το δικαίωμα στους Έλληνες ανέργους να διακόψουν την ανεργία και να απασχοληθούν στα χωράφια και μετά να συνεχίσουν στο ταμείο ανεργίας, δεν υπήρξε ανταπόκριση, λέει ένας άλλος.

Η εξήγηση είναι ότι η απασχόληση στα χωράφια τους προσέθετε εισόδημα, δηλαδή έφευγαν από τα εισοδηματικά κριτήρια εκείνα που τους καθιστούσαν δικαιούχους των επιδομάτων. Για τον λόγο αυτό αρκετοί προτείνουν να αυξηθούν τα όρια για να γίνει δελεαστική η ενασχόληση των ανέργων με τη γη προκειμένου να καλυφθεί μέρος του κενού που δημιουργείται.

Η έλλειψη σε εργάτες γης σημαίνει με πολύ απλά, πρωτευουσιάνικα λόγια, πρόβλημα στη σπορά, τη φύτευση και τη συγκομιδή. Άρα, στην καλύτερη των περιπτώσεων, λιγότερη παραγωγή. Είναι αυτό πρόβλημα; Φυσικά. Λιγότερη παραγωγή σημαίνει αύξηση του μέσου κόστους, ελλείψεις και κύμα ανατιμήσεων στην αγορά σε βασικά είδη, και ασφυξία των παραγωγών η οποία μπορεί να οδηγήσει σε εγκατάλειψη καλλιεργειών.

Για τον Θέμη Ευθυμιάδη, διευθύνοντα σύμβουλο της Hellenic FarmingHellenic Farming που διακινεί τα προϊόντα του brand Lucia’s Farm, τα προβλήματα στην αγροτική παραγωγή θα τα βρούμε μπροστά μας και συγκεκριμένα περί τα μέσα Ιουλίου.

«Είμαστε σε αχαρτογράφητα νερά» σημειώνει. «Η αύξηση του μεταφορικού κόστους και οι καθυστερήσεις στη διακίνηση εμπορευμάτων, σε συνδυασμό με ενδεχόμενα προβλήματα στη ζήτηση εντός και εκτός Ελλάδος, αναμένεται ότι θα προκαλέσουν τριγμούς στον παραγωγικό ιστό», λέει.

Για τον κ. Ευθυμιάδη, όπως και για όλους τους παραγωγούς, επιχειρηματίες και εκπροσώπους παραγωγικών φορέων, αυτό που χρειάζεται είναι στοχευμένα άμεσα μέτρα για τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής.

Μέχρι στιγμής πάντως τα μέτρα που έχουν ανακοινωθεί χαρακτηρίζονται από εκπροσώπους του κλάδου υποτονικά, μη στοχευμένα και «τυφλά», τόσο για την κάλυψη του κενού που υπάρχει σε εργατικά χέρια όσο και για τη στήριξη των αγροτών. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει ανακοινώσει πακέτο 83.062.354 ευρώ και παροχή δανείων έως 25.000 ευρώΦΕΚ Α’/84/2020 στους επαγγελματίες αγρότες – όταν οι ανάγκες για τη στήριξη της αγροτικής παραγωγής υπολογίζονται από 600 εκατ. ευρώ έως 1 δισ. ευρώ, όπως υποστηρίζουν παράγοντες της αγοράς. Υπό την προϋπόθεση, όπως αναφέρουν οι ίδιοι, ότι τα χρήματα που θα δοθούν δεν θα «καούν» στο μοίρασμα, αλλά θα υπάρξει έλεγχος ποιος τα παίρνει, τι ανάγκες έχει και πώς και πού τα διαθέτει.

Η ουσία είναι ότι τα προβλήματα στην αγροτική παραγωγή διογκώθηκαν εν μέσω πανδημίας. Το ερώτημα είναι αν αυτή η υγειονομική και οικονομική κρίση μπορεί να σταθεί η αφορμή για την επανεκκίνηση της αγροτικής παραγωγής, που δεν έγινε κατά τη διάρκεια των 10 και πλέον ετών της οικονομικής κρίσης;

Για τον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Πέτρο Κόκκαλη, το νέο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Κοινή Αγροτική Πολιτική που εκπονείται τώρα, πρέπει να βασιστεί στις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης, στην ανάληψη δράσης για την κλιματική κρίση και στις κατευθύνσεις που έβαλε στο τραπέζι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία. «Ένας Στρατηγικός Σχεδιασμός που να διασφαλίζει ότι τα ελληνικά τρόφιμα και προϊόντα θα αποτελέσουν ένα παγκόσμιο πρότυπο βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης, που να μην λαμβάνει χώρα ερήμην των αγροτών, των κτηνοτρόφων, των μεταποιητών τροφίμων, των παραγόντων της διατροφικής αλυσίδας, των κατοίκων της υπαίθρου, των επιστημόνων και εν τέλει της κοινωνίας των πολιτών και των καταναλωτών», σημειώνει.

Ο δρ. Γεωπονίας Δημήτρης Βολουδάκης λέει ότι «εκτός από τις απειλές που αντιμετωπίζει ο αγροδιατροφικός κλάδος, δημιουργούνται και κάποιες ευκαιρίες». Τέτοιες είναι η στροφή των καταναλωτών σε τρόφιμα με έμφαση στην ποιότητα, στην υγιεινή και ασφάλεια και στην τοπικότητα. Οπότε είναι ευκαιρία, όπως λέει, οι ελληνικές επιχειρήσεις τροφίμων να υιοθετήσουν άμεσα προσαρμοσμένα στον κορονοϊό συστήματα ασφαλείας, ποιότητας και υγιεινής και να καλύψουν το διαφαινόμενο κενό στις διεθνείς αγορές.

Άλλη μία ευκαιρία που εντοπίζει είναι η ευρύτερη υιοθέτηση από τους γεωργούς και κτηνοτρόφους των νέων τεχνολογιών, ιδιαίτερα αυτών που σχετίζονται με τον εξ αποστάσεως έλεγχο του χωραφιού ή του στάβλου. Ήδη στο πρόγραμμα Νέα Γεωργία για τη Νέα Γενιά, όπου συνεργάτες εκπαιδευτές από την Αμερικανική Γεωργική Σχολή και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών εκπαιδεύουν νέους παραγωγούς στη χρήση τέτοιων τεχνολογιών στο αμπέλι, στα θερμοκήπια, σε κηπευτικές καλλιέργειες και αρωματικά φυτά, οι συμμετοχές έχουν αυξηθεί πάνω από 20%. Ενώ αυτοματισμοί και ρομποτικά εργαλεία θα μπορούσαν να βοηθήσουν στους καλλιεργητικούς χειρισμούς όπως είναι οι ψεκασμοί και η συγκομιδή, χωρίς να εξαρτάται ο αγρότης από μεγάλο αριθμό εργατών γης. «Ευκαιρίες επομένως παρουσιάζονται και για τις ελληνικές επιχειρήσεις στον κλάδο των ψηφιακών τεχνολογιών και των αυτοματισμών που θα μπορούσαν να κατασκευάσουν τέτοια νέα προϊόντα στην Ελλάδα», λέει ο κ. Βολουδάκης.

Πηγή: insidestory.gr