Γενικά θέματα 31 Δεκεμβρίου 2009

Το ΛΑΟΣ και τα ατοπήματα της Θάλειας Δραγώνα

Την απομάκρυνση της κ. Δραγώνα από τη Γενική Γραμματεία Εκπαιδευτικού Σχεδιασμού του υπουργείου Παιδείας, ζήτησε προχθές ο γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ Ι. Τραγάκης, συντασσόμενος με τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ. Γ. Καρατζαφέρη.

«Η κ. Δραγώνα δεν έπρεπε να τοποθετηθεί ειδική γραμματέας του υπουργείου Παιδείας γιατί ήταν γνωστές οι μέρες και τα έργα της, αφενός από την προηγούμενη θητεία της και αφετέρου από το βιβλίο της Ιστορίας, το οποίο μπορώ να το θεωρήσω χειρότερο από της κ. Ρεπούση. Έχει συγκλονιστικές αναλήθειες και εξευτελιστικές εκφράσεις και για το ελληνικό έθνος και για τους Έλληνες», δήλωσε ο γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ.

Η υπουργός Παιδείας τοποθετήθηκε μόλις χθες για να κατηγορήσει τη Ν.Δ. ότι ταυτίζεται με το ΛΑΟΣ και με τις πλέον ακροδεξιές φωνές. Ο Π. Στεφανάκος θυμίζει στην Αυγή ότι το βιβλίο “Τι είν’ η πατρίδα μας; Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση”, κυκλοφόρησε το 1997 από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια και πρόκειται για συλλογικό τόμο στον οποίο γράφουν πανεπιστημιακοί με πολυετή συνεισφορά στα πεπραγμένα της εκπαίδευσης, όπου αναλύουν και σχολιάζουν δύο συλλογικές έρευνες: Μια ανάλυση δείγματος σχολικών εγχειριδίων ιστορίας, γεωγραφίας και γλώσσας και μια έρευνα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα εκπαιδευτικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης με αντικείμενο την εικόνα και την αξιολόγηση του ελληνικού έθνους και των άλλων εθνών. “Το αμάρτημά τους; Ο επιστημονικός διάλογος που ανοίγουν με στόχο τις αλλαγές που χρειάζονται στο εκπαιδευτικό σύστημα. ‘Οπως οι ίδιοι γράφουν, η καλλιέργεια της εθνικής αυτογνωσίας στις νέες γενιές (πρέπει) να οδηγεί σε μια εθνική ταυτότητα αρκετά ανθεκτική, ώστε να μη φοβούνται την αλλοίωση ή παρακμή της από τη συνεργασία των λαών και την αλληλεπίδραση των πολιτισμών, και αρκετά ανεκτική, ώστε να μην την υπερασπίζονται αμυντικά απορρίπτοντας τις ετερότητες, τις διαφορές και τους άλλους.”

Τάκης Μίχας, εφημερίδα Ελευθεροτυπία
“«Πατριωτικά» ατοπήματα”

“Οι παρεμβάσεις του κ. Καρατζαφέρη και του ΛΑΟΣ στον δημόσιο διάλογο έχουν ένα θετικό και ένα αρνητικό στοιχείο. Το θετικό στοιχείο είναι ότι εισάγουν πολύ σημαντικά θέματα στη δημόσια συζήτηση -όπως π.χ. η μετανάστευση, η εθνική ταυτότητα, η εγκληματικότητα- που τα άλλα κόμματα προτιμούν να αποφεύγουν. Το αρνητικό σημείο είναι ότι θέτουν αυτά τα σημαντικά θέματα με τέτοιο τρόπο ώστε πολύ γρήγορα η δημόσια συζήτηση να διολισθαίνει σε αμοιβαίες κατηγορίες περί «εθνικής προδοσίας», «ρατσισμού», «φασισμού» κ.λπ.

