Κωνσταντίνος Κόμπος και Χακάν Φιντάν είχαν στο πέρας του άτυπου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, στις Βρυξέλλες,  τετ-α-τετ όπου έδωσαν  συνέχεια στη συζήτηση που είχε προηγηθεί στη διάρκεια του γεύματος. Οι δύο Υπουργοί Εξωτερικών είχαν μια σύντομη συνομιλία, χωρίς ωστόσο να δοθούν περαιτέρω πληροφορίες για το τι ακριβώς συζήτησαν οι δύο. Στη διάρκεια του γεύματος, ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δεν έκανε την έκπληξη με τα όσα είπε, αντίθετα κινήθηκε εντός του πλαισίου η Λευκωσία ανέμενε ότι θα κινηθεί και είχε καταλλήλως προετοιμαστεί.

Από την όλη εξέλιξη της συζήτησης η έκπληξη ήταν μάλλον προς τον Χακάν Φιντάν, ο οποίος είδε μπροστά του μια ομάδα Υπουργών Εξωτερικών να παίρνει σαφή θέση όσον αφορά τα ευρωτουρκικά σε συνάρτηση και με το Κυπριακό. Οι ισχυρός άξονας της ΕΕ στάθηκε, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας,  αρκετά ξεκάθαρα στο ότι δεν μπορεί να υπάρξει αποσύνδεση των ευρωτουρκικών από το Κυπριακό.

Ο Χακάν Φιντάν, σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την πρώτη του παρέμβαση επιμελώς απέφυγε την όποια αναφορά στο Κυπριακό. Κινούμενος, προφανώς, στη λογική ότι δεν πρέπει να υπάρξει διασύνδεση των δύο ζητημάτων. Έδωσε έμφαση στο γεωστρατηγικό ρόλο της Τουρκίας και τη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, επαναφέροντας στο προσκήνιο το θέμα της ένταξης.

Παρά το γεγονός ότι ο ίδιος δεν ήθελε να εμπλέξει το Κυπριακό στα ευρωτουρκικά, δεν συνέβη κάτι ανάλογο από πλευράς των Ευρωπαίων Υπουργών Εξωτερικών, οι οποίοι επιμελώς στις παρεμβάσεις τους φρόντισαν να διαμηνύσουν προς την Άγκυρα ότι τα δύο είναι αλληλένδετα. Υποδεικνύοντας παράλληλα το ότι θα πρέπει η Τουρκία να σπρώξει περισσότερο τα πράγματα στο Κυπριακό για να μπορεί να έχει και τα ανάλογο κέρδη στο διάλογό της με την ΕΕ.

Οι ισχυρός άξονας της ΕΕ, δηλαδή Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία, ήταν  ξεκάθαρα υποστηρικτικές προς την Κύπρο και τις θέσεις της όσον αφορά το κεφάλαιο Τουρκία. Εκείνο που ξεχωρίζουν διπλωματικοί κύκλοι με τους οποίους μίλησε ο «Φ» είναι πως η στάση της Γερμανίας, η οποία φαίνεται να εξέπληξε με την υποστηρικτική της προσέγγιση. Κι αυτό γιατί υπήρχε κατά το προηγούμενο διάστημα μια σκιά ως προς την προσέγγιση του Βερολίνου στα ευρωτουρκικά σε σχέση πάντα και με την άσκηση πιέσεων προς την Άγκυρα για χάρη των προσπαθειών στο Κυπριακό.

Σύμφωνα με ίδιες διπλωματικές πηγές η στάση της συντριπτικής πλειοψηφίας των χωρών που τοποθετήθηκαν ήταν με αναφορά είτε στο πλαίσιο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και της ανάγκης και της ανάγκης προόδου ως το απαραίτητο στοιχείο που επηρεάζει την πρόοδο των ευρωτουρκικών.

Όσοι τοποθετήθηκαν και αναφέρθηκαν στο Κυπριακό, αναφέρθηκαν στην ανάγκη επανέναρξης των συνομιλιών μέσα στα πλαίσια που θέτει το Συμβούλιο Ασφαλείας και στα πλαίσια που θέτει από πλευράς του το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Η καλή προεργασία που έγινε όλες τις προηγούμενες ημέρες φαίνεται ότι απέδωσε πάρα πολύ και αυτό φάνηκε και από τις τοποθετήσεις κάποιων κρατών που εξέπληξαν ευχάριστα τη Λευκωσία με τις θέσεις που είχαν.

Για τη Λευκωσία είναι αρκούντως ξεκάθαρο πως στο άτυπο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων οι εταίροι της Κύπρου έδειξαν έμπρακτη στήριξη και αλληλεγγύη. Επίσης, σημαντικό το ότι ο Χακάν Φιντάν άκουσε χωρίς αστερίσκους τις θέσεις της ΕΕ οι οποίες ήταν ευθυγραμμισμένες με τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας. Για τη Λευκωσία μετρά επίσης και το ότι ένας σημαντικός αριθμός χωρών αναγνώρισε η θετική στάση της Κύπρου στο να προσκληθεί ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών κάτι που υπέμνησαν στη διάρκεια των παρεμβάσεων τους. Μετά τις τοποθετήσεις που έγιναν από τους ΥΠΕΞ της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου και του Κύπριου Υπουργού, Κωνσταντίνου Κόμπου, ο Χακάν Φιντάν στη δευτερολογία του έκανε αναφορά και στο Κυπριακό. Κάτι που δεν έπραξε κατά την αρχική του τοποθέτηση όπου μίλησε για τα ευρωτουρκικά και την ένταξη.

