Η πρόταση αυτή βρίσκεται στην κρήνη έξω από την εκκλησία της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και κρύβει ένα διττό μήνυμα, αφού, όπως είναι γνωστό, διαβάζεται και από τις δύο πλευρές.

A’ Μέρος
ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΑΡΓΥΡΟΥ ΜΙΧΑΗΛ*

Η πρόταση αυτή βρίσκεται στην κρήνη έξω από την εκκλησία της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη και κρύβει ένα διττό μήνυμα, αφού, όπως είναι γνωστό, διαβάζεται και από τις δύο πλευρές.

Αρχικά το μήνυμα που μεταδίδεται με την πρώτη ανάγνωση είναι ότι για να υπάρχει πνευματική εξέλιξη απαιτείται γενική αλλαγή, εσωτερική και εξωτερική, ώστε η αλλαγή αυτή να μην είναι πρόσκαιρη και κενή, αλλά να είναι ουσιαστική και δημιουργική. Το δεύτερο όμως μήνυμα που θέλει να περάσει η συγκεκριμένη φράση είναι ότι, αν καθαρίσουμε μόνον την όψη, θα ξεκινήσουμε ένα φαύλο κύκλο που δεν θα τελειώσει ποτέ, αν δεν έρθει και η εσωτερική κάθαρση.

Η ωραιοποίηση της εξωτερικής μόνο εικόνας δεν είναι ποτέ, μα ποτέ, αρκετή και εκ των πραγμάτων δεν υπάρχει εναλλακτική πορεία προς την πρόοδο και την ευτυχία, με αποτέλεσμα κάθε φορά να καταλήγουμε στην ανάγκη για εσωτερική και ολοκληρωτική κάθαρση. Επιπρόσθετα, όμως, ο φαύλος αυτός κύκλος αφήνει κάθε φορά χειρότερη κατάσταση όσο αρνούμαστε να κάνουμε το δύσκολο μέρος, την εσωτερική κάθαρση, μέχρις ότου γίνεται αδύνατο και έτσι κλείνει ο κύκλος μιας ζωής που είναι πλέον κατεστραμμένη, ενός έθνους που πλέον τείνει στον αφανισμό ή και μιας οικονομίας που «κατακρεουργεί» τους πολίτες και τους αφήνει ανίκανους να δημιουργήσουν και να δουν το μέλλον τους με αισιοδοξία, οδηγούμενοι στο έγκλημα και τις ναρκωτικές ουσίες.

Η σοφή αυτή πρόταση πρέπει να μπει ως πράξη στην καθημερινότητα, στον ιδιωτικό αλλά και στο δημόσιό μας βίο στην Κύπρο. Η κυπριακή κοινωνία έχει ήδη προσπαθήσει να προχωρήσει, καθαρίζοντας όμως μόνο την όψη της, αλλά όχι τα ανομήματά της, τα βαθιά και ουσιαστικά θέματα που την αφορούν, την κοινωνία, την οικονομία, τον πολιτισμό, ή και ακόμα την εθνική μας επιβίωση, θέματα τα οποία έχουν φτάσει σε οριστικότατο σημείο, και αυτό λόγω της πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης, η οποία μπορεί να αφαιρέσει σοβαρό ποσοστό από την υλική ευμάρεια που έχουμε, αφήνοντάς μας γυμνούς, χωρίς πνευματικό και κοινωνικό υπόβαθρο.

