REAL TIME |

Weather Icon

Η ενεργειακή επανάσταση στις ΗΠΑ Τι ανέτρεψε τα δεδομένα ΜΕΧΡΙ πρόσφατα, δεδομένης της χαμηλής διαπερατότητας του ταμιευτήρα υδρογο- νανθράκων, η αξιοποίηση του πετρελαίου και φυσικού αερίου σε σχιστολιθικές δο- μές θεωρείτο οικονομικά ασύμφορη. Τι ανέτρεψε όμως τα δεδομένα; Μια σειρά από τεχνολογικά επιτεύγματα, περιβαλλο- ντικοί αλλά και κοινωνικοί παράγοντες συνέκλιναν προς την ανατροπή του ενερ- γειακού σκηνικού. Κυρίαρχο ρόλο διαδρα- μάτισε η υδραυλική ρωγμάτωση (hydraulic fracturing) την οποία τελειοποίησε ο Τζορτζ Μίτσελ τις δεκαετίες 1980 με 2000 στο Τέξας. Με απλά λόγια, η υδραυλική ρωγμάτωση με τη χρήση εκρηκτικών ή/και ενός συμπιεσμένου μίγματος νερού, άμ- μου και χημικών δημιουργεί σχισμές στα σχιστολιθικά πετρώματα ξεκλειδώνοντας θύλακες φυσικού αερίου ή πετρελαίου. Ουσιαστική συνεισφορά είχαν επίσης οι βελτιώσεις στις οριζόντιες γεωτρήσεις (horizontal drilling) που επιτρέπουν την απελευθέρωση παγιδευμένων υδρογοναν- θράκων στα σχιστολιθικά πετρώματα. Η ύπαρξη εκτεταμένων και αναβαθμισμένων σεισμικών μετρήσεων επιτρέπει την καλύ- τερη κατανόηση των γεωλογικών σχηματι- σμών αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες εντοπισμού προσοδοφόρων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Ένας άλλος λόγος που συνέτεινε στη διάδοση της υδραυλικής ρωγμάτωσης, είναι η δικαιοδοσία που έχουν οι Αμερικανοί πολίτες πάνω στους φυσικούς πόρους που βρίσκονται στη γη τους. Σε αντίθεση με άλλες χώρες, εξαίρε- ση αποτελεί το γεγονός ότι στις ΗΠΑ, οι ιδιοκτήτες γης διατηρούν το δικαίωμα να εκμεταλλευτούν τον φυσικό πλούτο της γης τους καθώς τους ανήκει. Η τεχνική κα- τάρτιση πολλών ενεργειακών εταιρειών εξερεύνησης και παραγωγής υδρογοναν- θράκων, σε συνάρτηση με συμφέρουσα και άφθονη χρηματοδότηση από τη Wall Street έδωσαν ιδιαίτερη ώθηση στη βιομη- χανία πετρελαίου. Τέλος, η ύπαρξη ενός σχετικά εκτεταμένου δικτύου αγωγών πε- τρελαίου και φυσικού αερίου επιτρέπει τη μεταφορά τους στη χώρα. Ως αποτέλεσμα, πολιτείες όπως η Βόρεια Ντακότα παρά- γουν σήμερα σημαντικές ποσότητες πε- τρελαίου ενισχύοντας την εθνική ασφά- λεια του εφοδιασμού. ΕΠΑΚΟΛΟΥΘΟ της αλματώδους αύξησης παραγωγής πετρελαίου και φυσικού αερίου ήταν να μειωθούν δραματικά οι τιμές των καυ- σίμων, ιδιαίτερα του φυσικού αερίου από τα $12,5/ΜΜBtu το 2008 για να κατέλθει στα μόλις $3,5/ΜΜBtu το 2012. Συνάμα, η τιμή του πετρελαίου στις ΗΠΑ, που καθορίζεται από τον δείκτη WTI, μειώθη- κε σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με την τιμή του αργού πετρελαίου Brent. Όπως ήταν αναμενόμενο, η μείωση της τιμής του φυσικού αερίου συνέβαλε στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της αμερικανικής βιομηχανίας. Επιπλέον, οι επενδύσεις σε βιομη- χανίες πετροχημικών, λιπασμάτων, ακόμα και σε χαλυβουργεία σημείωσαν αύξηση. Πολλές εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέρ- γειας αντικατέστησαν το γαιάνθρακα με το φυσικό αέριο, που αν και πιο φτηνό είναι και επίσης πολύ πιο περιβαλλοντικά καθαρό καύσιμο, με περίπου 45% λιγότερους ρύπους, σε σχέση με το γαι- άνθρακα. Άλλες εταιρείες μετέτρεψαν το στόλο των οχημάτων τους σε οχήματα καύσης συμπιεσμένου φυσικού αερίου. Οικιακοί κατα- ναλωτές αντικατέστησαν τους λέβητες θέρμανσης τους με συστή- ματα καύσης φυσικού αερίου. Για πρώτη φορά τον Απρίλιο 2012 η ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο ισοστάθμισε την παραγωγής ενέργειας από γαιάνθρακα. Αποτέλεσμα οι ατμοσφαιρικοί ρύποι του διοξειδίου του άνθρακα (CO2) των ΗΠΑ να καταγράψουν τα χαμηλότερα τους επίπεδα των τελευταίων 20 ετών. Μόνο την τε- λευταία πενταετία η μείωση στις εκπομπές CO2 ανήλθε στο 14% και αναμένεται να ξεπεράσει τους δεσμευτικούς στόχους της ΕΕ για μείωση 20% του CO2 μέχρι το 2020. Υπολογίζεται ότι ο «ενεργει- ακός πυρετός» (energy rush) μέχρι το 2012 δημιούργησε 1,7 εκα- τομμύρια νέες θέσεις εργασίας. Αν και καθόλου εύκολο για τις υπόλοιπες χώρες (με εξαίρεση ίσως τον Καναδά) να αναπαράξουν την ενεργειακή επανάσταση στις ΗΠΑ, οι επιδράσεις της στο παγκόσμιο ενεργειακό ισοζύγιο άρχισαν ήδη να γίνονται αισθητές. Στη μετά-Φουκουσίμα εποχή όπου η χρήση της πυρηνικής ενέργειας για ηλεκτροπαραγωγή άρ- χισε να τίθεται εκτός λειτουργίας, δεδομένης και της οικονομικής λιτότητας που εφαρμόζεται σε πολλές χώρες, εταιρείες ηλεκτρο- παραγωγής αναζητούν πιο συμφέρουσες εναλλακτικές ενεργειακές λύσεις. Για παράδειγμα, ο γαιάνθρακας που θα χρησιμοποιείτο στις ΗΠΑ για ηλεκτροπαραγωγή άρχισε ήδη να εξάγεται σε ευρωπαϊκές χώρες για τον ίδιο σκοπό. Ως εκ τούτου, η κατανάλωση φυσικού αερίου σε ευρωπαϊκές χώρες δεν αναμένεται να σημειώσει αύξηση το 2012. Πώς συνδέεται με τα αποθέματα φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ

Σάββας Καλλεντερίδης | 31 Δεκεμβρίου 2012