…Στις 20 Οκτωβρίου οι Ισλανδοί θα προσέλθουν στις κάλπες για να επικυρώσουν ένα από τα σημαντικότερα ίσως επιτεύγματα της πρόσφατης ταραγμένης περιόδου: το νέο τους Σύνταγμα, το οποίο συντάχτηκε από 25 απλούς πολίτες και προβλέπει μεταξύ άλλων την εθνικοποίηση φυσικών πόρων και την ενίσχυση του θεσμού του δημοψηφίσματος……

Δεν έχουμε ρευστό, αλλά έχουμε… στάχτη», έλεγαν οι Ισλανδοί στις αρχές
του 2010 όταν η αφύπνιση του ηφαιστείου Αγιαφιγιαπλαγιουρκούλ είχε
προκαλέσει χάος στους ευρωπαϊκούς αιθέρες. Λίγους μήνες νωρίτερα, η
φιλήσυχη νησιωτική χώρα, που μετατράπηκε εν μια νυκτί στο… πρώτο θύμα
της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, διεκδικούσε περίοπτη θέση στη
σύγχρονη Ιστορία επιδεικνύοντας έναν ανέλπιστο «τσαμπουκά» έναντι του
χρεοκοπημένου τραπεζικού της συστήματος και των ξένων πιστωτών. Σύμφωνα
με τις προβλέψεις του ΔΝΤ, η χώρα που είδε το ΑΕΠ της το 2008 να
συρρικνώνεται κατά 10% θα καταγράψει ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του
2,9% το 2012, ενώ η χρονιά θα κλείσει με έλλειμμα 3% και το ισλανδικό
χρέος δεν θα ξεπεράσει το 65% του ΑΕΠ. Την ίδια ώρα, η ανεργία – η οποία
από 2% εκτοξεύθηκε στο 9,3% μετά το ξέσπασμα της κρίσης – θα κυμανθεί
στο 5,8%.

Όσο για το κοινωνικό κίνημα που πήρε την κατάσταση στα χέρια του
ασκώντας πρωτοφανή – για τα δεδομένα της χώρας – πίεση στο πολιτικό
σύστημα και υποχρεώνοντας το τελευταίο να αρνηθεί να πληρώσουν οι
Ισλανδοί τον λογαριασμό που άφησαν πίσω τους οι τράπεζες, την ερχόμενη
Κυριακή καλείται να γευτεί τους καρπούς της «αντίστασής» του. Στις 20
Οκτωβρίου οι Ισλανδοί θα προσέλθουν στις κάλπες για να επικυρώσουν ένα
από τα σημαντικότερα ίσως επιτεύγματα της πρόσφατης ταραγμένης περιόδου:
το νέο τους Σύνταγμα, το οποίο συντάχτηκε από 25 απλούς πολίτες και
προβλέπει μεταξύ άλλων την εθνικοποίηση φυσικών πόρων και την ενίσχυση
του θεσμού του δημοψηφίσματος.
 
Ανοιχτές πληγές
Όλα αυτά βέβαια δεν συνηγορούν πως «όλα είναι ρόδινα» στην Ισλανδία.
Αντιθέτως. Η οικονομική και πολιτική κρίση που πυροδοτήθηκε από την
ουσιαστική χρεοκοπία της χώρας το 2008 δεν αποτελεί παρελθόν. Σύμφωνα με
αναλυτές, μπορεί η χώρα να απέτρεψε την κοινωνική εξαθλίωση και να
εμφανίζει σήμερα θετικούς οικονομικούς δείκτες, ωστόσο οι πληγές της
κρίσης παραμένουν ανοιχτές. Όπως επισημαίνουν, τα νοικοκυριά έχουν
απολέσει το 30% της αγοραστικής τους δύναμης, τα στεγαστικά δάνεια –
παρά τις γενναίες διαγραφές – ανέρχονται στο 200% του διαθέσιμου
εισοδήματος συνεχίζοντας να πνίγουν τον οικογενειακό προϋπολογισμό, ενώ
το ποσοστό ανεργίας – που φαντάζει μηδαμινό στα μάτια των Ελλήνων –
παραμένει δραματικά υψηλό για τα δεδομένα των Ισλανδών.

Όσο για τον κυβερνητικό συνασπισμό Σοσιαλδημοκρατών και Αριστεράς που
ανέλαβε την εξουσία μετά την κατάρρευση του συντηρητικού πρωθυπουργού
Γκέιρ Χάαρντε, το μέλλον του εμφανίζεται δυσοίωνο. Μετά την ανατροπή του
πολιτικού σκηνικού στη χώρα οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως τα κόμματα
που βρίσκονται στην εξουσία οδεύουν προς πανωλεθρία στις επόμενες
εκλογές. Και αυτό όχι μόνο επειδή η κυβέρνηση – υπό την πίεση του ΔΝΤ –
σύναψε μια περίεργη συμφωνία με τα λεγόμενα «vulture funds» (ταμεία που
λειτουργούν ως «κυνηγοί χρεών» και τα οποία εξαγόρασαν το χρέος της
χώρας από τους πιστωτές της), αλλά κυρίως λόγω της επιμονής της
πρωθυπουργού στο αίτημα ένταξης της χώρας στην Ε.Ε.

Όχι στην Ε.Ε.
Όπως φαίνεται στις σφυγμομετρήσεις, ύστερα από ένα σύντομο «διάλειμμα»
κατά το οποίο πολλοί Ισλανδοί – λόγω της ανασφάλειας που προκάλεσε η
βίαιη οικονομική κατάρρευση – είδαν την Ε.Ε. ως ένα πιθανό «καταφύγιο», η
αντιμετώπιση της κρίσης στην Ευρωζώνη από τους Ευρωπαίους ηγέτες τούς
έκοψε την όρεξη. Σήμερα, παρά τα όποια προβλήματα αντιμετωπίζουν,
ερωτώμενοι για μια πιθανή ένταξη της χώρας στην Ε.Ε. το 70% των Ισλανδών
απαντά χωρίς δεύτερη σκέψη: «Όχι, ευχαριστώ».
http://new.topontiki.gr