Στο κρίσιμο αυτό σημείο, έχουμε φτάσει μέσα από μια πορεία 70 χρόνων ανικανότητας να γυρίσουμε σελίδα, να κάνουμε ουσιαστικές αλλαγές στην παιδεία και την οικονομία της Κύπρου. Τα τελευταία 70 χρόνια η κυπριακή κοινωνία, παρ’ όλην την έκθεσή της στην παγκόσμια κοινότητα, μέσα από τον τουρισμό, το εμπόριο και τις σπουδές των νέων στο εξωτερικό, αρνείται να κάνει αυτοκριτική και να προχωρήσει και να εξελιχθεί από την αποικιακή εποχή του 19ου και 20ού αιώνα, στη σύγχρονη εποχή της πληροφορίας, της γνώσης, της διάλυσης των φεουδαρχικών προτύπων, απομυθοποίησης των εθναρχών, και των εθνικών οραμάτων, στην εποχή που καταρρέουν σύνορα και οι πόλεμοι είναι πλέον οικονομικοί μέσω οθονών.

Δυστυχώς, όσο και αν φαίνεται παράξενο, η Κύπρος γνωρίζει την ευημερία αυτή λόγω της συνολικής ευμάρειας που γνώρισε ο κόσμος και ειδικά η Δύση τα τελευταία χρόνια και ακόμα λόγω της κατάρρευσης του υπαρχτού σοσιαλισμού, που απελευθέρωσε πολύ πλούτο στις δυτικές οικονομίες. Η ευμάρεια αυτή έχει σε μεγάλο βαθμό κτιστεί στις πλάτες άλλων και στην τύχη, και όχι στη δική μας ικανότητα να προσθέτουμε αξία στις οικονομικές μας δραστηριότητες, δημιουργώντας έτσι διαχρονικούς μηχανισμούς πρόσθεσης αξίας. Χαρακτηριστικό είναι, πλέον, ότι το μόνο συγκριτικό πλεονέκτημα που μας έχει μείνει, αφού έχουμε πλέον ευνουχίσει τη νεανική επιχειρηματικότητα, τη θέληση για δημιουργική εργασία αλλά και τον εθελοντισμό, να είναι μόνο ο φορολογικός μας συντελεστής.

Δυστυχώς, πλέον, έχει γίνει αποδεκτό στην κυπριακή κοινωνία κάποιος να πληρώνεται χωρίς να έχει κοπιάσει και ψάχνουμε τρόπους να αποφεύγουμε κάθε είδους προσπάθεια που ίσως χρειάζεται κόπο. Θεωρείται κατόρθωμα η πρόσληψη στο δημόσιο, γιατί αυτό δίνει σίγουρες απολαβές χωρίς πολύ κόπο. Κακό δεν είναι να εργάζεται κάποιος στο δημόσιο, κακό είναι ο λόγος για τον οποίο το επιλέγει, με αποτέλεσμα το άτομο να λειτουργεί ανάλογα στην καθημερνή εργασία. Η ζημία, ακόμα, ενισχύεται όταν οι πολίτες δημιουργούν πλέον ένα φαύλο πολιτικό σύστημα προσωπικής τακτοποίησης, είτε σε θέμα εισοδήματος είτε κοινωνικού φαίνεσθαι.

Δεν είναι καθόλου παράξενο που οι πολιτικοί μας θυσιάζουν ατελείωτες ώρες σε γάμους, βαφτίσεις, κηδείες, μνημόσυνα, απλά και μόνο για μη στερήσουν τη χαρά του πολίτη να πει ότι ήρθε και ο «τάδε» στο γάμο μου και αν δεν ερχόταν δεν θα τον ψήφιζα ξανά. Ακόμα, πόσες φορές ακούσαμε την πρόταση «Εμένα ποιος με βοήθησε για να τον ψηφίσω», μια πρόταση που παρουσιάζει την άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκεται η πολιτική αλλά και η κοινωνική ζωή της Κύπρου, αφού ο πολίτης έχει την απαίτηση, βασικά, «χρηματισμού» για να ασκήσει το δικαίωμα της ψήφου, που αποκτήθηκε με κόπο και αίμα, και που με αυτόν τον τρόπο τον αυτοκαταργεί.

*Οικονομολόγος, Οικονομικός Διαχειριστής Οργάνωσης Νέων Επιστημόνων
ΣΗΜΕΡΙΝΗ