Πάρτε π.χ. τις επιθέσεις που έχει εξαπολύσει πρόσφατα ο ΛΑΟΣ εναντίον της γενικής γραμματέως του υπουργείου Παιδείας Θάλειας Δραγώνα, την οποία κατηγορεί, ούτε λίγο ούτε πολύ, για έλλειψη πατριωτισμού. Ποια ήταν τα αμαρτήματα της κ. Δραγώνα, σύμφωνα με τον ΛΑΟΣ;

Το πρώτο ατόπημα ήταν ότι σε ένα γραπτό της, η κ. Δραγώνα μιλάει θετικά για την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Όμως η κ. Δραγώνα δεν είναι ούτε η μόνη ούτε η εξαίρεση. Όλοι οι σοβαροί ιστορικοί θεωρούν ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία την περίοδο της ακμής της ήταν ένα από τα πιο πεφωτισμένα καθεστώτα στον κόσμο -ασύγκριτα πιο πεφωτισμένο από τον δυτικό φεουδαρχισμό. Άλλωστε, τη θετικότητα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αναγνωρίζει και ο κατ’ εξοχήν εκπρόσωπος του αντιιμπεριαλιστικού πατριωτισμού στην Ελλάδα Κώστας Βεργόπουλος, που στο βιβλίο του «Το Αγροτικό Ζήτημα στην Ελλάδα» γράφει: «Το Οθωμανικό κράτος στη χρυσή εποχή του μέχρι τον 16ο και 17ο αιώνα συγκέντρωσε όλα τα γνωρίσματα του φιλολαϊκού Βυζαντίου και μάλιστα εκείνα της εποχής των Ισαύρων και των Μακεδόνων». Μάλιστα, ο κ. Βεργόπουλος προχωρεί ένα βήμα πιο πέρα και υποστηρίζει ότι η κατάκτηση της Ελλάδας από τους Οθωμανούς, στην ουσία ισοδυναμούσε με απελευθέρωσή της: «Η οθωμανική κατάκτηση» γράφει, «ευνοήθηκε αρκετά από την υποστήριξη των βυζαντινών χωρικών, οι οποίοι έβλεπαν σε αυτήν ένα μέσο για να ξεκαθαρίσουν τον βυζαντινό χώρο από κάθε στοιχείο που θύμιζε δυτικό φεουδαρχισμό».

Το δεύτερο ατόπημα της κ. Δραγώνα, σύμφωνα με τον ΛΑΟΣ, είναι πως έχει υποστηρίξει ότι η ελληνική εθνική ταυτότητα δημιουργήθηκε τον 19ο αιώνα. Υποθέτω ότι η άποψη του ΛΑΟΣ είναι ότι η ελληνική εθνική ταυτότητα προϋπήρχε και διατηρήθηκε αναλλοίωτη διά μέσου των αιώνων. Φυσικά, και πάλι η άποψη της κ. Δραγώνα δεν είναι ιδιαίτερα καινοτόμος ούτε αιρετική. Αντίθετα, εκφράζει την ορθοδοξία μεταξύ των περισσότερων ιστορικών σήμερα, σύμφωνα με την οποία η εθνική ταυτότητα στις περισσότερες χώρες (όχι δηλαδή μόνο στην Ελλάδα) είναι κάτι το οποίο δημιουργείται τον 19ο αιώνα. Φυσικά υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ των ιστορικών σχετικά με το πόσο «φαντασιακό» είναι το εθνικό αφήγημα -δηλαδή αν πρόκειται για ένα εκ του μηδενός κατασκεύασμα ή αν βασίστηκε σε προϋπάρχοντα πολιτισμικά στοιχεία και σύμβολα. Πάντως, ιδιαίτερα δε στην περίπτωση της Ελλάδας, Ορθόδοξοι και νεορθόδοξοι διανοητές (Μοσκώφ, Γιανναράς, Fermor, Ρομανίδης, Papadopoulos, Sherrard, Ware κ.ά.) έχουν τονίσει τις μεγάλες διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της ταυτότητας του «Ρωμιού» που κυριαρχούσε στην τουρκοκρατία και του μεταγενέστερου «Νεοέλληνα». Η ασυνέχεια αυτή -που φυσικά υπάρχει και στη Δύση αλλά με διαφορετικούς όρους- παραπέμπει, απλουστεύοντας κάπως, στη διάκριση μεταξύ μιας ταυτότητας που έχει ως άξονα αναφοράς τη χριστιανική θρησκεία και τη νέα ταυτότητα, που έχει ως κυρίαρχο άξονα αναφοράς τη γλώσσα και το κράτος.

