Ο συντονισμός, η συνεργασία και η εξεύρεση διαύλων επικοινωνίας ήταν από τους βασικούς στόχους που είχαν τεθεί όταν για πρώτη φορά οι ηγέτες των μεσογειακών κρατών μελών της ΕΕ πραγματοποιούσαν την πρώτη τους συνάντηση. Ένα εγχείρημα για το οποίο υπήρξαν αρκετές αμφιβολίες εάν θα άντεχε στον χρόνο, λαμβανομένου υπόψη ότι τα πλείστα θέματα που βρίσκονταν στην ατζέντα αφορούσαν το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για την Κύπρο το κέρδος από τον σχηματισμό EUMED ήταν αρκετά σημαντικό, τουλάχιστον όσον αφορά τη στήριξη που λάμβανε από τα κράτη που συμμετέχουν, ιδιαίτερα σε κρίσιμες φάσεις των εξελίξεων στην περιοχή. Οι αποφάσεις των ηγετών EUMED θεωρούνται ως πολύ πιο δυνατές –στο λεκτικό τους– σε σχέση με τις τοποθετήσεις της ίδιας της ΕΕ, ιδιαίτερα σε θέματα όπως οι προκλήσεις της Τουρκίας στην Αμμόχωστο.

Στην τελευταία σύνοδο που πραγματοποιήθηκε στο Αλικάντε της Ισπανίας οι ηγέτες των EUMED-9 καταδίκασαν τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην περίκλειστη πόλη των Βαρωσίων και ζήτησαν αντιστροφή τους στη βάση της προεδρικής δήλωσης του Συμβουλίου Ασφαλείας και της διακήρυξης του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ της 27ης Ιουλίου 2021. Τα εννέα μεσογειακά κράτη-μέλη της ΕΕ, σε κοινή διακήρυξή τους, που υιοθετήθηκε μετά τη σύνοδο του Αλικάντε της Ισπανίας, χαρακτήρισαν προτάσεις περί λύσης δύο κρατών ως απαράδεκτες, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να τονίζει πως «δεν πρόκειται να γίνουν ανεχτές ή αποδεχτές οι όποιες προσπάθειες της Τουρκίας για αναγνώριση του παράνομου καθεστώτος στις κατεχόμενες περιοχές της Κυπριακής Δημοκρατίας».

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ήταν εκ των πρωτεργατών στο να συσταθεί ένα σχήμα προκειμένου τα κράτη τα μεσογειακά κράτη της ΕΕ, που αντιμετωπίζουν πολλά κοινά προβλήματα, να κάθονται μαζί και να συμφωνούν σε κοινές δράσεις. Μετά από εννέα συνόδους κορυφής, την περασμένη Παρασκευή, έφτασε η ώρα να αποχαιρετίσει τους άλλους οκτώ ηγέτες που συμμετέχουν στο σχήμα. Ήταν η τελευταία του συμμετοχή αφού στην επόμενη σύνοδο θα παραστεί ο επόμενος ΠτΔ.

Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Αντόνιο Κόστα έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη φιλία του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. «Όλα αυτά τα χρόνια φτιάξαμε μια πολύ καλή φιλία. Οι δυο μας είμαστε οι συνδημιουργοί αυτής της ομάδας, η οποία θα συνεχίσει να εργάζεται». Απευθυνόμενος προς τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο κ. Κόστα του είπε «Νίκο, πραγματικά θα ήθελα να σε αγκαλιάσω με πνεύμα φιλίας για το ευρωπαϊκό σου πνεύμα, για τον πάντα εποικοδομητικό τρόπο με τον οποίο ενεργείς για να ξεπερνιούνται κάποιες αποκλίνουσες απόψεις μεταξύ πολιτικών οικογενειών στην Ευρώπη. Ποτέ δεν πρόβαλες περισσότερο τα δικά σας συμφέροντα σε σχέση με τα συμφέροντα της ΕΕ», και πρόσθεσε ότι όλοι κατανοούν ιδιαιτέρως το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Κύπρος. Από την πλευρά του ο Πρωθυπουργός της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς, ευχαρίστησε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη για τη φιλία που ανέπτυξαν τα τελευταία χρόνια. Τέλος, από πλευράς του ο Αναπληρωτής Πρωθυπουργός και Υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας  Αντόνιο Ταγιάνι, απευθυνόμενος στον Πρόεδρο Αναστασιάδη του είπε «σε ευχαριστούμε πολύ για τη συμβολή σου στην Ευρώπη. Δούλεψα μαζί σου όταν ήμουν Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τώρα εργάζομαι μαζί σου ως Αναπληρωτής Πρωθυπουργός της Ιταλίας. Σε ευχαριστώ για τη συμβολή σου προς όφελος της Ευρώπης».

Ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν είπε, μεταξύ άλλων, ότι είναι κοινή η βούληση να προχωρήσουν οι χώρες της EUMED-9 «σε θέματα άμυνας και τεχνολογίας, κυρίως στη Μεσόγειο που είναι χώρος που επιθυμούν να διατηρήσουν ασφαλή και κυρίαρχο με κοινές δράσεις, δεδομένου ότι υπάρχει αμφισβήτηση όλο και περισσότερο από μη φιλικές ναυτικές δυνάμεις», ενώ αναφέρθηκε στην ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος στη θάλασσα της Μεσογείου και στην προστασία της βιοποικιλότητας. Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας Κυριάκος Μητσοτάκης, αφού συμφώνησε με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στη διαπίστωση του ότι η λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου έχει δυνατότητες και μπορεί να βοηθήσει την Ευρώπη να διαφοροποιήσει την προμήθεια φυσικού αερίου, τον ευχαρίστησε για τη δεκαετή προσφορά του στην ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας αναφέρθηκε και στη στάση που τηρούν οι ηγέτες του ΕUMED-9 στο Κυπριακό.

Φιλελεύθερος