Οι συνέπειες της υποχώρησης στην Κάσο

Του Σάββα Καλεντερίδη

Από το 2006, δύο Τούρκοι ανώτεροι, τότε, αξιωματικοί του πολεμικού ναυτικού, ο Τζεμ Γκιούρντενιζ και ο Τζιχάτ Γιαϊτζί, προχωρούν στην διαμόρφωση του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», το οποίο, πέραν του ότι λεηλατεί οριοθετημένη ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, επεκτείνεται μέχρι τον 25^ο μεσημβρινό και δεν αναγνωρίζει στα νησιά το δικαίωμα να έχουν υφαλοκρηπίδα, παρά μόνον χωρικά ύδατα μέχρι τα 6νμ.

Το δόγμα αυτό, αφού πέρασε από… σαράντα κύματα, έγινε αποδεκτό από την κυβέρνησης Ερντογάν τα τέλη της επόμενης δεκαετίας, με αποτέλεσμα τον Μάρτιο του 2019 να έχουμε την πρώτη μεγάλης κλίμακας αεροναυτική άσκηση με την κωδική ονομασία «Mavi Vatan 2019», που σημαίνει «Γαλάζια Πατρίδα 2019».

Ήταν τότε που μια σειρά αρθρογράφων, μεταξύ των οποίων και ο υπογράφων, είχαμε προειδοποιήσει με διάφορους τρόπους, καθώς και με άρθρα και με τηλεοπτικές αναφορές, για το πόσο επικίνδυνο είναι το συγκεκριμένο δόγμα για τα εθνικά μας συμφέροντα, αφού περικυκλώνει τα ελληνικά νησιά και λεηλατεί την ελληνική υφαλοκρηπίδα-ΑΟΖ στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.

Το ίδιο διάστημα, ο επιτελάρχης του τουρκικού ΓΕΝ, Τζιχάτ Γιαϊτζί,κυκλοφόρησε βιβλίο, που εκδόθηκε από το τουρκικό πολεμικό ναυτικό, στο οποίο ο συγγραφέας προειδοποιούσε την κυβέρνηση για το ενδεχόμενο να υπογράψει η Ελλάδα με την Κυπριακή Δημοκρατία οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, κάτι που θα είχε καταστροφικές συνέπειες για τα συμφέροντα της Τουρκίας. Μάλιστα πρότεινε να υπογράψει πρώτη η Τουρκία συμφωνία οριοθέτησης με τη Λιβύηυ, για να έχει η ίδια την πρωοβουλία των κινήσεων και να μην τρέχει πίσω από τις εξελίξεις…

Όλα αυτά τα συμπεριλάβαμε σε άρθρα και από τις αρχές του 2019 προειδοποιήσαμε πρώτα την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ και μετά της Νέας Δημοκρατίας, για τις σχετικές προετοιμασίες Άγκυρας-Τρίπολης, που θα κατέληγαν με βεβαιότητα στην υπογραφή συμφωνίας οριοθέτησης των μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών.

Οι προειδοποιήσεις ήταν δημόσιες και απευθύνονταν προσωπικά σε δύο υπουργούς Εξωτερικών, πρώτα στον κ. Κατρούγκαλο και στη συνέχεια στον κ. Δένδια. Τελικά οι προειδοποιήσεις έπεσαν στο κενό με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα.

Η κατάσταση με την πορεία του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας», παράρτημα του οποίου είναι το τουρκολυβικό μνημόνιο, άρχισε να παίρνει άλλες διαστάσεις, όταν στις 2 Σεπτεμβρίου 2019, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εμφανίστηκε σε μια φωτογραφία με έναν χάρτη να απεικονίζει σχεδόν το μισό Αιγαίο Πέλαγος και ένα τμήμα μέχρι την ανατολική ακτή της Κρήτης να ανήκει στην Τουρκία. Ο χάρτης εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια επίσημης τελετής ορκωμοσίας στο Τουρκικό Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας στην Κωνσταντινούπολη δείχνοντας μια περιοχή με την ένδειξη «Γαλάζια Πατρίδα της Τουρκίας» που εκτεινόταν μέχρι τη μέση του Αιγαίου, περιλαμβάνοντας τα ελληνικά νησιά σε εκείνο το τμήμα της θάλασσας, χωρίς καμία ένδειξη των ελληνικών χωρικών υδάτων γύρω τους.

