την «κόψη του ξυραφιού» βρίσκεται η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Κύπρου- Ισραήλ σε συνέχεια των καταιγιστικών εξελίξεων τις τελευταίες ημέρες. Το σκηνικό γίνεται όλο και πιο πολύπλοκο με αντιδράσεις και πιέσεις εν αναμονή αποφάσεων. Οι συνεχείς διαπραγματεύσεις μεταξύ ΑΔΜΗΕ και κυπριακής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕΚ) δεν έφεραν κάποιο ουσιαστικό αποτέλεσμα, κι έτσι ο Διαχειριστής παίζει τώρα το τελευταίο του χαρτί. 

Το story

Το θέμα έχει πάρει εδώ και καιρό μεγάλες διαστάσεις, καθώς η κυπριακή κυβέρνηση φαίνεται να προωθεί άλλες λύσεις και όχι τη διασύνδεση. Υπενθυμίζεται ότι το βασικό «αγκάθι» αναφορικά με την ηλεκτρική διασύνδεση είναι το αν θα ικανοποιήσει τελικά η ΡΑΕΚ το αίτημα του ΑΔΜΗΕ, να ξεκινήσει δηλαδή η ανάκτηση των δαπανών κατά τη διάρκεια της κατασκευής του έργου, αρχής γενομένης από την 1η Ιανουαρίου 2025. Επιπλέον, η κάλυψη του γεωπολιτικού ρίσκου και η αξιολόγηση της μελέτης κόστους – οφέλους που κατέθεσε ο ΑΔΜΗΕ στην κυπριακή πλευρά, από την οποία θα κριθεί εάν τελικά η Κυπριακή Δημοκρατία θα συμμετέχει με 100 εκατ. ευρώ στο μετοχικό κεφάλαιο του φορέα υλοποίησης του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης, έρχονται να συμπληρώσουν το «παζλ» των σημείων τριβής.

Ο ΑΔΜΗΕ, λοιπόν τώρα, σε μια προσπάθεια να βγει «λευκός καπνός», κοινοποίησε επιστολή προς τη γαλλική εταιρία παραγωγής και κατασκευής καλωδιακών διασυνδέσεων Nexans. Νωρίτερα η γαλλική εταιρεία, είχε στείλει το δικό της τελεσίγραφο, ζητώντας να επιλυθούν οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες και να δοθεί η τελική εντολή από τον ΑΔΜΗΕ (full notice proceed) καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα προβεί σε αναστολή εργασιών του καλωδίου από τη Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου. Μάλιστα, ή η Nexans ενημερώνει ότι αν μέχρι την Παρασκευή 31 Αυγούστου δεν έχει λάβει την τελική εντολή για τις εργασίες που αφορούν στο καλώδιο ή αν δεν έχει επιλυθεί το ρυθμιστικό πλαίσιο για το project, τότε και θα αποχωρήσει από αυτό. Κύριο υπαίτιο για την αποχώρησή της θεωρεί η Nexans τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου.  Ωστόσο, η εταιρεία δηλώνει ότι θα συνεχίσει την παραγωγή του καλωδίου αν λυθούν τα ρυθμιστικά προβλήματα, ακόμα και χωρίς την τελική εντολή.

Στην επιστολή του, ο ΑΔΜΗΕ, κάνει ειδική αναφορά στις τεράστιες προσπάθειες που κατέβαλε όλο το τελευταίο διάστημα και στην προσπάθεια του να πείσει την NEXANS να μην προχωρήσει σε αναστολή εργασιών. Την επιστολή τού την κοινοποιεί στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελλάδας, Θ. Σκυλακάκη, στην Ελληνίδα Υφυπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Α. Σδούκου, στην Γενική Διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ditte Juul Jørgensen, στην Διευθύντρια, στην Διευθύντρια για την Πράσινη Μετάβαση και την Ενσωμάτωση Ενεργειακών Συστημάτων Catharina Sikow‑Magny και στον Αντιπρόεδρο ΡΑΑΕΥ και Επικεφαλή Κλάδου Ενέργειας, Δ. Φούρλαρη.

Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και έχει προειδοποιήσει για τον κίνδυνο απώλειας χρηματοδότησης, η οποία φτάνει τα 657 εκατ. ευρώ.

Ο ρόλος της Τουρκίας

Το κρίσιμο σημείο που έχει εισέλθει η ηλεκτρική διασύνδεση είναι δεδομένο, ωστόσο στον ΑΔΜΗΕ διατηρούν ακόμη την αισιοδοξία τους, πιστεύοντας ότι έστω και τελευταία στιγμή θα βρεθεί η «χρυσή τομή» και το πολυαναμενόμενο αυτό έργο θα προχωρήσει κανονικά. Άλλωστε, πιθανή ακύρωση του έργου θα σημάνει και μια σημαντική επιβάρυνση για τον Διαχειριστή.

Μέσα σε όλο αυτό το μπρα ντε φερ, κομβικός είναι και ο ρόλος της Τουρκίας. Στελέχη της κυπριακής κυβέρνησης έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για την εκδήλωση επιθετικής ρητορικής και συνολικής απάντησης της Τουρκίας απέναντι στο έργο. Κάνουν, μάλιστα, ειδική μνεία στο πρόσφατο περιστατικό με το ιταλικό ερευνητικό σκάφος «Ievoli Relume» που εκτελούσε για λογαριασμό της Nexans ερευνητικές εργασίας στα διεθνή ύδατα Κάσου – Καρπάθου.

Η τουρκική πλευρά, είχε εκδηλώσει την πρόθεση της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ανάπτυξη ηλεκτρικής διασύνδεσης από την Τουρκία στα κατεχόμενα της Κύπρου. Με την ακύρωση του έργου, η Τουρκία πετυχαίνει τον στόχο της, επιβεβαιώνοντας έτσι ότι θα μπορεί πλέον να προστατεύσει αυτό που θεωρεί τουρκική υφαλοκρηπίδα βάσει του Τουρκολυβικού Μνημονίου και της αυθαίρετης «οριοθέτησης» της τουρκικής ΑΟΖ.

ΠΗΓΗ: Liberal.gr