REAL TIME |

Weather Icon
Γενικά θέματα , ΙΣΤΟΡΙΚΑ 26 Μαρτίου 2010

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 και η βιεννέζικη διάστασή της

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 και η βιεννέζικη διάστασή της

Η άφιξη των Βυζαντινών στο Δουκάτο των Μπάμπενμπεργκ σήμανε την απαρχή της διάδοσης πολιτισμικών στοιχείων του Βυζαντίου με ήθη, έθιμα, διοικητικούς θεσμούς, στοιχεία γλώσσας και νομικής επιστήμης. Η ονομασία Βιντόπολις για τη Βιέννη, που συναντάται σε έγγραφα της εποχής, δηλώνει την επιρροή της ελληνικής γλώσσας.

Την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης και λίγο πριν από αυτή, η Ελληνική Παροικία της Βιέννης είχε μια ζωή εκατό και πλέον ετών και αποτελούσε στις αρχές του 19ου αιώνα μια εύρωστη, οικονομικά και πνευματικά, κοινότητα και παροικία του Ελληνισμού στο εξωτερικό, στην οποία, σύμφωνα με τους ιστορικούς, οφείλεται η πνευματική αφύπνιση του Γένους, αφύπνιση που οδήγησε στην Επανάσταση και στη δημιουργία του νέου Ελληνικού Κράτους.

Στη διάρκεια της οθωμανικής σκλαβιάς, η Βιέννη υπήρξε το πνευματικό κέντρο και ο τόπος ελευθερίας για πολλούς Έλληνες, ώστε στην ιστορία της Ελληνικής Διασποράς ο Ελληνισμός της Βιέννης να έχει διαδραματίσει έναν ιδιαίτερο ρόλο και έχει γράψει λαμπρές σελίδες, δίνοντας στέγη στους Δασκάλους του Ελληνικού Γένους, προωθώντας την ανάπτυξη των ελληνικών γραμμάτων και, κυρίως, προετοιμάζοντας τον αγώνα της Παλιγγενεσίας του Ελληνικού Έθνους.

Η πρώτη παρουσία Ελλήνων στη Βιέννη καταγράφεται τον 9ο μ.Χ. αιώνα με την αποστολή των Κυρίλλου και Μεθοδίου στις παραδουνάβιες περιοχές, ενώ η εγκατάσταση ελληνικού στοιχείου εγκαινιάζεται τον 12ο αιώνα με το γάμο της πριγκίπισσας Θεοδώρας της Κομνηνής με τον Χάινριχ Γιαζομίργκοτ του Οίκου των Μπάμπενμπεργκ.

Η άφιξη των Βυζαντινών στο Δουκάτο των Μπάμπενμπεργκ σήμανε την απαρχή της διάδοσης πολιτισμικών στοιχείων του Βυζαντίου με ήθη, έθιμα, διοικητικούς θεσμούς, στοιχεία γλώσσας και νομικής επιστήμης. Η ονομασία Βιντόπολις για τη Βιέννη, που συναντάται σε έγγραφα της εποχής, δηλώνει την επιρροή της ελληνικής γλώσσας.

Η οριστική εγκατάσταση του ελληνικού στοιχείου στη Βιέννη, παρατηρείται στα τέλη του 17ου αιώνα και ιδίως στις αρχές του 18ου αιώνα, οπότε δημιουργούνται ευνοϊκές συνθήκες για τις μετακινήσεις και το εμπόριο ανάμεσα σε αυστριακή και οθωμανική αυτοκρατορία με τη σύναψη των Συνθηκών του Κάρλοβιτς (1699) και Πασάροβιτς (1718). Η καταστροφή της Μοσχόπολης (1760), από όπου άρχιζε η εμπορική οδός προς Μεσευρώπη, και η σφαγή της Χίου αποτελούν δύο σημαντικές αιτίες της φυγής πολλών οικογενειών, κυρίως εμπόρων, προς τη Βιέννη.

Αυτή την εποχή αρχίζει η οργάνωση των Ελλήνων της Βιέννης σε κοινοτική βάση με την ίδρυση το 1804 του ναού του Αγίου Γεωργίου και της Εθνικής Σχολής Βιέννης και αργότερα, στα 1836, του ναού της Αγίας Τριάδας, σημερινού μητροπολιτικού ναού και έδρας του Ελληνορθόδοξου Μητροπολίτη Αυστρίας-Εξαρχου Ουγγαρίας και Μεσευρώπης που υπάγεται στο Οικουμενικό Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης.

