Tου Αθανασιου Ελλις

Η ανάληψη της εξουσίας από τον Γιώργο Παπανδρέου μπορεί να προσδώσει μια νέα δυναμική στην προσπάθεια αναζήτησης λύσης στο ζήτημα της ονομασίας. Τα ουσιαστικά δεδομένα δεν έχουν μεταβληθεί. Η στάση των Σκοπίων παραμένει μαξιμαλιστική και αδιάλλακτη, ενώ αυτή της Αθήνας κινείται στην ίδια ρεαλιστική αποδοχή μιας σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό που προωθούσε και η προηγούμενη κυβέρνηση. Ομως, η διαφορετική ατμόσφαιρα που συχνά δημιουργεί η ανάδειξη μιας νέας κυβέρνησης γεννά ελπίδες.

Ο κ. Παπανδρέου έχει από το παρελθόν οικοδομήσει ένα θετικό προφίλ στη γειτονική χώρα. Το 2001, ως υπουργός Εξωτερικών, και σε συνεργασία με τον Κώστα Σημίτη, είχαν καταλήξει σε κατ’ αρχήν συμφωνία με τον τότε πρωθυπουργό της γείτονος, Λιούπκο Γκεοργκίεφσκι, επί της ονομασίας Gorna Makedonija (Ανω Μακεδονία), η οποία μαζί με την προτεινόμενη προσφάτως από τον ΟΗΕ «Βόρεια Μακεδονία» είναι μεταξύ αυτών που θα μπορούσε να αποδεχθεί η Ελλάδα.

Κινούμενος στο πλαίσιο της προσέγγισης της άλλης πλευράς, ο κ. Παπανδρέου επέλεξε να έρθει σε επαφή με τον υπουργό Εξωτερικών των Σκοπίων την περασμένη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη, μια κίνηση που αποτιμήθηκε θετικά στην ΠΓΔΜ. Ελπίζεται ότι η ηγεσία της χώρας θα αδράξει την ευκαιρία και θα επιλέξει να επενδύσει στο νέο κλίμα.

Από την πλευρά του ο Μάθιου Νίμιτς θεωρεί ότι η σημερινή συγκυρία προσφέρει ένα ιδανικό «παράθυρο ευκαιρίας» για λύση, καθώς οι πρωθυπουργοί και των δύο χωρών έχουν πρόσφατα εκλεγεί και είναι πολιτικά παντοδύναμοι, ενώ διαθέτουν άνεση χρόνου. Οι επόμενες εκλογές στην ΠΓΔΜ είναι προγραμματισμένες να διεξαχθούν το 2012 και στην Ελλάδα το 2013, άρα οι κ. Παπανδρέου και Γκρούεφσκι μπορούν να προβούν σε ρεαλιστικούς χειρισμούς χωρίς να υπολογίζουν τον κίνδυνο του άμεσου πολιτικού κόστους. Κατά την τελευταία περιοδεία του σε Σκόπια και Αθήνα, τον περασμένο Ιούλιο, ο μεσολαβητής του ΟΗΕ διαπίστωσε ότι η προηγούμενη ελληνική κυβέρνηση ήταν όμηρος μιας ισχνής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και της επερχόμενης εκλογικής αναμέτρησης.

Αντίθετα, μετά τη διεξαγωγή των εθνικών εκλογών και τον θρίαμβο του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Νίμιτς θεωρεί τους επόμενους μήνες ως μια από τις σπάνιες περιόδους όπου μπορεί πραγματικά να υπάρξει ουσιαστική πρόοδος και τελικά να βρεθεί λύση. Με το ίδιο σκεπτικό προσεγγίζουν το συγκεκριμένο ζήτημα και οι ΗΠΑ οι οποίες θεωρούν ότι το θέμα του ονόματος μπορεί να λυθεί εντός ολίγων μηνών. Υπό αυτό το πρίσμα καθίσταται σαφές ότι αυτή είναι η στιγμή για να ασκήσει η Ουάσιγκτον τη σημαντική επιρροή που διαθέτει στην ηγεσία των Σκοπίων, έτσι ώστε να συμφωνήσει να χρησιμοποιεί διεθνώς το όνομα που προτείνει επίσημα ο ΟΗΕ.

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο Γιώργος Παπανδρέου δείχνει έτοιμος να χειρισθεί με σοβαρότητα το ζήτημα, ενώ σε περίπτωση που στην ηγεσία της Ν.Δ. εκλεγεί η Ντόρα Μπακογιάννη είναι βέβαιο ότι η πρώην υπουργός Εξωτερικών θα στηρίξει την κυβέρνηση καθώς αυτή θα κινηθεί στη γραμμή που και η ίδια ακολούθησε τα τελευταία χρόνια. Αν, από την άλλη, αναρριχηθεί στην ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης ο Αντώνης Σαμαράς είναι πολύ πιθανό ότι ο τελευταίος, παραμένοντας πιστός στις θέσεις του, θα είναι λιγότερο συναινετικός, κάτι όμως που, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να βοηθήσει διαπραγματευτικά τον κ. Παπανδρέου.

Ο Ελληνας πρωθυπουργός έχει χειρισθεί επί μακρόν το θέμα στο παρελθόν και είναι έτοιμος να προχωρήσει σε επικοινωνιακές υπερβάσεις και ουσιαστικά βήματα. Το ερώτημα είναι εάν ο κ. Γκρούεφσκι θα ανταποκριθεί ως ένας σύγχρονος ρεαλιστής Ευρωπαίος ηγέτης ή θα επιλέξει να παραμείνει εγκλωβισμένος στις αδιέξοδες κορώνες περί «μακεδονισμού» και την τραγελαφική πολιτική της ανέγερσης γιγαντιαίων αγαλμάτων.

Πηγή kathimernini.gr