Να υποθέσω λοιπόν ότι ο ΛΑΟΣ, όντας συνεπής, θα ζητήσει επίσης τον αποκλεισμό των Ορθόδοξων διανοητών από τα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας;

Παρεμπιπτόντως, και ο κορυφαίος Άγγλος ιστορικός Ερικ Χομπσμπάουμ έχει αναφέρει ότι η ελληνική εθνική ταυτότητα -όπως και αυτές των περισσότερων άλλων χωρών- είναι δημιούργημα του 19ου αιώνα. Αν και δεν πιστεύω ότι ο Χομπσμπάουμ θα έπειθε τον κ. Καρατζαφέρη και τους οπαδούς του. Ο Άγγλος ιστορικός έχει ως γνωστόν εβραϊκές ρίζες…”

Στέφανος Κασιμάτης, εφημερίδα Καθημερινή
“Ο υπαρκτός Ελληνισμός και η κυρία Δραγώνα”

“Ρωτήστε τον χειρότερο μεθυσμένο πιθηκάνθρωπο που θα συναντήσετε ένα βράδυ σε οποιαδήποτε παμπ της Αλβιώνος. Εφόσον νιώθει Βρετανός, ακόμη και αν είναι αναλφάβητος, θα σας επιβεβαιώσει ότι το έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ είναι μέρος της εθνικής ταυτότητας των Βρετανών. Επί δεκαετίες, ο πνευματικός κόσμος της Βρετανίας -φιλόλογοι, κριτικοί, θεράποντες του Θέσπιδος- έχτιζαν την εικόνα του «βάρδου» ως ποιητικού στυλοβάτη του εθνικού πεπρωμένου της χώρας. (Το αποκορύφωμα αυτής της μακράς πορείας απολαμβάνουμε σήμερα στον κινηματογραφικό Ερρίκο Ε΄ του Ολίβιε. Δεν είναι τυχαίο ότι η ταινία γυρίστηκε στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και είναι αφιερωμένη στους στρατιώτες που πήραν μέρος στην απόβαση στη Νορμανδία.)

Στη δεκαετία του 1950 όμως, τα πράγματα άλλαξαν. Έπεσε η αυλαία για τη βρετανική αυτοκρατορία και, ταυτόχρονα, έφτασαν στο «σμαραγδένιο νησί» (για να θυμηθούμε τον επιθανάτιο μονόλογο του σαιξπηρικού Ιωάννη της Γάνδης…) νέα ρεύματα σκέψης από την ηπειρωτική Ευρώπη. Εκτοτε, στον πανεπιστημιακό κόσμο της Βρετανίας ξεκίνησε μια τάση αποδόμησης της «πατριωτικής» ανάγνωσης του σαιξπηρικού έργου, η οποία συνεχίζεται (εποικοδομητικά -αν μου επιτρέπετε την ειρωνεία…) ως τις μέρες μας. Η μάχη ιδεών, που δόθηκε ανάμεσα σε παραδοσιακούς και τους νεωτεριστές, ιδίως τα πρώτα χρόνια, ήταν σκληρή. Όμως κανένας από τους πρώτους δεν αμφισβήτησε το δικαίωμα των νεωτεριστών να ερευνούν και να αμφισβητούν τα «γενικώς αποδεκτά».

Αυτό ακριβώς συμβαίνει τώρα εις βάρος της καθηγήτριας Θάλειας Δραγώνα -και μάλιστα από άσχετους, όπως ο Γ. Καρατζαφέρης και ο Γ. Τραγάκης. Ο δεύτερος, συγκεκριμένα, της καταλογίζει ότι το βιβλίο «“Τι είν’ η πατρίδα μας;” -Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση» (συλλογική εργασία, με την κοινή επιμέλεια των Α. Φραγκουδάκη και Θ. Δραγώνα) περιέχει «εξευτελιστικές εκφράσεις και για το ελληνικό έθνος και για τους Έλληνες». Προφανώς, ο κ. Τραγάκης δεν έχει καν ξεφυλλίσει το βιβλίο. Αυτό δεν τον εμποδίζει όμως να γίνεται ουρά του κ. Καρατζαφέρη, ο οποίος με τη σειρά του απλώς αναμασά τα όσα καταγγέλλουν ανησυχούντες απόστρατοι.

