Η Ελλάδα θα είναι από τις λίγες οικονομίες στην ευρωζώνη που θα καταφέρουν να αποφύγουν την ύφεση το 2023, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τη Deutsche Bank. Αν και προβλέπει ότι η ύφεση θα είναι πιο ρηχή για το σύνολο της ζώνης του ευρώ το νέο έτος, υπάρχει ο κίνδυνος διπλής ύφεσης στην περιοχή καθώς εκεί που θα αρχίσει να ανακάμπτει στα μέσα του έτους θα χτυπηθεί από την ύφεση στην οποία θα εισέλθουν οι ΗΠΑ, ενώ η ανάκαμψη το 2024 θα είναι πολύ χαμηλότερη από ότι προβλεπόταν πριν.

Έτσι, η Deutsche Bank τοποθετεί στο 6,4% την ανάπτυξη την Ελλάδας φέτος και εκτιμά ότι θα σημειώσει σημαντική επιβράδυνση στο 0,3% το 2023 και ανάκαμψη στο 1,4% στη συνέχεια, στο 2024. Συνεπώς και παρά την πτώση του ΑΕΠ, η Ελλάδα εκτιμάται ότι θα είναι από τις λίγες χώρες στην ευρωζώνη με θετικές επιδόσεις το επόμενο πολύ δύσκολο για την περιοχή έτος, καθώς η ύφεση θα είναι αισθητή στο σύνολό της (-0,6%), με τη Γερμανία να σημειώνει τις χειρότερες επιδόσεις με ύφεση -1%, να ακολουθεί το Βέλγιο με 0,6%, η Αυστρία και η Φινλανδία με 0,5%, η Ιταλία και η Γαλλία με 0,4%, ενώ μηδενική ανάπτυξη αναμένεται στην Ισπανία, Ιρλανδία (+1,5%), Ολλανδία (+0,5%), και Πορτογαλία (+0,1%) και είναι οι μόνες χώρες εκτός από την Ελλάδα που θα καταφέρουν να αποφύγουν την ύφεση το 2023. 

Όπως σημειώνει η Deutsche Bank στη σημερινή της έκθεση για τις προοπτικές της ευρωπαϊκής οικονομίας το 2023, η πανδημία αποτέλεσε ένα αρνητικό σοκ στην παγκόσμια προσφορά που προκάλεσε επίσης μια τεράστια νομισματική και δημοσιονομική χαλάρωση. Ο πόλεμος της Ουκρανίας ήταν ένα δεύτερο σημαντικό σοκ εφοδιασμού στην Ευρώπη, με την γηραιά ήπειρο να έχει χτυπηθεί από το καθεστώς του υψηλού  πληθωρισμού, ο οποίος και οδήγησε στην ταχύτερη νομισματική σύσφιξη από τη δεκαετία του 1980. Το πληθωριστικό σοκ στέλνει επίσης την περιοχή σε ύφεση, όπως τονίζει η γερμανική τράπεζα. 

Συνεπώς, ο πληθωρισμός είναι το βασικό ζήτημα στη ζώνη του ευρώ. Ο υποκείμενος πληθωρισμός θα κορυφωθεί αργότερα μέσα στο έτος. Οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό είναι ανοδικοί, ωστόσο οι προσδοκίες της αγοράς παραμένουν πολύ ευνοϊκές. Η ύφεση έχει ξεκινήσει, αλλά φαίνεται πιο ρηχή αυτόν τον χειμώνα από ό,τι πολλοί φοβόντουσαν προηγουμένως. Ο κίνδυνος είναι μια διπλή ύφεση λόγω των σημαντικών αντίξοων ανέμων το 2023 από την ύφεση των ΗΠΑ, με παρατεταμένο υψηλό ενεργειακό κόστος και σημαντική νομισματική σύσφιξη.

Ειδικότερα, όπως τονίζει η Deutsche Bank, το 2023 θα ξεκινήσει με μία ύφεση στην ευρωζώνη την οποία θα προκαλέσει το μέτωπο της προσφοράς της ενέργειας, αλλά θα είναι πιο ήπια από ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί. Η Deutsche Bank εκτιμά πως η πτώση στο ΑΕΠ το διάστημα δ’ τριμήνου 2022 με β’ τρίμηνου 2023 θα είναι της τάξης του 1%, από 2% πριν. Ως εκ τούτου, αναβαθμίζει την πρόβλεψή της για την ύφεση του 2023 στο 0,6% από 1,2% πριν. Όχι μόνο μοιάζει με μια πιο ρηχή ύφεση, είναι πιο στενή σε εύρος επίσης, όπως τονίζει, με τη Γερμανία και την Ιταλία, τις δύο οικονομίες που είναι περισσότερο εκτεθειμένες στο φυσικό αέριο, να επηρεάζονται το περισσότερο μεταξύ των Big4.