Μετά ακολούθησε η «επισημοποίηση» των τουρκικών διεκδικήσεων, με την επίσημη επιστολή του Μόνιμου Αντιπροσώπου της Τουρκίας Φεριντούν Σινιρλιόγλου στον ΟΗΕ, 13 Νοεμβρίου 2019, με την οποία γνωρίζονταν στα Ηνωμένα Έθνη οι συντεταγμένες των εξωτερικών ορίων της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην ανατολική Μεσόγειο, που ταυτίζονται με τα όρια του χάρτη της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Η Ελλάδα, που δεν άσκησε τις πιέσεις που έπρεπε πριν υπογραφεί το μνημόνιο, προέβη σε μια εξωφρενική κίνηση μετά την υπογραφή του, που έγινε λίγες ημέρες μετά την επιτολή Σινιρλίογλου στον ΟΗΕ. Το τουρκολυβικό μνημόνιο υπογράφηκε τις 27 Νοεμβρίου 2019. Με την υπογραφή του μνημονίου, η Ελλάδα ζήτησε την απέλαση του πρέσβη της Λιβύης, που ήταν ο «αδύναμος κρίκος» της υπόθεσης, αφήνοντας στην ησυχία του τον πρέσβη της Τουρκίας, η χώρα του οποίου ήταν ιθύνων νους του εγκλήματος. Είναι αυτό που λέει ο λαός μας, αντί να χτυπάμε τον… γάιδαρο, χτυπάμε το σαμάρι.

Στη συνέχεια η Ελλάδα, για να ακυρώσει, υποτίθεται, το τουρκολυβικό μνημόνιο, προχώρησε στην υπογραφή συμφωνίας μερικής οριοθέτησης με την Αίγυπτο, η οποία αφήνει ακάλυπτη τη μισή Ρόδο και το σύμπλεγμα του Καστελορίζου.

Να σημειωθεί ότι με το τουρκολυβικό μνημόνιο, το οποίο υπερασπίζεται με κάθε τρόπο και μέσο, των φρεγατών συμπεριλαμβανομένων, η Τουρκία προσπαθεί να επιβάλει και να κατοχυρώσει de facto ότι τα ελληνικά νησιά, της Κρήτης συμπεριλαμβανομένης, δεν δικαιούνται ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, πέραν των 6νμ που είναι το όριο των χωρικών υδάτων.

Ενώ η Τουρκία είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί και να επιβάλει, αν χρειαστεί ακόμα και με την δύναμη των όπλων, το παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο, η Ελλάδα, με τη σειρά της, πράττει ακριβώς το αντίθετο, δείχνοντας στην πράξη ότι δεν είναι διατεθειμένη να υπερασπιστεί και να επιβάλει την καθ’ όλα νόμιμη, με βάση το διεθνές δίκαιο, ελληνοαιγυπτιακή συμφωνία.

Αυτή η διαφορά πολιτικής έγινε εμφανέστατη στην κρίση που ξέσπασε στην Κάσο. Η Τουρκία έστειλε πέντε πολεμικά πλοία και δήλωσε προς όλες τις κατευθύνσεις ότι δεν πρόκειται να επιτρέψει στην Ελλάδα να ασκήσει τα νόμιμα κυριαρχικά της δικαιώματα σε περιοχή της οριοθετημένης ΑΟΖ με την συμφωνία με την Αίγυπτο.

Και η Ελλάδα επέλεξε την οδό της παραίτησης, για να ξεπεραστεί η κρίση. Μετά από τηλεφωνικές συνεννοήσεις μεταξύ Γεραπετρίτη-Φιντάν, επέτρεψε κατάβραδα στο ιταλικό πλοίο να ζητήσει από την Τουρκία έκδοση παράνομης NAVTEX, για να του επιτρέψουν τα τουρκικά πολεμικά να συνεχίσει την έρευνά του πέραν των χωρικών υδάτων της Κάσου, δηλαδή μέσα σε περιοχή «τουρκικής διακιοδοσίας», δηλαδή εντός περιοχής οριοθετημένης με το τουρκολυβικό μνημόνιο. Σημειώνεται ότι την NAVTEX θα πρέπει να την ζήτησε το ιταλικό πλοίο, με την άδεια του αναδόχου, που είναι ο ελληνικός ΑΔΜΗΕ, ενώ η Ελλάδα δεν αντέδρασε, με την έκδοση αντι NAVTEX στη συγκεκριμένη ενέργεια της Τουρκίας.

Και μετά ακολούθησαν οι επισημότατες ευχαριστίες της Τουρκίας, δηλαδή του τουρκικού πουργείου Άμυνας, τις οποίες δεν υιοθετούμε, αλλά παραθέτουμε για να βγάλουν οι αναγνώστες μας μόνοι τους τα συμπεράσματά τους: «…Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε τις ελληνικές και ιταλικές αρχές για τον σεβασμό τους στη θαλάσσια δικαιοδοσία μας και τη συνεργασία τους».

Και μετά ήλθε η διάψευση Γεραπετρίτη.

Ας βγάλουν οι αναγνώστες μας τα συμπεράσματά τους.