Της Carol Matlack

Θα αναδειχθούν πολλοί νικητές από τη συμφωνία που έκλεισε ο ρωσικός πετρελαιϊκός κολοσσός Rosneft (ROSN:RM) με την BP για να αγοράσει το μερίδιό της στην κοινοπραξία TNK-BP. Κανείς όμως δεν έχει λαμβάνειν περισσότερα από την BP (BP).


Ως «πρώτο πιάτο», η βρετανική εταιρεία θα αποχωρήσει από την κοινοπραξία TNK-BP “βάζοντας στην τσέπη” 12,3-13 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά, ποσό που θα εκτοξεύσει πάνω από τα 30 δισ. δολάρια τη συνολική απόδοση μιας επένδυσης 8 δισ. δολαρίων που πραγματοποίησε μόλις εννέα χρόνια πριν. Επίσης, η BP αποχωρεί από ένα εγχείρημα, που αν και κερδοφόρο, φαινόταν να της προκαλεί έντονους, συνεχείς πονοκεφάλους. Η απόκτηση μεριδίου 20% στην Rosneft που προβλέπεται από τη συμφωνία, ανοίγει στην BP το δρόμο να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην εξερεύνηση πετρελαίου στην Αρκτική, όπου οι προοπτικές ανάπτυξης ξεπερνούν κατά πολύ αυτές που παρείχαν τα παλαιωμένα κοιτάσματα πετρελαίου της Σιβηρίας, όπου δραστηριοποιείται η TNK-BP.

 Όλα αυτά θα ενισχύσουν την προσπάθεια της BP να ξαναβρει τον εαυτό της μετά το ατύχημα με την πετρελαιοκηλίδα στον Κόλπο του Μεξικού το 2010, που αφάνισε το ένα τρίτο της χρηματιστηριακής της αξίας. Από τη διαρροή μέχρι σήμερα, η εταιρεία έχει πουλήσει περιουσιακά στοιχεία αξίας περίπου 33 δισ. δολαρίων, καθώς προσπαθεί να επικεντρωθεί στην περισσότερο κερδοφόρα εξερεύνηση αργού πετρελαίου. Η συμφωνία με τη Rosneft θα εφοδιάσει την BP με αρκετά μετρητά που θα την θωρακίσουν έναντι του κόστους από την πετρελαιοκηλίδα -και θα της μείνουν στην άκρη κεφάλαια για να χρηματοδοτήσει πιθανές εξαγορές, λέει ο Neil Shah, επικεφαλής ερευνών τηε Edison Investment Research στο Λονδίνο. “Είναι μια ευκαιρία αλλαγής για την BP και τη διεθνή στρατηγική της”, λέει.


Η συμφωνία, η οποία ανακοινώθηκε στις 22 Οκτωβρίου, θα κοστίσει στη Rosneft συνολικά 54 δισ. δολάρια. Η ρωσική εταιρεία θα αγοράσει το μερίδιο της BP στην TNK-BP έναντι 26,8 δισ. δολαρίων σε μετρητά και μετοχές και θα καταβάλει επιπλέον 28 δισ. δολάρια σε μετρητά για το υπόλοιπο μερίδιο που βρίσκεται στα χέρια μιας ομάδας Ρώσων δισεκατομμυριούχων. Η BP θα λάβει ποσοστό 19,75% επί του μετοχικού κεφαλαίου της Rosneft, καθώς και δύο θέσεις στο διοικητικό της συμβούλιο. “Η Rosneft είναι μια εταιρεία που εργάζεται για να γίνει παγκόσμιος ηγέτης”, δήλωσε ο CEO της BP,  Bob Dudley. “Η BP ανυπομονεί να συμβάλει στην επιτυχία της Rosneft.”


Η Rosneft, που είναι ήδη η μεγαλύτερη παραγωγός πετρελαίου της Ρωσίας, θα έρθει σώμα με σώμα με την Exxon Mobil (XOM) στην παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου όταν θα απορροφήσει την TNK-BP. Αυτή είναι μια νίκη για τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος αναζητούσε ευκαιρία να αποδείξει ότι το Κρεμλίνο έχει τον έλεγχο όσον αφορά τη βιομηχανία ενέργειας της χώρας. “Αυτό το deal είναι σύμφωνο με τη στρατηγική της ρωσικής κυβέρνησης να αντιστρέψει την ιδιωτικοποίηση των πόρων πετρελαίου και φυσικού αερίου, που έλαβε χώρα τη δεκαετία του 1990,” σχολίασε στο Bloomberg ο Andrey Golubov, λέκτορας της Επιχειρηματικής Σχολής Cass του Λονδίνου.


Καλή τιμή για το μερίδιο τους στην TNK-BP εξασφάλισαν και οι ολιγάρχες που συμφώνησαν με την Rosneft, “αν και παίρνουν λιγότερα από ό,τι θα έπαιρναν ένα χρόνο πριν,” λέει ο Peter Hutton, αναλυτής ενέργειας της RBC Capital Markets στο Λονδίνο.


Η TNK-BP, ενώ απέφερε 19 δισ. δολάρια σε μερίσματα για την BP, σπάνια λειτουργούσε ομαλά. Ο Dudley, ο οποίος ήταν επικεφαλής της κοινοπραξίας στο παρελθόν, αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να φύγει από τη Ρωσία το 2008, μετά από διαφωνίες για τη στρατηγική με τους άλλους μετόχους. Ο Ρώσος CEO της κοινοπραξίας, ο δισεκατομμυριούχος Mikhail Fridman, παραιτήθηκε νωρίτερα φέτος, λέγοντας ότι η σχέση με την BP έχει γίνει δυσλειτουργική.


Η απόκτηση μεριδίου στην Rosneft ενέχει κάποιο ρίσκο για την BP. Ο ρόλος της στην εταιρική διακυβέρνηση και τη στρατηγική θα πρέπει να διευκρινιστεί. Και ενώ ο Πούτιν έχει δώσει την ευλογία του στη συμφωνία, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι καλές σχέσεις με το Κρεμλίνο θα διατηρηθούν.


Η BP στοιχηματίζει ότι οι κίνδυνοι αυτοί θα αντισταθμιστούν από τα δυνάμει κέρδη της εξερεύνησης στην Αρκτική. Στην κοινοπραξία TNK-BP συνεισέφερε με την παροχή τεχνολογίας για την ενίσχυση της αποδοτικότητας της παραγωγής σε μεγάλες πετρελαιοπηγές της Σιβηρίας. Τώρα, λέει  ο Hutton της RBC, η BP “μετατοπίζει την έκθεσή της στη Ρωσία από τα παρωχημένα σε κάτι πολύ  ενδιαφέρον για την βιομηχανία στο σύνολό της”.