Όπως προειδοποιεί η γερμανική τράπεζα, η πρόκληση ανάπτυξης δεν θα τελειώσει την άνοιξη. Υπάρχουν ισχυροί αντίθετοι άνεμοι σε ότι αφορά την ανάκαμψη εντός του 2023 από την ύφεση των ΗΠΑ, την απώλεια ανταγωνιστικότητας που σχετίζεται με την ενέργεια και την καθυστερημένη επίπτωση της σημαντικής νομισματικής σύσφιξης. Το αποτέλεσμα είναι η υποβάθμιση των εκτιμήσεων για το 2024, με την ανάπτυξη στην ευρωζώνη να τοποθετείται πλέον στο 1% από 1,4% πριν, με τον μεγαλύτερο κίνδυνο να είναι μια διπλή ύφεση. Ουσιαστικά, ο κίνδυνος για την ευρωζώνη είναι ότι καθώς θα αφήσει πίσω της το αρνητικό πρώτο εξάμηνο και την ύφεση που προκάλεσε το σοκ της ενεργείας και θα προσπαθήσει να ανακάμψει, η ύφεση η οποία αναμένεται να σημειωθεί στις ΗΠΑ στο β’ εξάμηνο καθώς και το χτύπημα στην ανταγωνιστικότητα από τις υψηλές τιμές του φυσικού αερίου, θα αποτελέσουν αντίθετους ανέμους οδηγώντας την σε νέα συρρίκνωση αργότερα το 2023.

Τι θα κρίνει το τελικό επιτόκιο της ΕΚΤ

Στο πρώτο στάδιο της νομισματικής σύσφιγξης, η ΕΚΤ προώθησε τις αυξήσεις των επιτοκίων. Καθώς τα επιτόκια φτάνουν σε ουδέτερα επίπεδα, η ΕΚΤ προχωρά στο δεύτερο στάδιο, αυτό της μείωσης του ισολογισμού της—μέσω των TLTRO και του QT— και με βραδύτερους ρυθμούς αυξήσεων επιτοκίων. Η Deutsche Bank διατηρεί την εκτίμησή της για το τελικό επιτόκιο της κεντρικής τράπεζας στο 3% αν και δεν αποκλείει να κινηθεί υψηλότερα.

Οι καθοριστικοί παράγοντες του τελικού επιτοκίου, όπως τονίζει, θα είναι η δημοσιονομική πολιτική, η αύξηση των μισθών και η χρηματοοικονομικές συνθήκες. Αναμένει ότι τα επιτόκιαθνα παραμείνουν στο 3% από τα μέσα του 2023 έως τα μέσα του 2024 τα (πραγματικά επιτόκια πολιτικής θα αυξηθούν περαιτέρω καθώς ο πληθωρισμός μειώνεται), και στη συνέχεια σταδιακές μειώσεις θα επιστρέψουν τα επιτόκια στο ουδέτερο επίπεδο αργότερα εντός 2025 ενώ το QT θα συνεχίζεται. Οι αργές μειώσεις επιτοκίων που θα ακολουθήσουν θα διασφαλίζουν ότι η νομισματική πολιτική παραμένει προσηλωμένη στην επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό.

Κατά την άποψη της Deutsche Bank δε θα χρειαστεί να ενεργοποιηθεί το πρόγραμμα κατά του κατακερματισμού TPI της ΕΚΤ καθώς πιστεύει ότι η Ιταλία θα θεωρηθεί ότι συμμορφώνεται με τους δημοσιονομικούς και οικονομικούς κανόνες της ΕΕ. Ωστόσο, ενδέχεται να προκύψουν προστριβές που θα αμφισβητήσουν την πολιτική συνοχή της ΕΕ. Θέματα που θα μπορούσαν να δοκιμάσουν την πολιτική συνοχή της είναι η ενέργεια, η ασφάλεια και η άμυνα, η μετανάστευση, το κλίμα, το δημοσιονομικό και το εμπορικό μέτωπο.

“Πολυ-κρίση”

Η όποια πρόβλεψη για τις επιδόσεις της ευρωζώνης γενικότερα είναι βέβαια δύσκολη, όπως καταλήγει η Deutsche Bank καθώς αυτό που βιώνει η περιοχή είναι μία “πολύ-κρίση” – αλληλεπιδραστικές κρίσεις διαφορετικής προέλευσης με μεγάλο κόστος για την οικονομία. Εξελίξεις που θα μπορούσαν να προσθέσουν αστάθεια το 2023 περιλαμβάνουν τα εξής: Η Ρωσία να βρει τρόπους, για παράδειγμα, να κλιμακώσει τις εντάσεις και να διαταράξει τις οικονομίες, η νομισματική σύσφιξη να επιβαρύνει επικίνδυνα το οικονομικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα, οι κρίσεις του κόστους διαβίωσης να πυροδοτήσουν σοβαρές κοινωνικές εντάσεις και πολιτική αστάθεια, και η κλιματική αλλαγή να πιέσει τα ενεργειακά συστήματα, την οικονομική παραγωγή, και διατροφικές αλυσίδες.

capital.gr