Η χθεσινή εκλογική αναμέτρηση ήταν το πρώτο βήμα μιας σειράς πολιτικών διεργασιών που θα λάβουν μέρος τις επόμενες μέρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση

Μετά τα αποτελέσματα της ευρωκάλπης, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα συναντηθούν στις 17 Ioυνίου στις Βρυξέλλες σε μια έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, προκειμένου να κάνουν μια πρώτη αποτίμηση και να συζητήσουν κατά τη διάρκεια ενός δείπνου, αν τελικά η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η υποψήφια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), θα παραμείνει πρόεδρος της Επιτροπής για μια δεύτερη θητεία ή αν κάποιος άλλος θα πρέπει να την αντικαταστήσει. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την πρώτη συζήτηση θα παίξουν οι συμμαχίες των πολιτικών ομάδων που όπως διαμορφώθηκαν από τις κάλπες.

Η συναίνεση στο πρόσωπο του νέου Προέδρου της Επιτροπής δεν θα είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, πολύ περισσότερο αν αναλογιστεί κανείς ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες πρέπει παράλληλα να διαπραγματευτούν για όλα τα κορυφαία πόστα της ΕΕ (Πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΕ, Πρόεδρος Κοινοβουλίου, Ύπατος εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής). Σε αυτό το παζάρι που θα εκτυλιχθεί σε πρώτη φάση στις 17 Ιουνίου και θα ολοκληρωθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 27-28ης Ιουνίου, το ΕΛΚ, οι Σοσιαλιστές , οι Φιλελεύθεροι και οι Συντηρητικοί θα ζητήσουν το δικό τους μερίδιο. Στην επιλογή των προσώπων θα πρέπει να τηρηθεί μια ισορροπία πολιτική, γεωγραφική και φύλου.

Με βάση τη Συνθήκη της ΕΕ, ο μελλοντικός πρόεδρος της Επιτροπής πρέπει να έχει τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με ειδική πλειοψηφία (55% των χωρών και 65% του πληθυσμού) και στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα τον εγκρίνει με μυστική ψηφοφορία. Για την έγκριση του νέου Προέδρου της Επιτροπής από το νέο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απαιτείται απλή πλειοψηφία, τουλάχιστον 361 ψήφοι από το σύνολο των 720 ευρωβουλευτών.

Να σημειωθεί ότι το 2019 η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εξελέγη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με μόλις 9 ψήφους πάνω από την οριακή πλειοψηφία, χάρη στην στήριξη του ΕΛΚ, των Φιλελευθέρων (Renew) και των Σοσιαλιστών (S&D). Είχε κερδίσει αρκετές ψήφους κι από το κόμμα Fidesz του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπάν και το συντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS) της Πολωνίας. Αυτή τη φορά δεν μπορεί να βασιστεί σε αυτά τα δύο κόμματα, μετά τις πιέσεις που δέχτηκαν από την Επιτροπή για παραβιάσεις του κράτους δικαίου.

Δεν μπορεί να βασιστεί ούτε σε όλους τους Σοσιαλιστές, τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, οι οποίοι έχουν δηλώσει ότι δεν θα τη στηρίξουν αν προχωρήσει σε οποιαδήποτε συμφωνία με την ακροδεξιά των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ΕCR) και συγκεκριμένα με το κόμμα «Αδέλφια της Ιταλίας» της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι. Ούτε στην καθολική υποστήριξη των ευρωβουλευτών του ΕΛΚ, του ίδιου του κόμματός της, δεν μπορεί να βασιστεί. Οι Γάλλοι ευρωβουλευτές του ΕΛΚ για παράδειγμα, οι «Republicains» δεν θα την υποστηρίξουν, ενώ αμφίβολη είναι η ψήφος και των ευρωβουλευτών της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Σλοβενίας που ανήκουν στο ίδιο κόμμα.

Όλα δείχνουν λοιπόν ότι η επανεκλογή της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν από την Ευρωβουλή δεν θα είναι εύκολη υπόθεση, και αυτό θα το λάβει υπόψη του το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το ΕΛΚ παραμένει το κόμμα με τα περισσότερα μέλη που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (11 στα 27), αλλά το ειδικό βάρος του είναι σημαντικά μειωμένο σε σχέση με το παρελθόν. Για πρώτη φορά στην ιστορία, το ΕΛΚ δεν βρίσκεται στην κυβέρνηση ούτε στη Γαλλία ούτε στη Γερμανία και αυτό παίζει κάποιο ρόλο. Πάντως η μεγαλύτερη χώρα υπό την ηγεσία του ΕΛΚ είναι η Πολωνία και γι’ αυτό θα εναπόκειται στον πρωθυπουργό της, τον Ντόναλντ Τουσκ, να προσπαθήσει να υπερασπιστεί την υποψηφιότητα της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην πρώτη μετεκλογική Σύνοδο Κορυφής στις 17 Ιουνίου, μαζί με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία, ο πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι, υπερκομματικός και με «τεχνοκρατικό προφίλ», είναι μία από τις εναλλακτικές που αναφέρονται για την ηγεσία της Επιτροπής.

Aκολουθούν οι κρίσιμες ημερομηνίες:
10 Ιουνίου. Σχηματισμός των πολιτικών ομάδων και των ηγεσιών τους.

17 Ιουνίου. Άτυπη Σύνοδος ευρωπαίων ηγετών στις Βρυξέλλες. Κατά τη διάρκεια ενός δείπνου, οι ευρωπαίοι ηγέτες καλούνται να αποτιμήσουν τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών και να κάνουν μια πρώτη συζήτηση για τα κορυφαία αξιώματα στην ΕΕ (Πρόεδρο της Επιτροπής, του Συμβουλίου της ΕΕ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής).

27-28 Ιουνίου. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με στόχο την επίτευξη συναίνεσης για το διορισμό προσώπων στα κορυφαία αξιώματα της ΕΕ.

16-19 Ιουλίου. Συνεδριάζει η πρώτη Ολομέλεια της 10ης νομοθετικής περιόδου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο. Οι 720 νεοεκλεγμένοι ευρωβουλευτές θα πρέπει να εκλέξουν τον/την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και τους Αντιπροέδρους, τους προέδρους των πολιτικών ομάδων και τους προέδρους των κοινοβουλευτικών επιτροπών.

22-25 Ιουλίου. Συνεδριάζουν στις Βρυξέλλες οι κοινοβουλευτικές επιτροπές.

16-19 Σεπτεμβρίου. Μια πιθανή ημερομηνία για την εκλογή νέου προέδρου της Κομισιόν. Οι Πράσινοι, οι Σοσιαλιστές και οι Φιλελεύθεροι (Renew) θέλουν να προγραμματίσουν την ψηφοφορία κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της ολομέλειας 16-19 Ιουλίου, αντί να περιμένουν την Σύνοδο του Σεπτεμβρίου.

Οκτώβριος, Νοέμβριος. Ακροάσεις των 26 Επιτρόπων που έχει προτείνει το κάθε κράτος μέλος.

1η Δεκεμβρίου. Αναλαμβάνει καθήκοντα ο νέος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

16-19 Δεκεμβρίου. Παρουσίαση του Σώματος των Επιτρόπων.

Φιλελεύθερος