ΜΕΣΟΥΤ ΓΙΛΜΑΖ Ο ΠΡΩΗΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΛΥΝΕΚΡΗ ΕΠΙΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΣΤΟΛΙΣΚΟ ΠΟΥ ΜΕΤΕΦΕΡΕ ΒΟΗΘΕΙΑ ΣΤΗ ΓΑΖΑ
«Θα έπρεπε να εκμεταλλευτούμε την παρούσα κρίση, προκειμένου να μειώσουμε τη στρατιωτική εξάρτησή μας από το Ισραήλ», λέει ο Μεσούτ Γιλμάζ (φωτ.: ΑΠΕ)

«Ηταν σαφές ότι η ισραηλινή πλευρά δεν θα επέτρεπε τη διέλευση της νηοπομπής προς τη Γάζα. Παρ’ όλα αυτά, η τουρκική κυβέρνηση δεν αξιοποίησε επαρκώς τα διπλωματικά κανάλια». Ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας Μεσούτ Γιλμάζ μιλά στη γερμανική επιθεώρηση για την κρίση στις σχέσεις της χώρας του με το Ισραήλ μετά το πολύνεκρο «ρεσάλτο» σε πλοίο της πολυεθνικής ανθρωπιστικής αποστολής για τη Γάζα.

Μετά την επίθεση στο «Mavi Marmara» οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και του Ισραήλ διαταράχθηκαν. Ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μιλά για «κρατική τρομοκρατία». Είναι δικαιολογημένος ένας τέτοιος χαρακτηρισμός;

«Ενα μη οπλισμένο πλοίο δέχθηκε εισβολή σε διεθνή ύδατα και μάλιστα οι ισραηλινές δυνάμεις έκαναν χρήση βίαιων μέσων. Αυτό ήταν μια σαφής παραβίαση κανόνων του Διεθνούς Δικαίου».

Ο ισραηλινός στρατός ισχυρίζεται ότι οι ακτιβιστές δεν ενδιαφέρονταν να μεταφέρουν αγαθά στη Γάζα, αλλά να διασπάσουν τον από θαλάσσης αποκλεισμό.

«Τέτοιες απόψεις δεν τις συμμερίζομαι. Αν πράγματι οι ακτιβιστές αποσκοπούσαν να προσελκύσουν μόνον την προσοχή των ΜΜΕ, τότε οι Ισραηλινοί συνέβαλαν σημαντικά στην επίτευξη αυτού του σκοπού».

«Συμπαθούντες της Χαμάς»

Οι Ισραηλινοί ισχυρίζονται επίσης πως στο «Mavi Marmara» επέβαιναν και υποστηρικτές της Χαμάς.

«Στην Τουρκία φυσικά και υπάρχουν συμπαθούντες της Χαμάς. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί επιχείρημα που να δικαιολογεί τις κινήσεις του Ισραήλ. Οι ισραηλινές αρχές θα χρειαστεί να αποδείξουν ότι στο καράβι υπήρχαν πράγματι όπλα».

Η τουρκική κυβέρνηση δεν θα ‘πρεπε να φροντίσει να αποτρέψει τους διοργανωτές της αποστολής βοήθειας προς τη Γάζα από τα σχέδιά τους;

«Στην πραγματικότητα σ’ αυτή την κρίση η κυβέρνησή μας απέτυχε τελείως. Ηταν σαφές ότι η ισραηλινή πλευρά δεν θα επέτρεπε τη διέλευση της νηοπομπής προς τη Γάζα. Παρ’ όλα αυτά, η τουρκική κυβέρνηση δεν αξιοποίησε επαρκώς τα διπλωματικά κανάλια. Η τραγωδία του “Mavi Marmara” ήταν δυνατόν να αποφευχθεί».

Η Τουρκία διατηρεί από καιρό και στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ. Συμφωνείτε με την προοπτική να συνεχιστούν αυτές οι επαφές;

«Θα έπρεπε να εκμεταλλευτούμε την παρούσα κρίση, προκειμένου να μειώσουμε τη στρατιωτική εξάρτησή μας από το Ισραήλ».

Είναι αλήθεια ότι η Αγκυρα προτιμά να τείνει χείρα συνεργασίας προς το Ιράν και τη Συρία;

«Στη διένεξη Παλαιστινίων-Ισραηλινών η Τουρκία τήρησε αποστασιοποιημένη γραμμή. Και μόνον η σημερινή κυβέρνηση θέλησε να διαδραματίσει ρόλο διαμεσολαβητικό στο Μεσανατολικό και με τις στενές επαφές της με τη Χαμάς κατέστησε εαυτήν αναξιόπιστη. Παρ’ όλα αυτά, – εγώ θεωρώ υπεύθυνο το Ισραήλ για το γεγονός πως οι σχέσεις της χώρας μας μαζί του έφτασαν στο ναδίρ».

«Εχει υποστεί ζημία η σχέση…»

Να περιμένουμε διακοπή των τουρκοϊσραηλινών σχέσεων;

«Η τουρκική Βουλή ενέκρινε προσφάτως ψήφισμα, με το οποίο ζητά από την κυβέρνηση να ελέγξει εκ νέου τις πολιτικές, οικονομικές και στρατιωτικές επαφές και επιχειρήσεις με το Ισραήλ. Αυτό σημαίνει πως οι διμερείς μας σχέσεις έχουν υποστεί ζημία, έστω και αν αυτή είναι βραχυπρόθεσμη».

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ-DER SPIEGEL
Υπεύθυνος: Επιμέλεια: ΟΛΓΑ ΚΟΛΙΑΤΣΟΥ koliatsu@enet.gr