Αν και βρίσκεται ακόμη εκτός του ευρωπαϊκού παραδείσου, η Τουρκία ζει με ένταση τον προεκλογικό παλμό των ευρωεκλογών.Αφορμή, η ανάδειξη της τουρκικής υποψηφιότητας σε βασικό θέμα της προεκλογικής εκστρατείας στη Γαλλία και τη Γερμανία, τις χώρες όπου στις μετρήσεις καταγράφεται η ισχυρότερη αντίθεση προς την ευρωπαϊκή της προοπτική.

Πρωταγωνιστές στο νέο ευρωπαϊκό δράμα της Τουρκίας, το δίδυμο Μέρκελ-Σαρκοζί, που σε κοινή τους προεκλογική εμφάνιση στο Βερολίνο… τέντωσαν τα νεύρα της Αγκυρας στερώντας της (ρητορικά τουλάχιστον) κάθε ελπίδα για πλήρη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Με την αποστροφή «δεν μπορούμε να τους δεχτούμε όλους στην Ευρώπη» η καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ έδωσε τη σκυτάλη στον γάλλο πρόεδρο Ν. Σαρκοζί να προσθέσει με έμφαση «ας μπει ένα τέλος στις μάταιες υποσχέσεις προς την Τουρκία».

Αν και ο τουρκικός τύπος σωστά επεσήμανε ότι οι δηλώσεις αυτές έγιναν για προεκλογική χρήση, εντούτοις ο ισχυρός και έρπων τουρκικός εθνικισμός ενοχλήθηκε από το ύφος των δύο ηγετών.

Προεκλογικό χαρτί

«Οταν η Τουρκία μπει στην Ε.Ε., αυτοί οι δυο δεν θα βρίσκονται στην εξουσία» σχολίασε η εθνικιστική εφημερίδα «Χουριέτ», μεταφέροντας σχετική δήλωση του ακαδημαϊκού Ατίλα Εράλπ. Ταυτόχρονα ο νέος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου κούνησε το δάκτυλο στις Βρυξέλλες λέγοντας ότι «η Τουρκία δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σαν όργανο προπαγάνδας από τους ευρωπαίους ηγέτες που παλεύουν για κέρδη στην εσωτερική τους πολιτική αρένα».

Το ζήτημα είναι ότι εφόσον η αντιτουρκική στάση φέρνει πολιτικά οφέλη σε όσους την υιοθετούν, τότε η Αγκυρα έχει πρόβλημα όχι με τους ηγέτες αλλά με τους λαούς της Ευρώπης. Αυτό ακριβώς επιβεβαιώθηκε με δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε στη Γαλλία, αμέσως μετά τις δηλώσεις Μέρκελ-Σαρκοζί, και έδειξε ότι το 67% των Γάλλων δεν θέλουν πλήρη ένταξη της Τουρκίας την οποία θέλει μόλις ένα πενιχρό 30%.

Φυσικά, η Αγκυρα αντιλαμβάνεται ότι το πρόβλημα δεν είναι οι ηγέτες, γι’ αυτό και τώρα που αναμοχλεύεται το ζήτημα της ευρωπαϊκής αντίθεσης στην ενταξιακή της προοπτική, οι πιο ψύχραιμες φωνές ψιθυρίζουν ότι «η Τουρκία πρέπει να αναπτύξει μια στρατηγική για να κερδίσει το μυαλό και την ψυχή των Ευρωπαίων και όχι των ηγετών της Γαλλίας και της Γερμανίας».

Ο Χιου Πόουπ, αναλυτής της διεθνούς «δεξαμενής σκέψης» International Crisis Group, ειδικός στα τουρκοκυπριακά θέματα, δίνει και μια άλλη διάσταση στο πρόβλημα της Τουρκίας: θυμίζει τη δυσκολία της Αγκυρας να συνεργαστεί ακόμη και με τις χώρες που την θέλουν στην Ε.Ε., «όπως είναι η Βρετανία, η Ιταλία, η Ισπανία, ακόμη και η Ελλάδα».

Ομως η τουρκική ηγεσία δείχνει να προτιμά τους κλασικούς τρόπους διπλωματικού παζαριού, στους οποίους καταφεύγει με κάθε ευκαιρία. Την περασμένη εβδομάδα η βρετανική «Guardian» δημοσίευσε την πληροφορία ότι στις 25 Ιουνίου θα υπογραφεί η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας για την κατασκευή του αγωγού Ναμπούκο που θα μεταφέρει στην Ευρώπη φυσικό αέριο από την Κασπία, σπάζοντας το ρωσικό μονοπώλιο της Gazprom.

Ο τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ έσπευσε να παζαρέψει έμμεσα τη συμφωνία αυτή με την πρόοδο των συνομιλιών ένταξης, κάτι που απέρριψε ο πρόεδρος της Κομισιόν Μανουέλ Μπαρόζο λέγοντας ότι «η Τουρκία δεν θέτει όρους για το πρόγραμμα Ναμπούκο».

Η ευρωπαϊκή προεκλογική αναστάτωση, που φθάνει έτσι ώς την Τουρκία, ξαναφέρνει στην επικαιρότητα και το θέμα των αναμενόμενων μεγάλων αλλαγών στο εσωτερικό της χώρας, με βασικό άξονα τη συνταγματική μεταρρύθμιση.

«Με τις εκλογές μας πολύ μακριά ακόμη, είναι ευκαιρία να προωθηθούν οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις», έγραψε η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Ζαμάν» σε σχόλιο με τίτλο «Ανοίγουν οι ευρωεκλογές με το ίδιο βιολί για την Τουρκία».

Ενα βιολί, μάλιστα, που δεν είναι καθόλου εύηχο για τα αφτιά της Αγκυρας.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