Ήδη από την εποχή της αυτοκράτειρας Μαρίας Θηρεσίας (1740-1780) οι Έλληνες έχουν καταλάβει την πρωτοκαθεδρία στο διαμετακομιστικό εμπόριο με την Ανατολή και καθιστούν τη Βιέννη σταυροδρόμι των εμπορικών ανταλλαγών στην Κεντρική Ευρώπη. Η οικονομική ευμάρεια των ελληνικών εμπορικών εταιρειών δημιουργεί τις πρώτες μεγαλοαστικές οικογένειες του Ελληνισμού της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας που μένουν στην ιστορία της Βιέννης ως χορηγοί, ευεργέτες και υποστηρικτές των πνευματικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων.

Συγχρόνως η οικονομική ευμάρεια καλλιέργησε τις προϋποθέσεις της πνευματικής ανόδου της ίδιας της ελληνικής κοινότητας σε μια πόλη όπως η Βιέννη, που ήταν το σπουδαιότερο πνευματικό και πολιτιστικό κέντρο της Κεντρικής Ευρώπης. Οι ιδέες του Διαφωτισμού βρίσκουν στη Βιέννη πρόσφορο έδαφος και το μήνυμα της Γαλλικής Επανάστασης εμπνέει τους ομογενείς λόγιους και εμπόρους προετοιμάζοντας το έδαφος για τη δράση στην πρωτεύουσα της Αυστροουγγαρίας του μεγάλου οραματιστή, πρόδρομου και εθνομάρτυρα Ρήγα Φεραίου και των συντρόφων του.

Επιπλέον, λόγιοι κληρικοί όπως Άνθιμος Γαζής, Νεόφυτος Δούκας, Κωνσταντίνος Κούμας, καθιστούν τη Βιέννη σπουδαίο πνευματικό κέντρο της προεπαναστατικής περιόδου, ενώ την ίδια εποχή σημειώνεται έντονη εκδοτική δραστηριότητα στα ελληνικά τυπογραφεία της Βιέννης με την εκτύπωση ελληνικών βιβλίων για τη φιλοσοφία, τις φυσικές επιστήμες, τα μαθηματικά, την παιδαγωγική, τη γεωγραφία, την ιατρική.

Το γεγονός ότι στη Βιέννη ήταν δυνατή η έκδοση ελληνικών εντύπων, την κατέστησε γενέτειρα του Ελληνικού Τύπου και της Δημοσιογραφίας, καθώς σε αυτή εκδίδονται τα πρώτα ελληνικά περιοδικά και οι πρώτες ελληνικές εφημερίδες, που χρηματοδοτούνται από Έλληνες με σκοπό την αφύπνιση του Γένους.

Έτσι οι Έλληνες μεγαλουργούν στην πρωτεύουσα της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας και στον τομέα της ελληνικής τυπογραφίας με μεγάλα τυπογραφεία των αδελφών Μαρκίδων-Πούλιου ή των αδελφών Βενδότη και σε αυτούς οφείλεται ουσιαστικά η πνευματική προετοιμασία που αργότερα οδήγησε στην Επανάσταση του 1821.

Ως αδιάψευστοι μάρτυρες της ακμαίας ελληνικής παρουσίας στη Βιέννη θεωρούνται οι δύο ιστορικοί ναοί του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Τριάδας με τις κοινότητές τους που υπήρξαν πάντα αδελφές κάτι που εκφράζεται με το ενιαίο σχολείο, που πάντα είχαν και έχουν μέχρι σήμερα, την Ελληνική Εθνική Σχολή Βιέννης, το αρχαιότερο ελληνικό σχολείο εκτός Ελλάδας.

Στον Άγιο Γεώργιο, του οποίου η κατασκευή αποπερατώθηκε το 1804, αρχίζει ο ελληνικός διαφωτισμός και γενικότερα η πνευματική προετοιμασία του Γένους που οδήγησε στην Επανάσταση του 1821, αφού στην Κοινότητά του υπάρχουν μεγάλα ονόματα κληρικών και λαϊκών οι οποίοι ανέλαβαν το πνευματικό έργο της αφύπνισης του Γένους.

Αλλά και μετεπαναστατικά, πολλά οφείλει η σύγχρονη Ελλάδα, ιδιαίτερα στις απαρχές της δημιουργίας του Ελληνικού κράτους, και ιδιαίτερα η Αθήνα, στους μεγάλους εθνικούς ευεργέτες από τη Βιέννη, όπως η οικογένεια των Σίνα ή των Δούμπα, σε ότι αφορά τη δημιουργία της πρωτεύουσας του νέου κράτους.
http://omogeneia.ana-mpa.gr/press.php?id=9469

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube