Του Κώστα Ράπτη

Είναι οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις με ΗΠΑ και λοιπούς συμμάχους ενόψει της Ατλαντικής Συνόδου του Βίλνιους, με στόχο την  απεμπλοκή της πορείας ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, το σημαντικότερο μέτωπο εξωτερικής πολιτικής του Ταγίπ Ερντογάν τις ημέρες αυτές; Όχι απαραίτητα.

Την ώρα που ο Τούρκος ηγέτης ανεβάζει τον πήχη των ανταλλαγμάτων που διεκδικεί από την πλευρά της Δύσης, δίχως να ρισκάρει σημαντικό κόστος, το βλέμμα του είναι επίμονα στραμμένο προς τη Μέση Ανατολή – την περιοχή όπου κρίθηκε η αποτυχία του οράματός του να ηγεμονεύσει στον ισλαμικό κόσμο και η οποία φιλοξενεί τα κεφάλαια που επείγεται η Τουρκία να δει να εισρέουν στην ταλανιζόμενη οικονομία της.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο ισχυρός άνδρας της Άγκυρας προγραμματίζει περιοδεία σε Σαουδική Αραβία, Κατάρ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα από τις 17 έως τις 19 Ιουλίου, σε αναζήτηση επενδυτικών συμφωνιών στους τομείς της ενέργειας, των υποδομών και των εξοπλισμών, οι οποίες θα μπορούσαν να φθάσουν και τα 30 δισ. δολάρια προοπτικά, ενώ σε άμεση βάση αναμένονται άμεσες επενδύσεις ύψους 10 δισ. δολαρίων. Οι τελευταίες ως εκ του χαρακτήρα τους, αναμένονται να διαφημιστούν και ως “ψήφος εμπιστοσύνης” στην τουρκική οικονομία.

Ήδη τον περασμένο μήνα ο αντιπρόεδρος της Τουρκίας Τζεβντέτ Γιλμάζ και ο νέος υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ επισκέφθηκαν το Άμπου Ντάμπι, όπου έγιναν δεκτοί από τον ηγέτη των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζάγιεντ αλ Ναχιάν και συζήτησαν με τους ομολόγους τους για “δυνατότητες οικονομικής συνεργασίας”. Και μιλάμε για τη χώρα η οποία φέρεται να χρηματοδότησε την απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν το 2016, συγκρούσθηκε με τις επιλογές της Άγκυρας σε μία σειρά μετώπων από τη Λιβύη μέχρι το Σουδάν και πρωτοστάτησε στον αποκλεισμό του Κατάρ από τους γείτονές του (2017-2021), λόγω των πολιτικών στήριξης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας που υλοποιούσε το Εμιράτο σε στενή σύμπραξη με την Τουρκία.

Από το 2021, οπότε άρχισε η προσπάθεια επαναπροσέγγισης της Τουρκίας με τις αραβικές μοναρχίες, ήταν τα κεφάλαια από τον Περσικό Κόλπο που άμβλυναν τις πιέσεις οι οποίες προέκυπταν από την εξάντληση των τουρκικών συναλλαγματικών αποθεμάτων. Αλλά η καθαρά πολιτική σημασία της συντελούμενης “επιστροφής” της γείτονος στη μεσανατολική “οικογένεια” δεν μπορεί να υποτιμηθεί.

Θεαματική τροπή

Και τα πράγματα αναμένεται να πάρουν θεαματικότερη τροπή, εάν επαληθευτούν οι πληροφορίες ότι κυοφορείται συνάντηση του Ερντογάν με τον Αιγύπτιο ηγέτη, Αμπντελφάταχ αλ-Σίσι στην Άγκυρα, πιθανότατα στις 27 Ιουλίου, σε συνέχεια της αποκατάστασης των διαταραγμένων επί δεκαετία διπλωματικών σχέσεων των δύο χωρών που ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα.

Η αιγυπτιακή πλευρά είναι βεβαίως επιφυλακτική στο να επιτρέψει από τώρα (ή τέλος πάντως προτού λάβει επαρκή δείγματα περιορισμού των δραστηριοτήτων των εξόριστων Αιγύπτιων Αδελφών Μουσουλμάνων στην Κωνσταντινούπολη) την επαναλειτουργία στο έδαφός της οργανισμών τουρκικού ενδιαφέροντος, όπως το πρακτορείο Anadolu, η υπηρεσία αρωγής ΤΙΚΑ ή το πολιτιστικό Ινστιτούτο Ynus Emre. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα περιθώρια συνεννόησης των δύο πλευρών στην κρίση της Λιβύης και στα θέματα της ανατολικής Μεσογείου διευρύνεται.

Παραλλήλως ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν είχε την προηγούμενη εβδομάδα στο περιθώριο της συνόδου των Αδεσμεύτων στο Μπακού συναντήσεις με τους ομολόγους του από το Ιράκ, το Κουβέιτ και την Αλγερία, ενώ την περασμένη Τρίτη είχε υποδεχθεί στην Άγκυρα τον επικεφαλής της ιορδανικής διπλωματίας, Αϊμάν Σαφάντι, προερχόμενο από τη Δαμασκό, με αντικείμενο τον συντονισμό όλων των ενδιαφερόμενων πλευρών στα σχέδια επαναπατρισμού Σύρων προσφύγων και τη συνέχιση των συνομιλιών της “Διαδικασίας της Αστάνα” για την πολιτική επίλυση της συριακής κρίσης.

capital.gr