Η Λετονία αποτελεί την «ωρολογιακή βόμβα» κάτω από το ευρωπαϊκό χρηματοοικονομικό σύστημα. Η κεντρική τράπεζα του βαλτικού κράτους εμμένει ακράδαντα στη θέση ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει σε υποτίμηση του εθνικού νομίσματος, αλλά ακόμη και στην περίπτωση που καταφέρει να καταλήξει αυτή την εβδομάδα σε συμφωνία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ενωση για την αποδέσμευση του επόμενου 1,4 δισ. ευρώ (1,96 δισ. δολάρια) του γενικότερου «πακέτου» διάσωσης που της είχαν υποσχεθεί, το συγκεκριμένο ποσό δεν είναι αρκετό για την απομάκρυνση της απειλής.
Είναι όμως πιθανό ότι θα δώσει περισσότερο χρόνο στη Λετονία για μια… ελεγχόμενη έκρηξη. Και θα πρέπει να αδράξει αυτή την ευκαιρία όσο είναι καιρός.
Η Λετονία έχει μέχρι στιγμής αποφύγει την υποτίμηση κυρίως χάρη στην αταραξία των πολιτών της. Μέχρι στιγμής είναι ελάχιστες οι ενδείξεις ότι οι Λετονοί αλλάζουν τις καταθέσεις τους σε ευρώ. Ούτε εξασκούν το δικαίωμα μετατροπής των δανείων ξένου συναλλάγματος σε λατ – μια κίνηση που όχι μόνο θα είχε άμεσο αντίκτυπο στο λατ, αλλά θα συνεπαγόταν τεράστιες ζημίες για τους ξένους πιστωτές, κυρίως τις σκανδιναβικές τράπεζες.
Δεν έχει ακόμη καταστεί σαφές το γιατί οι Λετονοί παραμένουν τόσο ψύχραιμοι. Ίσως να πιστεύουν στους πολιτικούς που τους διαβεβαιώνουν ότι δεν θα προχωρήσουν ποτέ σε υποτίμηση. Ίσως να είναι επιφυλακτικοί να επιβαρυνθούν με το υψηλότερο κόστος που συνεπάγεται η μετατροπή των ενυπόθηκων δανείων ξένου συναλλάγματος σε λατ, ένας αξιοσέβαστος προβληματισμός για καθηγητές, γιατρούς και άλλους εργαζομένους του Δημοσίου, που αναγκάσθηκαν να δεχθούν μείωση μισθού 20%.
Ίσως όμως να μην παραμείνουν ψύχραιμοι για πολύ καιρό. Η στιγμή του μέγιστου κινδύνου θα έλθει μετά το καλοκαίρι, όταν οι Λετονοί που οδηγούνται τώρα στην ανεργία πάψουν να έχουν το δικαίωμα να λάβουν επίδομα, στο πλαίσιο του ορίου 90 ημερών που έχει θέσει η κυβέρνηση της χώρας.
Η λύση της ελεγχόμενης υποτίμησης ίσως να είναι η καλύτερη, συνεπάγεται όμως και αρκετές «ωδίνες», οι οποίες όμως θα είναι ελεγχόμενες και θα συντελέσουν σε προβλεπόμενες ζημίες. Εν τω μεταξύ, οι διαμορφωτές πολιτικής εξασφαλίζουν αρκετό χρόνο στη διάθεσή τους να «θωρακίσουν» την υπόλοιπη περιοχή από τον κίνδυνο των παράπλευρων απωλειών.
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