Η τοποθέτηση Φιντάν σε σχέση με το Κυπριακό κινήθηκε πάνω στη γνωστή (και εν πολλοίς αναμενόμενη) τουρκική γραμμή: Αναφέρθηκε σε απομόνωση των Τουρκοκυπρίων, στο ότι συνομιλίες είχαμε ξανά και δεν οδήγησαν κάπου και δεν υπήρξε κάποιο όφελός για την τουρκοκυπριακή πλευρά, έκανε αναφορά στην κυριαρχική ισότητα και στο ότι υπάρχουν δύο κυριαρχικά ίσες οντότητες οι οποίες θα καθίσουν να μιλήσουν.

Παίρνοντας τον λόγο αμέσως μετά ο Κωνσταντίνος Κόμπος υπέδειξε ότι (όσον αφορά τα περί κυριαρχικής ισότητας κ.λπ.) πως αυτό είναι μια θέση την οποία ενστερνίζεται μόνο μία χώρα, η Τουρκία. Επίσης υπογράμμισε το τι απαιτείται από πλευράς διεθνούς νομιμότητας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κ. Κόμπος τόνισε πως υπάρχει ένα πλαίσιο πολύ συγκεκριμένο και υπάρχουν και συγκεκριμένοι κανόνες για κάποιον που ευελπιστεί να καταστεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δείχνοντας παράλληλα προς την κατεύθυνση των αποφάσεων που έχουν ληφθεί από πλευράς ΕΕ σε ανώτατο επίπεδο.

Κατά τη δική του παρέμβαση ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, υπέδειξε πως η ΕΕ λειτουργεί με κανόνες και βάσει συμπερασμάτων, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο τα ευρωτουρκικά συνδέονται με το Κυπριακό, όχι μόνο μέσω της ανάγκης προόδου στις διαπραγματεύσεις, αλλά και σε σημεία των προτάσεων στην Κοινή Επικοινωνία Ύπατου Εκπροσώπου – Κομισιόν (έκθεση Μπορέλ) τα οποία άπτονται των κυπρογενών υποχρεώσεων της Τουρκίας.

Ενδεικτικές του κλίματος που κυριάρχησε εντός της αίθουσας στη διάρκεια της συζήτησης στο άτυπο ΣΕΥ, είναι και οι δηλώσεις του Χακάν Φιντάν που ακουλούθησαν αμέσως μετά. «Πιστεύουμε ότι η αναζωογόνηση των σχέσεων Τουρκίας-ΕΕ είναι προς το συμφέρον όλων. Ωστόσο, τονίσαμε ότι η σύνδεση του Κυπριακού προβλήματος με τις σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ δεν είναι υγιής μέθοδος και δεν θα αποφέρει αποτελέσματα», ανέφερε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών. Είπε ακόμα ότι η Τουρκία θέλει να προχωρήσουν «με μια θετική ατζέντα. Εάν η ΕΕ επιδείξει θετική προσέγγιση με τον ίδιο τρόπο, αυτό θα είναι προς το συμφέρον όλων».

Έμφαση έδωσε ο Τούρκος ΥΠΕΞ στο θέμα των θεωρήσεων εισόδου για τους Τούρκους πολίτες στις χώρες της ζώνης Σένγκεν, τονίζοντας ότι ένα από τα θέματα προτεραιότητας για την Άγκυρα είναι η απελευθέρωση των θεωρήσεων. Δήλωσε ότι έχουν εκπληρωθεί από την Τουρκία 66 κριτήρια και ότι τα αρμόδια θεσμικά όργανα συνεργάζονται για την ολοκλήρωση των υπόλοιπων έξι κριτηρίων. Ο Τούρκος Υπουργός ανέφερε ακόμη ότι «μέχρι να επιτευχθεί η κατάργηση της βίζας, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε για την εξάλειψη των δυσκολιών και των εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες μας κατά τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων θεώρησης Σένγκεν. Συνεχίζουμε τις επαφές μας με την ΕΕ και τα κράτη μέλη για την επέκταση των θεωρήσεων πολλαπλών εισόδων και των θεωρήσεων μακράς διάρκειας».

Όσο δε για το γεγονός ότι προσκλήθηκε σε σύνοδο των ΥΠΕΞ της ΕΕ μετά από πέντε χρόνια ο Χακάν Φιντάν μίλησε για μια «θετική εξέλιξη» η οποία είναι και «σημαντική για την αναζωογόνηση των σχέσεων μας με την ΕΕ».

Φιλελεύθερος