Φλέρτ της Άγκυρας με την ηλεκτρική διασύνδεση μέσω Τουρκίας

Κώστας Βενιζέλος

Το πολυσυζητημένο γεωπολιτικό ρίσκο έχει όνομα: Είναι η κατοχική Τουρκία, η οποία και προφανώς διά της ισχύος θα μπορούσε να σταματήσει ένα σημαντικό έργο, στο οποίο είναι εμπλεκόμενη η Κυπριακή Δημοκρατία και η Ελλάδα. Τούτο, βέβαια, δεν είναι καθόλου εύκολο καθώς στο έργο για την Ηλεκτρική Διασύνδεση Κύπρου- Κρήτης δεν εμπλέκονται μόνο η Ελλάδα και η Κύπρος, αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Φαίνεται από τις πρώτες τοποθετήσεις ότι θα εμπλακούν και οι Αμερικανοί.

Η εμπλοκή τους θα είναι, μάλλον, επιχειρηματική, αλλά στην Ουάσιγκτον πάντα προστατεύουν τα οικονομικά συμφέροντα, ακόμη και ιδιωτών, δικών τους εταιρειών. Ή  πρωτίστως εταιρειών καθώς ο καπιταλισμός είναι ιδιαίτερα προστατευτικός με το κεφάλαιο. Τούτο επιβεβαιώνεται και με τα όσα διαδραματίστηκαν στην κυπριακή ΑΟΖ και τις αμερικανικές εταιρείες, που δραστηριοποιούνται σε θαλασσοτεμάχια μας.

Ενόψει της σημερινής σύσκεψης στο Προεδρικό της Λευκωσίας, με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων μερών, είναι σημαντικό να «διαβάσει» κανείς και τις διάφορες αναφορές που γίνονται από την κατοχική πλευρά. Η Άγκυρα δεν τοποθετήθηκε για την Ηλεκτρική Διασύνδεση. Προφανώς θα το κάνει όταν και όποτε κρίνει απαραίτητο ότι θα πρέπει να πράξει τούτο. Μιλούν, όμως, εκ μέρους της οι εγκάθετοι. Και εκείνοι που έχουν χρίσμα του εγκάθετου και όσοι το διεκδικούν.

Καταρχήν, η τουρκική πλευρά ενόψει των συζητήσεων που γίνονται στην Κυπριακή Δημοκρατία, την Ελλάδα, στην Ε.Ε. για το μεγάλο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, έχει επαναφέρει παλαιότερο δικό της σχεδιασμό, που εδώ και χρόνια δεν υλοποιείται. Αυτό της ηλεκτρικής διασύνδεσης Τουρκίας- κατεχομένων, που θα ακολουθούσε εκείνο της μεταφοράς νερού με υποθαλάσσιους αγωγούς. Τούτο δεν έγινε, πλην όμως τώρα επανέρχεται για προφανείς λόγους.

Ο Τούρκος Αντιπρόεδρος Τζεβντέτ Γιλμάζ, ο οποίος επισκέφθηκε προ ημερών τα κατεχόμενα είπε ότι «όπως ακριβώς φέραμε νερό κάτω από τη θάλασσα στο παρελθόν, με τη θέληση του Θεού, θα φέρουμε ηλεκτρική ενέργεια. Έτσι, η μητέρα πατρίδα και η ‘’ΤΔΒΚ’’ θα συνδεθούν μεταξύ τους με πολύ ισχυρότερους δεσμούς». Αλλά και αρχηγός των εγκάθετων, Ερσίν Τατάρ, έσπευσε να υπενθυμίσει την πρόταση που υπέβαλε μέσω του Γ.Γ. του ΟΗΕ, την 1η Ιουλίου 2022, σύμφωνα με την οποία θα συνεργασθούν τα «δυο κράτη» στο πεδίο αυτό υπενθυμίζοντας πως «βορράς και νότος» είναι διασυνδεμένοι. Τι άλλο, όμως, ζητά; Να συνδεθεί η Κύπρος μέσω Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή, ό,τι γίνει «θα πρέπει» να εμπλέκεται η κατοχική δύναμη. Ο Τατάρ, που όλα τα γνωρίζει όταν τα διαβάζει από τα σημειώματα του τουρκικού ΥΠΕΞ, αναφέρθηκε και στις τεχνικές δυσκολίες του Great Sea Interconnector (μεγάλο βάθος και απόσταση), για να πει ότι η Τουρκία απέχει μόλις 60 χιλιόμετρα από εδώ και το βάθος της θάλασσας είναι μόλις χίλια μέτρα! Είναι «καλός μαθητής!

Βέβαια, στο χορό των διαπιστευτηρίων προς την Άγκυρα ρίχθηκε και ο «αριστερός» πρόεδρος του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (CHP) Τουφάν Έρχουρμαν. Ενόψει «προεδρικών» στα κατεχόμενα, το 2025, ο Ερχουμάν γνωρίζει το δρόμο. Γλύφοντας την Άγκυρα προσπαθεί να την πείσει ότι μπορεί να τον εμπιστευθεί για να καθίσει στον… θρόνο του μεγάλου εγκάθετου. Γι αυτό και σε ανάρτησή του στον προσωπικό του λογαριασμό σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης, είπε πως «ο δρόμος της λογικής είναι η διασύνδεση του νησιού με την συμπερίληψη της Τουρκίας».

Ποια είναι η λογική; Να εξαρτάται η Κύπρος μονίμως από την Τουρκία. Και εάν είναι σήμερα απομονωμένη ενεργειακά, με τα όσα προτείνουν θα είναι πλήρως εξαρτημένη. Ενόψει και του γεγονότος ότι ο μεν Τατάρ δεν το συνδέει με τη λύση, ο δε Ερχουμαν το θεωρεί εργαλείο προς την επίτευξη συμφωνίας, είναι σαφές πως η λογική καταλήγει στον ίδιο παρονομαστή: Να δέσουν «χειροπόδαρα» την Κύπρο στην Τουρκία. Κι όταν είναι… άκεφος ο Ερντογάν ( ή ο όποιος Ερντογάν) θα μένει η χώρα στο σκοτάδι.

Γι΄ αυτό και η Κυπριακή Δημοκρατία, αξιολογώντας το συμφέρον ολόκληρης της χώρας, πρέπει να προχωρήσει αξιοποιώντας όλες τις δυνατότητες που τις παρέχονται. Καμία λύση, διέξοδος δεν μπορεί να εμπλέκει την Τουρκία. Κι αυτό πρέπει να το συνειδητοποιήσουν και οι Τουρκοκύπριοι, πλην βεβαίως των εγκάθετων και των εν δυνάμει εγκάθετων.

Φιλελεύθερος