Του Michelle Gavin

Πριν από τρεις εβδομάδες, η Wall Street Journal ανέφερε  ότι ο όμιλος Wagner της Ρωσίας συνεργάζεται με αντάρτες στο Τσαντ με στόχο τον μεταβατικό πρόεδρο της χώρας, Μαχαμάτ Ιντρις Ντέμπι, ο οποίος ανήλθε στην εξουσία με εξωσυνταγματικά μέσα όταν σκοτώθηκε ο πατέρας του το 2021. Αυτό σκιαγραφεί την εικόνα μιας φιλόδοξης ρωσικής στρατηγικής για την απόκτηση επιρροής σε ένα μπλοκ αφρικανικών κρατών, συνδέοντας τις περιπέτειες της στο Σαχέλ, δηλαδή στο Μάλι και τις πιο εκκολαπτόμενες προσπάθειές της στην Μπουρκίνα Φάσο με τις πρωτοβουλίες της στη Λιβύη, το Σουδάν και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία. Η αναφορά είναι αναμφισβήτητα ανησυχητική. Αυτός ο συναγερμός θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει μια αυτοκαταστροφική αντίδραση των ΗΠΑ. 

Οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, αποφασισμένες να αρνηθούν στη Ρωσία ακόμα μια νίκη στην ήπειρο, θα μπορούσαν να αποφασίσουν ότι η εξαιρετικά αμφισβητήσιμη νομιμότητα του Μαχαμάτ μπορεί να αγνοηθεί στο όνομα της γεωπολιτικής. Η αντισυνταγματική μεταβίβαση εξουσίας της χώρας, η παρατεταμένη μεταβατική περίοδος, οι εξωδικαστικές δολοφονίες και οι διώξεις πολιτικών διαδηλωτών θα μπορούσαν όλα να συνυπολογιστούν στο τίμημα που πρέπει να καταβληθεί για την αντιμετώπιση της ρωσικής επιρροής. Αλλά φυσικά, σε αυτό το σενάριο, ακόμη και αν αποτύχουν οι προσπάθειες του Ομίλου Wagner, η Ρωσία κερδίζει στον βαθμό που η Μόσχα είναι σε θέση να αμφισβητήσει την ειλικρίνεια της υποστήριξης των ΗΠΑ για το κράτος δικαίου, τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα και την αφρικανική υπηρεσία. Η Ρωσία κερδίζει όταν ο κόσμος πιστεύει ότι οι ΗΠΑ είναι εξίσου κυνικές και ψεύτικες με το καθεστώς Πούτιν, και κερδίζει όταν η πολιτική των ΗΠΑ εξυψώνει σε σημασία τον αποκλεισμό της Ρωσίας πάνω από όλα τα μακροπρόθεσμα συμφέροντα της Ουάσιγκτον στην περιοχή. 

Η Ρωσία έχει ένα προβάδισμα σε αυτό το έργο, επειδή κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες έπαιξαν αυτό το παιχνίδι με μια λογική που οδήγησε στην υποστήριξη καταχρηστικών, διεφθαρμένων, αλλά αντικομμουνιστικών κυβερνήσεων παντού από τη Λιβερία μέχρι το Ζαΐρ (τώρα Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό) στο απαρτχάιντ της Νότιας Αφρικής και την υποστήριξη των ΗΠΑ σε μερικές φορές βάναυσες εξεγέρσεις με αμφίβολες δημοκρατικές φιλοδοξίες όπως η UNITA στην Αγκόλα ή η RENAMO στη Μοζαμβίκη. Αυτές οι ιστορικές ενώσεις δημιουργούν ισχυρές αντιστάσεις για την πολιτική των ΗΠΑ και διευκολύνουν τη ζωή του καθεστώτος Πούτιν μέχρι σήμερα, όπως δείχνει η διπλωματική γυμναστική της Νότιας Αφρικής για τον πόλεμο στην Ουκρανία τόσο ξεκάθαρα. Πράγματι, η πιο πρόσφατη ιστορία της υποστήριξης των ΗΠΑ προς την αυταρχική ηγεσία στο Τσαντ, που δικαιολογείται ως επένδυση στη σταθερότητα και ως σταθερός εταίρος για την αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού, μπορεί να δημιουργήσει γόνιμο έδαφος για τη ρωσική αταξία. 

Η Ουάσιγκτον έχει δίκιο να αποκαλύπτει τις μηχανορραφίες της Ρωσίας και να μιλά ξεκάθαρα για τους τρόπους με τους οποίους οι πολιτικές της Μόσχας διαβρώνουν την τοπική ευθύνη, υπονομεύουν τα αφρικανικά νομικά καθεστώτα και πλουτίζουν μόνο τους πολύ λίγους. Οι Ηνωμένες Πολιτείες πρέπει οπωσδήποτε να επιστήσουν την προσοχή στα αυξανόμενα στοιχεία ότι ο Όμιλος Wagner δεν μπορεί πραγματικά να λύσει τα προβλήματα ασφάλειας που ισχυρίζεται ότι αντιμετωπίζει. Είναι επίσης αλήθεια ότι η χάραξη πολιτικής στο Τσαντ είναι ιδιαίτερα περίπλοκη δεδομένου του εξτρεμισμού που συνεχίζει να κερδίζει έδαφος στο Σαχέλ και του τρόπου με τον οποίο η γειτονική περιοχή του Νταρφούρ εμπλέκεται στους μεταβατικούς αγώνες εξουσίας του ίδιου του Σουδάν. Αλλά για την εξισορρόπηση πολλαπλών συμφερόντων, θα είναι σημαντικό να μην παραβλέπουμε τις τελικές φιλοδοξίες μας και να οδηγηθούμε προς τα είδη των σχέσεων και της συνεργασίας που επιθυμούμε να αναπτύξουμε. Για να οικοδομήσει τις συνεργασίες που χρειάζονται οι Ηνωμένες Πολιτείες για το μέλλον, η Ουάσιγκτον θα πρέπει να αντισταθεί στο να ξαναπέσει σε πρότυπα του παρελθόντος.

Δείτε τη δημοσίευση του πρωτότυπου άρθρου εδώ

capital.gr