Nικόλας Ζαννέττος 
Τις ανησυχίες τις οποίες εξέφρασαν ειδικοί στο SigmaLive, σε σχέση με τις ενεργειακές εξελίξεις, καθώς και το ρόλο που διαδραματίζει σε αυτές ο πρώην Αμερικανός Διπλωμάτης Matthew Bryza, επιβεβαίωσε ο ίδιος σε ομιλία του στο δεύτερο Φόρουμ Φυσικού Αερίου στη Φραγκφούρτη της Γερμανίας. Σε εισαγωγική ομιλία του, επιχειρηματολόγησε υπέρ ενός αγωγού από τα οικόπεδα του Ισραήλ στην Τουρκία, λέγοντας ότι τα οφέλη για το Τελ Αβίβ θα είναι πολύ μεγαλύτερα από όποιαδήποτε άλλη λύση έχει ενώπιον του αυτή τη στιγμή.

Ο κ. Bryza, ο οποίος διορίστηκε μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο της τουρκικής εταιρείας Turcas Holding, στην ομιλία του ανέπτυξε την πολιτική πτυχή των εξελίξεων μετά την ανεύρεση υδρογονανθράκων στην περιοχή, λέγοντας ότι μπορούν να αποτελέσουν την αιτία για να επιλυθούν οι όποιες πολιτικές διαφορές υπάρχουν μεταξύ των χωρών της περιοχής. Πιο συγκεκριμένα αναφέρθηκε στα προβλήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας που πηγάζουν από το κυπριακό, ενώ είπε ότι οι εξελίξεις μπορούν να ανανεώσουν τις σχέσεις μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας.

Οι πολιτικές να ευθυγραμμιστούν με τις επενδύσεις

Όπως υποστήριξε, οι πολιτικές στην περιοχή θα έπρεπε να ευθυγραμμιστούν περισσότερο με τις επερχόμενες επενδύσεις. Αν κάτι τέτοιο γινόταν είπε, τότε τα οικονομικά θα μπορούσαν κατά την άποψη του, «να τροφοδοτούν την πολιτική», για να δημιουργηθούν καινοτομίες που θα έχουν θετικό αντίκτυπο για τις επενδύσεις στην περιοχή.

Χαρακτήρισε μάλιστα την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ως ένα εξαιρετικό παράδειγμα για το πώς η πολιτική πρώτη μπορεί να ευθυγραμμιστεί με τις επενδύσεις προκειμένου αυτές να υλοποιηθούν. Σε αυτή την περίπτωση είπε, «αναφέρομαι στις σχέσεις της Τουρκίας με το Ισραήλ και τις σχέσεις της Τουρκίας με την Κύπρο.

«Αν αυτές οι επενδύσεις γίνουν, τότε θα δούμε δραματικές ίσως και ιστορικές αλλαγές στο κυπριακό πρόβλημα και στην αποκατάσταση της ειδικής σχέσης μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ, όπως αυτές διαμορφώθηκαν στο τέλος της δεκαετίας του 90’, όχι μόνο σε επίπεδο στρατιωτικής συνεργασίας, αλλά και μιας ευρύτερης ανταλλαγής πληροφοριών», είπε χαρακτηριστικά.

Μεταξύ άλλων, είπε επίσης ότι η απόφαση του Ισραήλ για εξαγωγή του 40% του φυσικού του αερίου από το οικόπεδο Λεβιάθαν, έχει δημιουργήσει άλλο ένα δίλλημα το οποίο αφορά τις δύο επιλογές για εξαγωγή του. Η μία είπε είναι μέσω αγωγού και η άλλη είναι μέσω τερματικού υγροποίησης.

Για το Ισραήλ η πώληση φυσικού αερίου στην αιγυπτιακή αγορά είναι δύσκολη, υποστήριξε ο Matthew Bryza, όπως και η δημιουργία τερματικού στο Ισραήλ, λόγω των κινδύνων που εγκυμονούν για την ασφάλεια του.

