Tου Κωνσταντινου Ζουλα

«Apo ellada eiste? Edo, edo elate. Kernaw tsai, kafe. Exo original maimou» … Ο Τούρκος έμπορος που μας έκανε να χαμογελάσουμε στο μεγάλο παζάρι της Πόλης με τις «επώνυμες» τσάντες του -μιλάμε όντως για ορίτζιναλ μαιμούδες- δεν είναι το μόνο που θα θυμάμαι από το τριήμερο που περάσαμε με τη γυναίκα μου στην Κωνσταντινούπολη. Είχαμε χρόνια να επισκεφθούμε την Τουρκία, και αν κάτι συνειδητοποιήσαμε είναι το πόσο στρεβλή εικόνα έχουμε πλέον στην Ελλάδα γι’ αυτό που ευρύτερα ονομάζεται παροχή υπηρεσιών.

Από πού να ξεκινήσω; Από τον ταξιτζή που μόλις κατάλαβε ότι ήμασταν Ελληνες μας έβαλε cd με ελληνική μουσική; Από τον ιδιοκτήτη του δωματίου που νοικιάσαμε και έμεινε μαζί μας μία ώρα, προτείνοντάς μας πού και πώς να αξιοποιήσουμε καλύτερα τον χρόνο μας; Από τον ξεναγό στην Αγιά Σοφιά που μας οδήγησε και στην αγορά (χωρίς επιπλέον αμοιβή), εφιστώντας μας την προσοχή τι να αποφύγουμε; ΄Η από τους απλούς πολίτες που, βλέποντάς μας με τον χάρτη, προσπαθούσαν να μας βοηθήσουν χωρίς καν να ξέρουν αγγλικά;

Το τριήμερο στην Πόλη ήταν αποκαλυπτικό. Οι Τούρκοι γνωρίζουν άριστα τι σημαίνει «παρέχω υπηρεσίες», είτε εργάζονται σε ακριβά εστιατόρια είτε σε συνοικιακά μικρομάγαζα. Σε εντυπωσιάζουν με την ακάματη εργατικότητά τους και δεν χάνουν ποτέ το χαμόγελο και την ευγένειά τους. Οι δε έμποροι έχουν δαιμόνια εφευρετικότητα για να μπεις στο μαγαζί τους και όταν το πετύχουν σε κάνουν να αισθάνεσαι «αφέντης» τους χωρίς να γίνονται δουλικοί. «Προφανώς περισσότερο εγώ θέλω να πουλήσω από ό, τι εσείς να αγοράσετε» μας είπε ένας, όταν έκρινε ότι θίγουμε πλέον την αξιοπρέπειά του με το εξαντλητικό παζάρι που μας είχαν πει να κάνουμε σε κάθε μας συναλλαγή.

Προσπαθώντας να κρύψω την έκπληξη, αλλά και την αμηχανία μου έναντι ενός μαγαζάτορα που μας κατέβαζε αγόγγυστα δεκάδες χαλιά και κιλίμια (ενώ εμείς δεν θέλαμε να αγοράσουμε), θυμήθηκα τι μου είχε συμβεί τρεις μέρες πριν σε κατάστημα της Κλαυθμώνος. Ενδιαφερόμουν να αγοράσω μια μικρή τηλεόραση και όταν ζήτησα από τον μοναδικό υπάλληλο να μου πει «γιατί η εικόνα ενός μοντέλου δεν φαίνεται τόσο καλή», μου απάντησε με δυσπερίγραπτη βαριεστημάρα ότι «από μακριά όλες οι τηλεοράσεις είναι ίδιες»! Μόνο χάρη δεν μου είπε ότι μου έκανε επειδή του ζήτησα να με εξυπηρετήσει στο μαγαζί του…

Το τριήμερο στην Πόλη μάς θύμισε μια Ελλάδα που έχει από πολλά χρόνια χαθεί στη χοάνη του εύκολου κέρδους με τον ελάσσονα κόπο. Καλοπεράσαμε με τις επιδοτήσεις και τα δανεικά και πιστέψαμε ότι ανακαλύψαμε τον μήνα που θρέφει τους έντεκα. Δεν ξέρω αν η κρίση είναι ευκαιρία, αλλά είναι βέβαιο ότι θα μας προσγειώσει επιτέλους στην πραγματικότητα.

Υ. Γ. Τα μαγαζιά στην «Ερμού» της Κωνσταντινούπολης παραμένουν ανοιχτά ώς τις 10.30 το βράδυ, το δε «Κολωνάκι» τους δουλεύει σύσσωμο και τις Κυριακές. Κατά κυριολεξία, λοιπόν, Καλή μας Ανάσταση…
kathimerini.gr