The Economist

Για τον περισσότερο κόσμο, ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ είναι ένας μετριοπαθής πολιτικός, ο οποίος ως υπουργός Εξωτερικών εξισορρόπησε τις υπερβολές του άστατου πρωθυπουργού του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ο κ. Ερντογάν λογομάχησε δημοσίως με το Ισραήλ, αλλά ο κ. Γκιουλ προσέγγισε ήρεμα το Ιράν, για να το πείσει να εγκαταλείψει τις πυρηνικές φιλοδοξίες του. Ο κ. Ερντογάν αντιπροσωπεύει άνθρωπο με χάρισμα· ο κ. Γκιουλ την κοινή λογική. Τώρα όμως διεξάγεται μια υπόγεια μάχη: Ο κ. Ερντογάν θεωρείται ότι προσβλέπει στην προεδρία, αλλά ο κ. Γκιουλ θέλει να διατηρήσει το αξίωμά του.

Ενα πρόβλημα είναι ότι κανένας, ούτε και ο κ. Γκιουλ, δεν φαίνεται να γνωρίζει πότε θα λήξει η θητεία του. Το ζήτημα είναι ότι όταν το Κοινοβούλιο εξέλεξε τον κ. Γκιουλ το 2007 εισήγαγε αλλαγές, σύμφωνα με τις οποίες ο πρόεδρος θα εκλέγεται απευθείας από το λαό, για πενταετή θητεία. Το ερώτημα είναι αν ο κ. Γκιουλ θα επωφεληθεί και θα ξαναθέσει υποψηφιότητα. Ή αν, όπως και οι προηγούμενοι πρόεδροι, υπηρετήσει μια 7ετία και αποχωρήσει το 2014.

Το στρατόπεδο Γκιουλ διατείνεται πως ο πρόεδρος δικαιούται άλλη μια θητεία. Οι σύμμαχοι του Ερντογάν διαφωνούν. «Ο κ. Ερντογάν υποστήριξε την προεδρία του κ. Γκιουλ, τώρα είναι η σειρά του», δήλωσε πηγή προσκείμενη στον πρωθυπουργό. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η τελευταία απόπειρα συνταγματικής μεταρρύθμισης πραγματοποιήθηκε για να αναλάβει ο Ερντογάν πρόεδρος. Τι θα συμβεί όμως αν ο Γκιουλ αποφασίσει ότι θέλει να ξαναθέσει υποψηφιότητα; Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να διχάσει το κόμμα, ακόμη και να ρίξει την κυβέρνηση.

Καθοριστικές οι εκλογές
Πολλά θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών. Αν το κυβερνών κόμμα δεν τα πάει πολύ καλά, θα συμπιεστούν οι προεδρικές φιλοδοξίες του Ερντογάν και ο Γκιουλ θα μπορεί ενδεχομένως να ολοκληρώσει την επταετή θητεία του. Εκείνο που είναι σαφές είναι ότι, όσο παραμένουν αναποτελεσματικά τα κόμματα της αντιπολίτευσης, η μόνη σοβαρή πρόκληση που μπορεί να αντιμετωπίσει το κυβερνών κόμμα είναι από το εσωτερικό του.