Eμπόδιο η Κύπρος

Οι άλλες επιλογές είπε, είναι η Κύπρος, ή ένα πλωτό τερματικό υγροποίησης. Αυτές όμως θα δημιουργήσουν πολιτικές ανησυχίες λόγω των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ καθώς και του κυπριακού προβλήματος.

«Ο Πρωθυπουργός Νετανιάχου, θα ήθελε να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο όχι μόνο για να εκτοξεύσει την οικονομία της χώρας του, αλλά και για να δημιουργήσει νέα βιομηχανία στον τομέα της ενέργειας, κυρίως για να διασφαλίσει την ενεργειακή επάρκεια του Ισραήλ για πολλά χρόνια, καθώς και για να βελτιώσει τις σχέσεις του με τους γείτονες του», υποστήριξε ο Bryza.

Ο αγωγός στην Τουρκία θα φέρει μεγαλύτερα οφέλη για το Ισραήλ

«Αν σκέφτεστε πώς θα έχει το καλύτερο γεωπολιτικό αντάλλαγμα από όλα τα σενάρια εξαγωγής του φυσικού αερίου, τότε το Ισραήλ είναι η χώρα την οποία θα βρει. Μια χώρα με μεγάλες φιλοδοξίες για την περιοχή, αν και προβληματικές κατά καιρούς, ιδιαίτερα απέναντι στο Ισραήλ. Αν η εξαγωγή φυσικού αερίου θα χρησιμοποιηθεί τελικά για να αποκαταστήσει τη συνεργασία μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας, τότε αυτό θα αποβεί σε τρομερό πλεονέκτημα για το Ισραήλ», είπε χαρακτηριστικά.

Υποστήριξε ότι εμπόδιο όμως για την μεταφορά του φυσικού αερίου στην αγορά, είναι η κυπριακή Κυβέρνηση, της οποίας θα χρειαστεί η έγκριση για να δημιουργηθεί ο αγωγός.

«Πώς μπορείς να πάρεις την άδεια της Κύπρου για ένα αγωγό ο οποίος θα μεταφέρει το φυσικό αέριο μέσα από την επικράτεια της; Δεν νομίζω να είναι πιθανόν κάτι τέτοιο. Αυτό που πιστεύω είναι ότι οι επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας όμως μπορούν να αποβούν καταλυτικές για να έρθουν τα πάνω κάτω», είπε χαρακτηριστικά. 

Μη βιώσιμο το τερματικό στο Βασιλικό 

Αναφερόμενος δε στο στόχο της κυπριακής Κυβέρνησης που δεν είναι άλλος από το τερματικό υγροποίησης στο Βασιλικό, είπε ότι με τα σημερινά δεδομένα, δεν μπορεί κανείς να είναι σίγουρος ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό και βιώσιμο. «Η Κύπρος θα είναι ευτυχισμένη αν μπορέσουμε να τη βοηθήσουμε με τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει σήμερα», είπε χαρακτηριστικά. 

Αν όλα πάνε καλά, υποστήριξε, τότε η Κύπρος θα έχει οφέλη από το φυσικό αέριο σε 10-11 χρόνια από σήμερα. Επί τούτου πρότεινε και μία λύση όμως.

«Υπάρχει τρόπος να εκμεταλλευτούν το γεγονός ότι οι ίδιες εταιρείες, δηλαδή η Noble, η Delek και η Avner Oil, εργάζονται και στο τεμάχιο Λεβιάθαν του Ισραήλ, όπως και στο τεμάχιο Αφροδίτη. Άρα ίσως θα πρέπει να αναζητηθεί τρόπος για να συνδεθούν όλα μεταξύ τους και μέσω ενός αγωγού ο οποίος θα καταλήγει στην Τουρκία και θα μειώνει το ρίσκο ενός τερματικού υγροποίησης στην Κύπρο», είπε. 

[email protected]