Κατανοώ την ανησυχία τους. Είναι σκληρό να μαθαίνεις ξαφνικά ότι η εθνική ταυτότητα δεν είναι έννοια υπεράνω της Ιστορίας και ότι δεν μένει αναλλοίωτη εις τους αιώνας των αιώνων, αμήν. Όπως είναι σκληρό να μαθαίνεις ότι πέρα από τις Ηράκλειες Στήλες δεν κατοικούν δράκοντες, ότι η Γη δεν είναι επίπεδη, ότι επίσης δεν είναι το κέντρο του σύμπαντος, ότι δεν υπάρχει Αϊ-Βασίλης και άλλα πολλά. Όμως η ενοχοποίηση του επιστημονικού λόγου είναι σκοταδισμός. Όταν μάλιστα γίνεται στον βωμό πολιτικών σκοπιμοτήτων, φοβάμαι ότι καταντά χυδαιότητα…”

Γ. Πρετεντέρης, εφημερίδα Βήμα
“Μαθήματα πατριωτισμού”

“Πριν από τρία χρόνια, ο γνωστός θίασος της πατριδοκαπηλίας αλλά και άλλοι αφελείς πλην άδολοι συμπατριώτες μας, υποκίνησαν το λιντσάρισμα ενός σχολικού εγχειριδίου Ιστορίας και της συγγραφέως του. Το αμάρτημα του βιβλίου ήταν ότι δεν παρουσίαζε την Ιστορία «όπως μας την έμαθε η γιαγιά μας» – για να δανειστώ την καταλυτική διατύπωση του Λάκη Λαζόπουλου… Οπως είπα, στο λιντσάρισμα πρωτοστάτησαν πολλοί και διάφοροι. Από τον ΛΑΟΣ και τους οπαδούς του ως την ακροδεξιά πτέρυγα της ΝΔ, συμπεριλαμβανομένων και των γνωστών «ακροδεξιών της ακροαριστεράς». Κοινό χαρακτηριστικό των προαναφερθέντων: ένα μείγμα ημιμάθειας και ιδεοληψίας. Και κοινό ανακλαστικό: ο φόβος. Ο φόβος που μετατρέπεται σε καχυποψία όταν τα πράγματα δεν διατυπώνονται απαραιτήτως όπως «τους τα έμαθε η γιαγιά τους». Η ίδια ιστορία με τους ίδιους πρωταγωνιστές επαναλαμβάνεται και σήμερα.

Και στις δύο περιπτώσεις έχουμε μια κοινή βάση. Πρώτον, την ανομολόγητη παραδοχή ότι η κοινωνία μας οφείλει να διέπεται από ένα κυρίαρχο εθνικό φρόνημα. Δεύτερον, την αυτονόητη υποχρέωση όλων να συμμορφώνονται με αυτό το εθνικό φρόνημα και να το υπηρετούν.

Απορίες και ερωτήσεις δεν επιτρέπονται. Το σχήμα αυτό θα ήταν βαθύτατα αντι-επιστημονικό, αν δεν ήταν πρωτίστως αντι-δημοκρατικό. Υπό αυτή την έννοια, αποτελεί στοιχειώδη συνταγματική υποχρέωση των πολιτών της Ελληνικής Δημοκρατίας να αντισταθούμε στον όχλο. Να αντισταθούμε στην ποινικοποίηση του φρονήματος και στην ενοχοποίηση της άποψης. Να αντισταθούμε κυρίως στη νεο-φασιστική αντίληψη οτι η κοινωνία μας χωρίζεται σε «εθνικόφρονες» και σε «μη εθνικόφρονες». Οχι επειδή όσα υποστηρίζουν η Ρεπούση ή η Δραγώνα είναι σωστά ή λάθος- αυτό μου είναι βαθύτατα αδιάφορο κι ούτε είμαι ο πλέον αρμόδιος για να το κρίνω… Αλλά επειδή η ουσία της δημοκρατίας μας είναι η συνύπαρξη των διαφορετικών απόψεων, η ανεμπόδιστη άσκηση της διερεύνησης σε όλα τα επίπεδα, η ανοχή απέναντι σε όσα μας βρίσκουν ριζικά αντίθετους και η αποδοχή ακόμη και του λάθους.”
newstime.gr

Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις που αφορούν τα εθνικά θέματα, τις διεθνείς σχέσεις, την εξωτερική πολιτική, τα ελληνοτουρκικά και την εθνική άμυνα.
Ακολουθήστε το infognomonpolitics.gr στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Facebook

Ακολουθήστε τον Σάββα Καλεντερίδη στο Twitter

Εγγραφείτε στο κανάλι του infognomonpolitics.gr στο Youtube

Εγγραφείτε στο κανάλι του Σάββα Καλεντερίδη στο Youtube